Tarih Bölümü Koleksiyonu
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12514/64
Browse
Browsing Tarih Bölümü Koleksiyonu by Issue Date
Now showing 1 - 20 of 222
- Results Per Page
- Sort Options
Article Osmanlı Devletinde Gayrimüslimlerin Hukuki Durumu ve Millet Sistemi(İbrahim Özcoşar, 2003) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahimOsmanlı Devleti'nde, diğer İslam ve Türk devletlerinde olduğu gibi, hukuk esas itibariyle İslam hukukundan oluşmaktadır. Dolayısıyla Osmanlı Devleti'nin gayrimüslimlere uyguladığı hukuk, İslam hukukuna dayanmaktadır. Bu sebeple Osmanlı'da gayrimüslimlerin durumundan bahsetmeden önce, İslam hukukunun meseleye bakış açısı bilinmelidir.Article Osmanlı Mahkemelerinde Muhzır Kavramı(Akademik Araştırma ve Dayanışma Derneği, 2004) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahim...Article XVIII. Yüzyılda Mardin Kalesi Üzerine Bazı Tespitler(e -Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 2005) Gürhan, VeyselBu çalışma bir kalenin bulunduğu şehrin karakterine etkisini konu almaktadır. Bir taraftan kale şehir kavramı Mardin özelinde tartışılırken öte taraftan gitgide kale ve sur dışına taşan şehrin XVIII. yüzyıldaki durumu ele alınmaktadır. Mardin’deki mahkeme kayıtları ve arşiv belgeleri esas alınarak yapılan bu çalışmada şehrin ve kalenin kuruluşundan bahsedilip ikinci bölümde XVIII. yüzyılda Mardin kalesi ile ilgili tespitler sunulacaktır. Kaledeki yaşam hakkında bilgiler verilmeye çalışılırken kalenin sadece askerî amaçlı mı yoksa herhangi bir iskân ile emlak alım satım durumu ve kaledeki evlerin var olup olmadığı, kalenin gündelik yaşamdaki yeri gibi olgular da ortaya konulmaya çalışılmaktadır.Book Antakya Süryani Kadim ( Ortodoks ) Kilisesi Patriklerinin Özgeçmişi(Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi, 2006) Dolabani, Hanna; Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahim; Akyüz, GabriyelBu çalışma 2002 yılında teorik olarak ortaya atıp, üç yıllık bir hazırlık döneminden soma 2005 yılında hayata geçirebildiğimiz “Mardin Tarihi ihtisas Kütüphanesi” adli Mardin tarihiyle ilgili çok yönlü projenin bir parçasıdır. Proje, Mardin'in çok konuşulan ancak çok az araştırılan tarihi bir şehir olması gereğinden yola çıkılarak hazırlanmıştır.Article 19. Yüzyılda ABD Misyonerlerinin Mardin Süryanilerine Yönelik Faaliyetleri(İbrahim Özcoşar, 2006) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahimOsmanlı topraklarında ABD misyonerlerinin çalışmaları 19.yy.da başlamıştır. ABD’nin geleceğe yönelik sömürgecilik faaliyetlerinin alt yapısını oluşturan bu çalışmaların ilk hedefi Ermeniler olmuştur. Zamanla Osmanlı coğrafyasında geniş bir alana yayılan bu çalışmalar Süryanileri de hedef kitlesi içine almıştır. Süryanilere yönelen ABD misyonlarının, Misyonerlik çalışmalarını da kullandıkları en etkin yöntem eğitim kurumları olmuştur. Bu amaçla Süryanilerin Osmanlı sınırındaki Mardin’de, büyük bir eğitim kompleksi kurulmuştur. Bu kompleks çatısında yapılan çalışmalar, Süryaniler arasında bir kısmının Protestanlaşıp cemaatin bölünmesine sebep olmuştur.Article Osmanlı Devleti’nde Cizye Ve 19. Yüzyıla Ait Bir Cizye Defteri: Cizre Sancağı’nın Cizye Defteri (Cizye Defter Numarası:375)(2006) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahimOsmanlı Devleti’nin gelirleri arasında önemli bir yer tutan cizye, 19. yüzyılda bazı değişikliklere uğramasına rağmen, 1855 yılına kadar aynı isimle varlığını devam ettirmiştir. Osmanlı arşiv belgeleri arasında cizye defterleri, ait olduğu dönem ve bölge açısından önemli bilgiler sunan kayıtlardır. Cizre Sancağı’na ait 375 numaralı Cizye Defteri, bu açıdan değerlendirildiğinde, ait olduğu dönemle ilgili sosyal ve iktisadi açıdan önemli bilgileriihtiva etmektedir.Article Süryani Kadimleri (Yakubileri) Katolikleştirme Faaliyetleri Ve Süryani Katolik Patrikliğinin Kurulması(2006) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahimHıristiyanlığı kabul eden ilk topluluk olan Süryaniler, 16. yüzyıldan itibaren Batı Hıristiyan dünyasının Katolikleştirme faaliyetlerine maruz kalmışlardır. 