GERİATRİ’ DE PALYATİF VE YAŞAM SONU BAKIM

Abstract

ÖZET Yaşam beklenti süresinin artması, doğurganlığın azalması ile toplumda yaşlı nüfus oranında belirgin bir artış olmuştur. Yaşlı nüfusun artması, geriatrik bakımı önemli hale gelmiştir. İnsan, hayatının ileri dönemlerinde tedavisi olmayan sağlık sorunları yaşayabilmektedir. Bu sebeple palyatif bakıma ihtiyaç duyulabilmektedir. Palyatif bakım, yaşamı tehdit eden sağlık problemleri yaşayan hastalarda yaşam kalitesinin arttırılmasını hedefleyen bir bakım yöntemidir. Geriatri ve palyatif bakımın temel hedefi ‘yaşam kalitesini arttırmak’ tır. Her iki bilim dalı da hasta merkezli ve interdisipliner ekiple hizmet verir. O nedenle yaşlıya hizmet sunan sağlık personelinde geriatri ve palyatif bakım ile ilgili farkındalığının arttırılması önemlidir. Tıptaki ve teknolojideki gelişmeler sonucu yaşam sürelerine bağlı olarak artık daha ileri yaşta ve daha komplike ölümlerle karşılaşılır durumlar olmuştur. Etkili bir palyatif bakım hizmeti sunmak için; multidisipliner bir yaklaşımla hasta ve ailenin gereksinimlerine odaklanmak gerekmektedir. Hastalar ve yakınları özellikle terminal dönemdeki vakalarda çoğu zaman ölümü kabullenir. Ancak daha konforlu ölüm beklentileri vardır. Palyatif bakımla; terminal dönemde hastanın ağrısını azaltıp, yaşam kalitesini artıracak bakım planlanmalıdır. Palyatif bakım vermek amacıyla hospis sistemlerinin biran önce planlanması gerekmektedir. Türkiye’de bu planlamalar olmadığı için terminal dönemdeki hastaların büyük çoğunluğu hastanelerde yatak işgal etmektedir. Yâda evdeki hastaya ve hasta yakınlarına tam anlamıyla gereken destek verilemeden ölmektedir