Kurtefîlm wekî cıh û amûrê bıkaranîna zımanê Kurdî

Abstract

Türkiye"de 1990"lı yılların baGında Kürt Dili önündeki yasal engellerin ortadan kalkması bu dilin son yirmi yılda sanatsal bir dil olarak yaygınlaGmasının önünü açmıGtır. 2000"li yılların baGından günümüze kadar bazı Türk ve Kürt yönetmenlerinin filmlerinde Kürtçe birincil ya da ikincil dil olarak kullanılmıGtır. Her ne kadar 2000"li yılların öncesinde Kürtçe birkaç filmde kullanılmıG olsa da, sosyo-politik Gartlara bağlı olarak, özellikle 2000"li yıllardan sonra Kürtçe yapılan filmler artmıGtır. Özellikle Türk Sineması ve Türkiye"deki Kürt yönetmenlerinin filmlerinde, Kürtçe"nin kullanılma biçimi ve konunun tarihsel seyri araGtırılmaya değerdir. Bu çalıGmamızda tarihi, sosyo-politik bir perspektif ile Türkiye"deki Kürtçe kısa filmleri analiz edip aGağıdaki sorulara cevap bulmaya çalıGtık: A) Kürt yönetmenlerinin Kürtçe kısa filmlerde Kürtçe"yi kullanma motivasyonu nedir? B) Söz konusu kısa filmlerde Kürt yönetmenler ile anadilleri arasındaki iliGki hangi yöntem ve motivasyon ile kurulmaktadır? C) Bir iletiGim aygıtı olarak sinema Kürt Dili"nin yaygınlaGmasında nasıl bir rol üstlenmektedir? ÇalıGmamız üç bölümden oluGmaktadır. Birinci bölümde, Türkiye"deki sinema üzerinde siyasetin etkisine yer vermekteyiz. ÇalıGmamız çerçevesinde gerekli verileri elde etmek amacıyla bir anket hazırladık ve ikinci bölümde söz konusu anketin metodu ve veri toplama yönteminden bahsettik. Üçüncü bölümde ise bu anketin sonuçlarının analizi yer almaktadır.

The lift of legal obstacles on Kurdish language in 1990s in Turkey has led Kurdish to be spread as a language of art in the last twenty years. Since the early 2000s, Kurdish language has been used as primary or secondary language in films of certain Turkish and Kurdish film makers. Although Kurdish was used in several films before 2000s, Kurdish films has increased especially after the 2000s depending on socio-political conditions. Hence it is worth to conduct researches on using Kurdish as well as on the historical process of this topic in Turkish cinema and in films by Kurdish film directors in Turkey In this research we have tried to analyze short films in Kurdish made in Turkey from a socio-political and historical perspective and tried to answer the questions given below: A) What is the motivation of Kurdish film directors to use Kurdish language in Kurdish short films? B) In these short films, what is the method and motivation of establishing the relationship between Kurdish film directors and their mother tongue? C) What role does cinema play as a means of communication in the spread of Kurdish language? This research consists of three parts. In the first part we give place to the influence of politics on cinema in Turkey. In the context of our study, we have conducted a questionnaire for data collection and in the second part we give information on survey method and collection method. In the third part, the analysis of the results of this survey is given.