18. yüzyıla kadar çok fazla etkili olmayan bu faaliyetler, bu yüzyıldan itibaren bir yandan Osmanlı Devleti'nin kendi sınırlarındaki cemaatleri korumaktan aciz olması, diğer yandan Süryanilerin kendi iç çatışmaları sebebiyle etkili olmuştur. Bu faaliyetler, 1782'de Süryani Kadimlerin iki patrikliğe ayrılarak, bölünmesine sebep olmuştur. Bu ayrımın ardından, Süryani Kadim Patrikliği Katolikliğe karşı kendi cemaatini korumak için savunma pozisyonuna girerken, Süryani Katolik patrikliği ise papalık teşkilatlanması içinde kendi bağımsızlığını koruma mücadelesi içine girmiştir.Article XVI. YÜZYILDAN XIX. YÜZYILA KADAR MARDİN İDARESİNDE MİLLİ AŞİRETİ VE AŞİRETİN NÜFUZ MÜCADELELERİ(Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi Yayınları, 2006) Ercan, GümüşÖZET Mardin, 1515 yılından sonra İdris-i Bitlisi’nin arabuluculuk faaliyetleri neticesinde Osmanlı idaresine geçmiş ve daha sonra çevredeki valiliklere bağlı olmak suretiyle Osmanlı idari yapısındaki yerini almaya başlamıştır. 1520’den sonra Mardin’in kadim aşiretlerinden olan Milli topluluğu iki kısma ayrılmış, bunlardan bir kısmı Mardin’de kalırken, diğer kısmı Urmiye civarına göç etmiştir. Bu konargöçer aşiret mensuplarının Mardin’e dönüş tarihleri 1707 yılıdır. Nitekim Osmanlı Devleti 1691–1699 yılları arasında sınırları içindeki göçebe aşiretleri iskan etme politikasını hayata geçirmiştir. Bu politikayla devlet, asayişin sağlanmasını, toprakların sürekli üretime açık kalmasını ve gidiş gelişler esnasında çıkan karışıklıkları yok etmeyi planlamıştır. Milli aşiretinin Mardin’de idareyi ele alması çeşitli mücadeleleri de beraberinde getirmiştir. Makalenin amacı bu mücadeleleri XVII. – XIX yüzyıllar içerisinde ele almak ve 1832 Mardin isyanına değinmektir. 1835 yılından sonra merkezden gönderilen idarecilerin şehrin idaresini tamamen ele alması ile II. Mahmut’un idari alandaki reformları hayata geçirilmiştir ve erkeklerin askere alınması ile Mardin’de yeni bir dönem başlamıştır. Böylece, aşiretlerin eskisi gibi idarede söz sahibi olamadıkları yeni bir süreç de başlamıştır. ABSTRACT At the end of the mediatory activities of “İdris Bitlisi”, Mardin become under the govern of Otoman Empire and after that in 1515, it gradually shapes its hierarchical structure by being dependent to the authorized province governors around the region. After 1520, one of the oldest tribe of Mardin which called “Milli” community divided into two parts; one part had been stayed in Mardin and the left over parts had been immigrated around the Urmiye. 1707 was the time of coming back to Mardin for the members of this tribe. İn 1691 -1699 Ottoman Empire had been about to carry out the settling of these migratory tribes in its territory. Moreover the Empire plans to provide the Public Order, continuous production of the fields and terminate the troubles during the immigration. The entire authority of “Milli” tribe brings various problem as well. The aim of this article is to handle the struggles between the XVII- XIX. Centuries and to concern with the rebellion of Mardin in 1832. After 1835, while the authorized administrators who are send from the Empire stating an