Browsing by Author "Erdem, Burak"

Now showing 1 - 2 of 2

İki Dünya Arasında El Değiştiren Şehir: Nusaybin ve 363 Barışı
(Mardin Artuklu Üniversitesi Yayınları, 2022) Erdem, Burak
Eskiçağ’da Mezopotamya’nın en önemli sınır şehirlerinden biri olan Nusaybin (Nisibis), MÖ 68’de Lucullus döneminde Roma’ya tâbi hale gelmiştir. Roma İmparatorluk döneminde de önemini koruyan Nusaybin, Roma-Part savaşlarının önemli merkezlerinden biri olmuştur. Roma’nın askerî harekât merkezlerinden biri olan Nusaybin, 363 Barışı ile birlikte Sasanilere terk edildi ve bir daha geri alınamadı. Çalışmada, Fırat’ın doğusunda meydana gelen Roma-Sasani mücadelesinin seyrini değiştiren en önemli olaylardan biri olan Jovian’ın imzaladığı 363 Barışı ele alınacaktır. Çalışmanın temel amacını, 363 Barışının sebepleriyle birlikte siyasi, sosyo-ekonomik ve kültürel açıdan sonuçlarının incelenmesi oluşturmaktadır. Barışın imzalandığı dönemin canlı tanıklarından biri olan Ammianus başta olmak üzere, Eskiçağ yazarlarının 363 Barışı ile ilgili kayıtları incelenecek ve çıkarımlar ortaya koyulacaktır.
İmparator Traıanus'un Euphrates (Fırat) Ötesindeki Doğu Politikası
(2025) Erdem, Burak; Bozkurt, Abdülbaki
Bu tezde Roma İmparatorluğu'nu doğuda en geniş sınırlara ulaştırarak Roma'ya 'Altın Çağ'ını yaşatan, en iyi beş imparatordan biri olarak kabul edilen Optimus ve Parthicus ünvanlarına sahip Marcus Ulpius Traianus'un, Euphrates (Fırat) Nehri'nin ötesindeki politikaları incelenmektedir. Traianus'un doğu politikalarını oluşturan temel unsur, Parthlarla yapmış olduğu mücadelelerdir. İmparatorluğun Parth Krallığı'na karşı yürüttüğü seferler arasında belki de en büyük, en başarılı ve en kötü kaydedilmiş olanı Traianus'un seferleri olduğu söylenebilir. İmparator Traianus'un bu seferleri, hangi amaçla ve ne şekilde gerçekleştirdiği belirsizliğini korumaktadır. Bu çalışmayla, söz konusu belirsizliklerin ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır. Çalışmanın kapsamı, Traianus'un 113-117 yılları arasında gerçekleştirdiği büyük doğu seferleriyle ilgili olsa da araştırma dört yıl ile sınırlandırılmamaktadır. Çalışmada Traianus Dönemi'nin iyi anlaşılabilmesini sağlamak amacıyla imparatorluğun Augustus ile başlayan emperyal stratejisi, Traianus'tan önceki Romalı yöneticilerin doğudaki savaşları ile Nebati Krallığı'nın 106 yılındaki ilhakına da yer verilmektedir. Yine bu kapsamda, Traianus'un Yahudilere ve Hristiyanlara karşı tutumu da incelenmeye çalışılmaktadır. Tezde, birincil kaynaklar olarak Antik Çağ yazarlarının aktardıklarıyla birlikte modern tarihçilerin çalışmaları sentezlenerek epigrafik, arkeolojik ve nümizmatik kanıtlardan yararlanılmaktadır. Son yıllarda Türkçe olarak Roma İmparatorluğu üzerine çok sayıda kitap ve makale yayınlansa da doğrudan Traianus'un yaşam öyküsü ve Euphrates Nehri ötesindeki faaliyetleri kapsamlı bir çalışmada ele alınmamaktadır. Bu bağlamda doktora tezi, yapılan ilk özgün çalışma olma özelliğine sahiptir. Italia dışında doğan ilk imparator olan Traianus, Mezopotamya'yı boyunduruk altına alan ve Roma'nın doğudaki en güçlü rakibi konumundaki Parth Krallığı'nın kışlık başkenti Ctesiphon'u ele geçiren ilk Romalı olmuştu. Nihayetinde Büyük İskender'den bu yana doğuda böylesine büyük fetihleri gerçekleştirme başarısı gösteren ilk imparator olan Traianus, seleflerinin kurduğu hayali gerçeğe dönüştürmüştü. Bununla birlikte çalışma, imparatorun Yahudilere karşı Roma'nın emperyal uygulamalarını sürdürdüğünü ve farkında olmadan Hristiyanlığa büyüme özgürlüğü verdiğini de ortaya koymaktadır. Yaklaşık dört yıl süren doğu seferlerinde yalnızca Hatra kuşatmasında başarısız olan Traianus, askeri kayıplarının artıp hastalığının da ilerlemesi nedeniyle 117'de Antiochia'ya geri çekilmek zorunda kalmış ve Roma'ya dönüş yolunda hayatını kaybederek Italia dışında ölen ilk imparator olarak da tarihe geçecektir.