Jean Paul Sartre'da bilinç ve hiçlik ilişkisi

Abstract

Fransız düşünür Jean Paul Sartre, varoluş felsefesini savunmaktadır. Sartre ve diğer varoluşçu filozoflar açısından birey felsefenin merkezinde yer alır. Varoluşçu felsefede olduğu gibi Sartre felsefesinde de ana tema bireyin varoluşudur. Bu çalışmanın amacı, Sartre felsefesinde varoluş sürecinde yer alan bilinç ve hiçlik kavramları arasındaki ilişkiyi açıklamaktır. Sartre'a göre birey olabilmenin yolu bireyin kendi varoluşunu gerçekleştirmesinden geçer. Birey dünyaya atılmışlığını, terk edilmişliğini kavrayarak olumsallığını idrak eder. Olumsallığıyla yüzleşen birey bunu sahip olduğu bilinci aracılığıyla idrak eder. Bilinci sayesinde tamamlanmamış olan birey, bu eksikliği sayesinde özgürdür. Özgür olarak var olan insan kendi varoluşunu kendi kararları ve seçimleri doğrultusunda gerçekleştirir. Bu özgürlük, o varoluşa geldiği andan itibaren ona eşlik ederek onun varlık yapısını oluşturur. Birey, varlığında taşıdığı eksiklik yani hiçlik sayesinde özgürdür. Bilinçli varlık kendi varoluşunu hiçleyerek özgürlüğünü pekiştirir. Bilinçli varlık olarak kendi-için kendi varoluşunu hiçleme aracılığıyla gerçekleştirir. Nitekim özgürlük ve hiçlik bilinçli varlığın yapısına dönüşerek ona varoluş sürecinde eşlik eder. Dolayısıyla hiçlikten bahsederken bilinçten ve bilincin özgürlüğünden bahsetmiş oluruz. Giriş ve iki bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölümünde Sartre'ın ontolojisinde yer alan bilincin kaynakları ele alındı. Sartre ontolojisinde bilincin ana kaynağı olarak hiçlik karşımıza çıkmaktadır. Hiçlik, bilinçli varlığa özgürlüğünü kazandıran ve bu özgürlük sayesinde varoluşuna sınırsız imkânlar sunan yapı olarak karşımıza çıkar. Bilinçli varlık varoluşunda bulundurduğu hiçlik aracılığıyla özgürdür ve bu sayede özgürce seçimlerde bulunur. Böylelikle bilinç de kendi özgür varoluşunu gerçekleştirme serüvenini başlatmış olur. Çalışmamızın ikinci bölümünde ise bilinçli varlığın kendi varoluş süreci, bilincin hiçleştirme özelliği üzerinden ele alınacaktır. Sartre'a göre bilinçli varlık kendi varoluşunu gerçekleştirme sürecinde kendini hiçler. Bu hiçleme de sahip olduğu özgürlüğü aracılığıyla gerçekleşir. Bilinçli varlık, kendi varlığını hiçleyerek ne ise o olmaktan kurtulur. Böylece daima kendi imkânlarının ötesine geçer ve kendi varoluş sürecini kendini hiçleyerek gerçekleştirir. Bu şekilde bilinçli varlık, kendi gerçekliğini oluşturma olanağına sahip olur.French thinker Jean Paul Sartre, advocates the philosopyh of existence. For Sartre and other existential philosophers, the individual is at the center of philosophy. As in existential philosopyh, the main theme in Sartre's philosopyh is the existence of the individual. The purpose of this study is to explain the relationship between the concepts of consciousness and nothingness in the existence process of the individual in Sartre's philosophy. According to Sartre, the way to become an individual is through the appreciation of one's own existence. The individual realizes his contingency by realized his Being thrown into the world and being abondoned. The individual who confronts his contingency realizes this through his consciousness. The individual who has not been completed by owing to of his conciousness is free by virtue of this deficiency. Human beings who exists freely carries out his own existence. According to his own decisions and choices. This Freedom forms its existence structure by accompanying it from the moment it comes into existence. The individual is free by virtue of the lack, that is nothingness, that he carries in his existence. The conscious being reinforces its Freedom by nihilates its own existence. Being-for-itself as a conscious being realizes its own existence through to nihilation. As a matter of fact, Freedom and nothingness turn into the structure of a conscious being and accompany it in the existence process. Therefore, when we talk about nothingness, we are talking about consciousness and the freedom of consciousness. In the first part of this study, which consists of an introduction and two parts, the sources of consciousness in Sartre's ontology, nothingness appears as the main source of consciousness. Nothingness appears as the structure that gives freedom to the conscious being and offers unlimited possibilities for its existence provider to this freedom. The conscious being is free through the nothingness. The conscious being is free through the nothingness it keeps in its existence and Therefore makes free choices. Thus, consciousness begins the process of realizing its own free existence. In these cond part of our study, the self-existence process of the conscious being will be discussed through the nihilation feature of consciousness. According to Sartre, the conscious being to nihilation itself in its own process of existence. This nihilation happens through the freedom its has. The conscious being ceases to be what it is by negating its own existence. Therefore, he always goes beyond his means and performs his own process of existence by nothingness. In this way, the conscious being has the opportunity to create its own reality.