entire authority upon the city the military obligations of males due to the administrative reformations of II. Mahmut start a new period in Mardin. This is starting process that tribes are no more authorithy as they were.Book Makalelerle Mardin: Önemli Simalar-Dini Topluluklar(Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi, 2007) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahimMardin'in farklı yönlerini, akademisyen ve araştırmacıların bakış açısıyla tanıtmak, bilinmeyen yönlerini gün ışığına çıkarmak, yıllardır zihnimizi meşgul eden bir projeydi. Böyle bir çalışma için kendi alanlarında uzman 100e yakın akademisyen ve araştırmacının çalışmalarının bir araya getirilmesi, çok zor ve uzun vadeli bir iş gibi görünmekteydi. Mayıs 2006'da düzenlediğimiz "1.Uluslararasi Mardin Tarihi Sempozyumu" bize bu projeyi uygulayabileceğimizi gösterdi. Bu çalışma sırasında çok farklı alanlarda birbirinden değerli akademisyen ve araştırmacıların Mardin'in farklı yönlerini araştırdıklarını veya araştırmaya hazır olduklarını gördük. Bu çalışmaların bir arada toplanması teklifimizi kabul eden akademisyen ve araştırmacıların, Mardin ile ilgili farklı alanlarda yaptıkları bilimsel çalışmalarını bu dört kitapta bir araya getirdik.Book Part Book Part Article Book Makalelerle Mardin: tarih-coğrafya(Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi, 2007) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahimMardin'in farklı yönlerini, akademisyen ve araştırmacıların bakış açısıyla tanıtmak, bilinmeyen yönlerini gün ışığına çıkarmak, yıllardır zihnimizi meşgul eden bir projeydi. Böyle bir çalışma için kendi alanlarında uzman 100e yakın akademisyen ve araştırmacının çalışmalarının bir araya getirilmesi, çok zor ve uzun vadeli bir iş gibi görünmekteydi. Mayıs 2006'da düzenlediğimiz "1.Uluslararasi Mardin Tarihi Sempozyumu" bize bu projeyi uygulayabileceğimizi gösterdi. Bu çalışma sırasında çok farklı alanlarda birbirinden değerli akademisyen ve araştırmacıların Mardin'in farklı yönlerini araştırdıklarını veya araştırmaya hazır olduklarını gördük. Bu çalışmaların bir arada toplanması teklifimizi kabul eden akademisyen ve araştırmacıların, Mardin ile ilgili farklı alanlarda yaptıkları bilimsel çalışmalarını bu dört kitapta bir araya getirdik.Book 248 nolu Mardin şer'iye sicili belge özetleri ve Mardin(Mardin Valiliği İl Özel İdaresi, 2007) Kankal, İbrahim; Özcoşar, İbrahim; Güneş, Hüseyin H.; Gürhan, Veysel; Özcoşar, İbrahimBu kitap Avrupa Birliği'nin mali desteğiyle basılmıştır. Bu belgenin içeriğinden" Mardin Valiliği İl Özel İdaresi” sorumlu olup, hiçbir durumda Avrupa Birliği'nin pozisyonunu yansıttığı şeklinde yorumlanamaz.Book 183 nolu Mardin şer'iye sicili belge özetleri ve Mardin(Mardin Valiliği İl Özel İdaresi, 2007) Kankal, İbrahim; Özcoşar, İbrahim; Güneş, Hüseyin H.; Gürhan, Veysel; Özcoşar, İbrahimMardin Valiliği İl Özel İdaresi” sorumlu olup, hiçbir durumda Avrupa Birliği'nin pozisyonunu yansıttığı şeklinde yorumlanamaz.Article Osmanlı Dönemi Mardin Ermenilerinde Dini Değişim(İbrahim Özcoşar, 2008) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahimOsmanlı Devleti’nin gayrimüslim vatandaşlarını yönetme şekli olan “millet sistemi”, temel olarak cemaatlerin kendi dini ritüel ve teşkilatlarını korumasını öngören bir yapıya sahipti. Bu sayede Osmanlı hâkimiyetinde yüzyıllar boyu kendi cemaat yapılarını koruyan gayrimüslimler, Osmanlı Devleti’nin zayıflamasıyla birlikte Batı dünyasının misyonerlik faaliyetleri karşısında korumasız kalmışlardır. Batılıların misyonerlik faaliyetlerinin etkili olduğu alanlardan biri de Mardin Ermenileri olmuştur. 