Browsing by Author "YAMAN, Hakan"

Now showing 1 - 6 of 6

Dünyada Mevlana İzleri, (Uluslararası Sempozyum)
(2007) YAMAN, Hakan
…
İSLÂMÎ EDEBİYATLARDA TA‘BÎRNÂME YAZMA GELENEĞİ
(Akademisyen Yayınevi, 2019) YAMAN, Hakan
…
Muizzî’nin Divanında Vezin Türleri
(Atatürk Üniversitesi Yayınları, 2015) YAMAN, Hakan; YAMAN, Hakan
İran edebiyatının klasik dönem önemli şairlerinden biri olan Mu’izzî, XI-XII. yüzyıllarda yaşamış olan kaside şairidir. Kaside, gazel, terkibibent, rubai ve musammat nazım şekillerinden oluşan bir divanı olan Mu’izzî, Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah ve Melikşah’ın oğulları Berkyaruk ve Gıyaseddin Muhammed Tapar gibi hükümdarlar hakkında kasideler yazmıştır. Sultan Sencer’in sarayında Melikü’ş-şuarâlığa yükselen Mu’izzî, memduhlarından almış olduğu hediyelerle rahat bir hayat sürmüştür. Bu makalede, Mu’izzî’nin divanındaki 176 rubai dışında mevcut manzumelerin tamamının taktii yapılarak bahirleri ve vezinleri bulunmuştur. Bahirler, en çok kullanım oranlarına göre tasnif edilmiş ve her bahirdeki vezin sayısı zikredilerek, divanda yer alan manzumelerin kullanım yüzdesi çıkarılmıştır.
Seyf-i Fergânî’ni̇n Gazelleri̇nde Peygamberler
(Akademisyen Yayınevi, 2019) YAMAN, Hakan; YAMAN, Hakan
Seyf-i Fergânî’nin hayatı hakkında yeterli bilgi yoktur. Kaynaklardan ve şiirlerinden anlaşıldığı üzere Orta Asya’da Fergâna bölgesinde 640 (1243) yılı ya da daha önceleri dünyaya gelmiştir. Moğol saldırısının meydana getirdiği karışıklık nedeniyle yurdunu terk edip, bir süre Tebriz’de ikamet ettikten sonra Anadolu’ya gelip yerleşmiştir. Fergânî’nin bilinen tek eseri Farsça şiirlerinin yer aldığı kaside, kıta, gazel ve rubai nazım türlerinden oluşan Divan’ıdır. Divanında; 10277 beyitlik 730 manzume vardır. Peygamberlerin bir kısmı Kur’ân’da zikredilmekle birlikte bir kısmından hiç bahsedilmemiştir. Peygamberlerin ilki Hz. Âdem, sonuncusu Hz. Muhammed’dir. Bütün peygamberler, insanların sorumlu tutulduğu konularda bir bahane ileri sürmelerine mahal bırakmayacak şekilde Allah’ın emirlerini tebliğ etmişlerdir. Kur’ân’da kendilerinden nebî veya resul diye bahsedilen kişiler şunlardır: Âdem, İdrîs, Nûh, İbrâhim, İsmâil, İshak, Ya‘kûb, Yûsuf, Lût, Hûd, Sâlih, Şuayb, Mûsâ, Hârûn, İlyâs, Elyesa, Yûnus, Eyyûb, Dâvûd, Süleyman, Zekeriyyâ, Yahyâ, Îsâ ve Muhammed. Fergânî, şiirlerinde yukarıda zikredilen peygamberlerin çoğuna telmih ve teşbihte bulunmuştur. Bu çalışmada Allah Teâlâ’nın peygamberlerine inanmayanların inanması amacıyla onların eliyle ortaya koyduğu mucizelere, onların yaşamlarında geçen önemli olaylara, vasıflarına telmihler ve teşbihler yoluyla işaret eden Fergânî’nin şiirlerinde geçen peygamberler incelenecektir.
