Browsing by Author "Tekin, Fethullah"

Now showing 1 - 2 of 2

RUBİA TİNCTORİA TÜRÜNÜN BİYOLOJİK İÇERİKLERİNİN BELİRLENMESİ
(2023) Yener, İsmail; Demirel, Mehmet Ferit; Demirel, Mehmet Ferit; Yiğitkan, Serkan; Tekin, Fethullah; Ertaş, Abdulselam; 21.02. Department of Medical Services and Techniques / Tıbbi Hizmetler ve Teknikleri Bölümü; 21. Vocational School of Health Services / Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Rubiacae familyasına ait çoğu türlerin çok eski dönemlere ait olduğunu bilinmektedir. Eski zamanlardan günümüze dek boyamacılıkta kullanıldığı ve bu özelliğinden kaynaklı ‘’Kökboyasıgiller’’ olarak anılmaktadır. Rubiacae familyasına ait olan Rubia tinctorum L. çok yıllı bir bitki türüdür. R. tinctoria türünün köklerinde 20 antrakinon türevi bulunmaktadır. Bu maddeler tekstil alanında kullanılmakla beraber (dokumacılıkta gibi), gıda, kozmetik ve ilaç endüstrilerinde de kullanım alanlarına sahiptir. Bu kullanım alanlarının yanı sıra birçok biyolojik aktivite özelliğinin de olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada R. tinctoria türünün kimyasal ve biyolojik içeriklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. R. tinctoria türünün toplam fenolik-falavonoid ve antioksidan aktiviteleri ile enzim inhibisyon aktiviteleri incelenmiştir. R. tinctoria’nın enzim inhibisyon aktiviteleri incelendiğinde, AChE, tyrosinase, elestase ve collagenase enzimlerine karşı aktivite göstermediği, BChE ve üreaz enzimlerine karşı (sırasıyla % inhibisyon; 41,59±0,89; 6,46±0,01) orta ve düşük seviyede aktivite gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca, R. tinctoria türünün etanol ekstresini antioksidan aktiviteleri DPPH (IC50: 312,98±2,12 µg/mL), ABTS (IC50: 84,57±1,08 µg/mL) ve CUPRAC (A0,5: 83,98±1,09 µg/mL) olarak bulunmuştur. Bun testlere ek olarak R. tinctoria türünün etanol ekstresini toplam fonolik (30,71±0,32 μg PEs/mg) ve toplam flavonoid (22,91±0,49 μg QEs/mg) içerikleri de çalışılmıştır. Tüm bu sonuçlar değerlendirildiğinde türün etanol ekstresini biyolojik aktiviteler açısından yüksek antioksidan ve enzim inhibisyon aktivite göstermediği tespit edilmiştir.
Ziziphora Clinopodioides Lam. Türünün Kültür İle Doğal Ortamlarda Yetişen Örneklerinin Kimyasal ve Biyolojik Yönden Detaylı İncelenmesi
(Kahramanmaras Sutcu Imam Univ Rektorlugu, 2024) Yener, Ismail; Çavuşoğlu, Mehmet; Tekin, Fethullah; Ertaş, Abdulselam; Yılmaz, Mustafa Abdullah; Akdeniz, Mehmet; Yiğitkan, Serkan; Reşitoğlu, Barış; 21.02. Department of Medical Services and Techniques / Tıbbi Hizmetler ve Teknikleri Bölümü; 21. Vocational School of Health Services / Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Lamiaceae familyası ilaç, gıda, kozmetik ve parfümeri sektörleri için önemli bir kaynaktır. Lamiaceae familyasına ait olan Ziziphora clinopodioides Lam. türü çok eski zamanlardan beri halk hekimliğinde kullanılmaktadır. Mevcut çalışmada Z. clinopodioides türünün doğal ve kültür örneklerinin toprak üstü kısımlarının etanol ekstrelerinin toplam fenolik ve flavonoid içeriği, antioksidan, sitotoksik ve enzim (AChE, BChE, tirozinaz, üreaz, elastaz, kolajenaz ve ACE) inhibisyon aktivitelerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca türün aroma içerikleri GC-MS/FID ile belirlenip, etanol ekstrelerinin fitokimyasal bileşimi LC-MS/MS ile tespit edilmiştir. Aroma analizi sonuçlarına göre Z. clinopodioides türünün kültür örneğinin majör bileşenleri pulegon (%39.83), cis-menton (%21.36), trans-menton (%16.64), doğal örneğin majör bileşenleri ise pulegon (%62.42), neoizomentol (%5.93) ve cis-pulegon oksit (%5.47) olarak tespit edilmiştir. LC-MS/MS sonuçlarına göre türün kültür ve doğal örneklerinde kinik asit (sırasıyla, 25.841, 15.694 mg analit g-1 ekstre), rosmarinik asit (6.804, 25.523) ve asasetin (6.115, 10.764) majör bileşenler olarak tespit edilmiştir. Ayrıca kültür örneğinde hesperidin (5.725) daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Enzim aktivitesi sonuçlarına göre türün kültür ve doğal örneklerinin orta düzeyde bütirilkolinesteraz enzim inhibisyon aktivitesi (sırasıyla, % inhibisyon: 45.14±1.40; 43.57±0.73) gösterdiği belirlenmiştir. Üreaz enzim inhibisyon aktivitesinde ise kültür örneğinin orta düzeyde aktvite gösterdiği (% inhibisyon: 43.64±0.39) fakat doğal örneğin aktivite göstermediği, ayrıca kültür örneğinin yüksek antihipertansif (% inhibisyon: 81.6±1.19) aktivite gösterdiği belirlenmiştir. Sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde türün kültür örneğinin doğal örneğe kıyasla yüksek antioksidan, bütürilkolinesteraz, üreaz ve antihipertansif aktivite gösterdiği belirlenmiştir.