17. yüzyıla kadar sadece Gregoryen Ermenilerden oluşan Mardin Ermeni cemaati, misyonerlerin kararlı ve onların inanç sistemini değiştirmeyi amaçlayan çalışmaları neticesinde büyük bir değişime uğramıştır. Yaklaşık 200 yıl süren mücadele ve çatışma, 19. yüzyılın ortalarına gelindiğinde misyonerlerin kesin zaferiyle sonuçlanmıştır. Bu çalışmada, Mardin’de Gregoryen Ermenilerin tamamen ortadan kalktığı bu süreç değerlendirilmiştir.Article 16. Yüzyıl Osmanlı Tarihçisi Şükrü-yi Bitlisi ve Eseri "Selim-name"(Beyan Yayınları, 2008) Ercan, Gümüş…Book 19. Yüzyılda Mardin Süryanileri: Bir Yüzyıl Bir Sancak Bir Cemaat(Beyan Yayınları, 2008) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahimCoğrafi konumuna bağlı olarak tarih boyunca birçok kavmin, etnik grubun ve dinsel cemaatin yurdu olan Mardin, 19. yüzyılda, kale çevresinde kümelenmiş 13 mahallesi ve bu mahallelerde yaşayan 7 farklı dini/etnik cemaatin (Müslüman, Ermeni Katolik, Süryani Kadim, Süryani Katolik, Keldani, Şemsi ve Yahudi) birlikte yaşadıkları ve bunun gerektirdiği sosyal uyumu yakalayabildikleri bir şehirdir. Bu cemaatlerden Süryani Kadimlerin genelde tüm Osmanlı coğrafyasında özelde Mardin'deki durumları değerlendirildiğinde, hem yüzyılın, hem Osmanlı ve dünyadaki gelişmelerin, hem de Mardin'in kendine has şartlarından etkilenen ve bu etkilenmenin sonucu değişim süreci yaşayan bir cemaatle karşılaşılmaktadır. Günümüzde, ülkemizin Güneydoğu Bölgesi'nde yaşayan en önemli hatta tek gayrimüslim cemaat olma özelliği taşıyan Süryanilerin, 19. yüzyılda yaşadıkları değişim süreci bilinmeden günümüzdeki durumlarının doğru değerlendirilmesi ve geleceklerine yönelik doğru öngörülerde bulunulması mümkün değildir.Master Thesis Fransa Hakimiyeti'nde Cezayir (1914-1954)(Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008) Fedai, AyselTezimin giriş bölümünde; Cezayir adının anlamını ve kökenini, ilkçağlarda ve İslam hâkimiyeti döneminde Cezayir’de hangi devlet ve toplulukların hüküm sürdüğünü ve Kuzey Afrika’ya haçlı akınlarını inceledim. Tezimin birinci bölümünde; Cezayir’i Osmanlı hâkimiyeti döneminde inceledim ve XVI. yüzyıldan başlayarak XVIII. yüzyıla kadar gelişen olayları ele aldım. Tezimin ikinci bölümünde; Cezayir’in Fransa hâkimiyetine girmesiyle birlikte meydana gelen olaylar ve direniş hareketleri hakkında genel bilgi verdim. Tezimin üçüncü bölümünde; I. Dünya Savaşı’nda Fransa safında yer alan Cezayir halkının rolleri ve savaştan sonra bağımsızlık uğrunda mücadele veren Milliyetçi liderleri inceleyerek, bu liderler üzerinde Atatürk’ün yeri ve önemi hakkında da bilgi verdim. Tezimin dördüncü bölümünde ise; II. Dünya Savaşı’na Cezayir halkının ikinci kez Fransız safında yer alması ve savaş sonrası çıkan Mayıs Setif ayaklanmasını inceledikten sonra, Cezayir’de Fransız yönetimini ele aldım. Sonuç, bibliyografya ve ekler kısmını koyarak tezimi tamamladım.Article 19. Yüzyılda Diyarbakır’da Hıristiyan Cemaatler(Akademik Araştırma ve Dayanışma Derneği, 2008) Özcoşar, İbrahim; Özcoşar, İbrahimDiyarbakır, içinde bulunduğu coğrafyaya bağlı olarak, yüzyıllarca çok farklı etnik köken ve dinden toplulukları içinde barındıran bir kent olmuştur. 19. yüzyılda da bu heterojen yapısını devam ettiren Diyarbakır, Müslüman nüfusun ağırlıkta olduğu bir kent olmasına rağmen azımsanmayacak bir Hıristiyan nüfusa sahiptir. Millet sisteminin yapısı gereği Diyarbakır’da yaşayan Hıristiyan cemaatler mezhep esasına dayalı bir teşkilatlanmaya sahiptirler. Bu çalışmada bir yandan 19. yüzyılda Hıristiyan cemaatlerin nüfusu üzerinde durulacak, diğer yandan bu cemaatlerin teşkilatlanmalarına değinilecektir.
