Browsing by Author "Kayran, Muhammed"

Now showing 1 - 1 of 1

Di Gotinên Pêşiyan ên Kurdî de Navên Ajelan û Wateyên Wan.
(2025) Kayran, Muhammed; Aslan, Mustafa
Bir toplumu tanıtabilecek en temel eserler halk edebiyatı ürünü olan atasözleridir. Halkın binlerce yıllık denemeleri en çok iki üç yargılı bir tümceye dönüşerek içinden doğduğu toplumun kültürünü yansıtır. Kürt atasözleri de Kürt kültürünün ve dilinin aynasıdır. İnsanoğlunun tüm toplumları gibi Kürt halkı da kendi yaşamında bulunan her unsuru dil ürünü olan atasözlerine aktarmıştır. Doğada insan cinsi dışında insana en yakın varlıklar bitkiler ve hayvanlardır. Biz bu çalışmamızda içlerinde hayvan ismi barındıran Kürtçe atasözlerini zoolojik özelliklerine ve insan yaşamındaki konumlarına göre sınıflandıracağız. Sınıflandırmamızın ardından şu soruların cevaplarını arayacağız: Bu hayvanlar Kürt kültüründe nasıl tanımlanmıştır; nelere/kimlere nasıl benzetilmiştir veya neler/kimler onlara nasıl benzetilmiştir? bu hayvanlara hangi motifsel özellikler yüklenmiştir? Bu yanıtlara ulaşabilmek adına atasözleri derleme çalışması yapmak yerine basılı dergi ve kitaplardan ve internetten faydalandık. Çalışmamızı bu eserler üzerinden yürüttük. Bu eserlerde içeriğinde hayvan isimleri ihtiva eden binlere varan atasözüne rast geldik ancak aynı motif ve anlamları tekrarlamamak için bunlardan 820 tanesini seçtik. Çalışmamızda Kürt atasözlerinde geçen hayvan adlarının anlamlarını tespit edebilmek amacıyla atasözleri sözü edilen hayvanların zoolojik özelliklerine göre ve insan yaşamına olan uzaklık ve yakınlıklarına göre sınıflandırıldı. Atasözleri, her başlık altında kaynakçası, anlamı ve çıkarımlarıyla birlikte tablo içerisinde sunuldu. Hayvanların özellikleri ve değerlendirmelerimiz de her hayvan türü için ilgili başlık altında yorumlandı.