Teolojik dilde mecâza yer bulmanın imkânı-kadı abdülcebbar açısından bir çözümleme-

Abstract

Bu çalışma, Kadı Abdülcebbar’ın mecâz hakkındaki düşüncelerini konu edinmekte ve ?Tanrı’nın zatı ve sıfatları hakkında mecâzî bir dil kullanmak mümkün müdür? ? sorusunun cevabını aramaktadır. Kadı bu konularda mecâzın kullanılmasına yönelik oldukça mesafeli bir tavır sergiler. Gün- delik dildeki hatta Kur’an’daki mecazlardan hareketle bir söylemin üre- tilmesini yanlış bulur. Bu savını desteklemek için dilsel analizler yapar. Bu yüzden, bazı istisna durumlar dışında Tanrı ve ilgili konularda sadece gerçek ifadelerin kullanılması gerektiğini düşünür. Kur’an’daki mecâzları ise muvadaa (dilsel uzlaşı) ve konuşan-öznenin kasdı ilkesine uygun ola- rak yorumlar.This study documents an exploration of Qadi Abd al-Jabbar’s thoughts on mejaz (metaphor) and strives to find the answer of the question “Is it pos- sible to use metaphoric words in talking about God and his attributes?” Qadi holds oneself a distance to metaphoric language in these subjects. He find fault with generating a statement depending on metaphors in ac- tual language even in Qur’an. He makes same linguistic analyses to sup- port this argument. He defends that it must be used real words about God and related topics except some circumstances. He comments metaphors in the Qur’an in keeping with principles of muvadaa (linguistic consensus) and qasd (intention).