SEYF-İ FERGÂNÎ’NİN GAZELLERİNİN İNCELENMESİ
(2018) YAMAN, Hakan
Seyf-i Fergânî, XIII. yüzyılın ikinci çeyreğinde Fergânada dünyaya gelmiştir. Bir süre Tebriz'de kaldıktan sonra Anadolu'ya gelmiş ve Aksaray'da ikamet etmiştir. Ömrünün sonuna kadar bu şehirde yaşayan ve bir iki şiir dışında zamanın hükümdarlarını, emirlerini ve devlet erkânını övmeyen mutasavvıf bir şairdir. Kaside, kıta, gazel ve rubâi nazım türlerinden müteşekkil 10.277 beyitten oluşan bir divanı vardır. Bu çalışma bir giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Girişte, Seyf-i Fergânî'nin hayatı, edebî kişiliği ve divanı hakkında bilgi verilmiştir. Divandaki 6811 beyitten oluşan gazeller; birinci bölümde, dil, vezin, vezin oranları, kafiye, redif ve edebî sanatlar açısından; ikinci bölümde, din ve tasavvuf; üçüncü bölümde toplum; dördüncü bölümde ise tabiat-âlem yönünden incelenmiştir.
TABÎRNÂME-İ FÂRSÎ (ÇEVİRİ-İNCELEME)
(2013) YAMAN, Hakan
Bu çalışma, Yusuf b. Muhammed b. Ahmed tarafından kaleme alınan Farsça bir eser olan Ta„bîrnâme-i Sultânî (Ta„bîrnâme-i Fârsî) adlı eserin çeviri ve incelenmesinden oluşmaktadır. Ta„bîrnâme-i Fârsî, Kâmilü?t-ta„bîr adlı eser başta olmak üzere muhtelif eserlerden istifade edilerek derlenmiştir. Bu derleme esnasında üstat ve büyüklerden duyulan ve nakledilenlere de yer verilmiştir. Rüyalar tâbir edilirken alfabetik sıra takip edilmemiştir. Rüyalar konularına göre tasnif edilerek bablar halinde tâbir edilmiştir. Elli beş babdan müteşekkil bu eserin başında Farsça olarak kaleme alınan on bir beyitlik naat yer almaktadır. XVI. yüzyılda yazılan Ta„bîr-nâme-i Fârsî isimli eser çalışılarak hem bu yüzyılda kullanılan Farsça hakkında bilgi sahibi olmak hem de bu yüzyılda yapılan rüya tâbirleri araştırılarak bu konuya değişik yaklaşımlarda bulunmak amaçlanmıştır. Aslı Farsça olan bu eserin Türkçeye tercüme edilmesiyle günümüz rüya tâbirleriyle mukayese etme imkânı da elde edilmektedir. Bu çalışma, Giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında, Eski çağlardan yakın tarihimize kadar olan süreç içerisindeki din ve kültürlerde, rüya ve rüya tâbirine bakış hakkında kısa bilgiler verilmiş, İslamiyet?te rüya ve rüya tâbirine değinilerek Batıdaki psikologların rüya hakkındaki düşüncelerine yer verilmiştir. VI Birinci bölümde nüsha tavsifi, üslup ve imla özellikleri açılarından eserin değerlendirmesi yapılmıştır. ?kinci bölüm eserin Türkçe çevirisi ve tıpkı basımından oluşmaktadır. Son bölümde ise, eserde geçen ayetlerin, hadislerin, özel isimlerin ve rüya maddelerinin indeksi yer almaktadır. Çalışma sonucunda XVI. yüzyıl Farsçasının genel özellikleri ortaya çıkarılmış, bu yüzyılda rüya ve rüya tâbiri hakkında yazılan eserler konusunda bilgi verilmiş ve sonraki yüzyıllardaki eserlerle mukayese edebilme imkânı ortaya çıkmıştır.