Ali b. Salâhuddîn b. Ali el-Kevkebânî'nin Duraru'l-Esdâfi'l-Muntekât min Silki Cevâhiri'l-İs'âf adlı eseri: Tahkik ve değerlendirme (56-110 sayfalar arası)

Abstract

Eski âlimler Zemahşerî'nin (v. 538/1143) el-Keşşâf an hakâiki gavâmizi't-tenzil ve Kâdî Beydavî'nin (v. 685/1286) Envâru't-tenzil ve Esrâru't-tevil adlı tefsirlerine çok büyük bir önem atfetmişlerdir. Bu iki tefsir üzerine yapılan birçok haşiye ve şerh de bu tefsirlere verilen önemi ortaya koymaktadır. H. 10. asrın sonunda bu iki kitabın şiirsel delillerine önem gösteren kitaplar ortaya çıkmaya başlamıştır. Hıdır b. Atâillâh b. el-Mevsılî'nin (v. 1007/1598) el-İs'âf fî şerhi şevâhidi'l-Kâdî ve'l-Keşşâf adlı eseri bu alandaki ilk çalışmalardandır. el-İs'âf fî şerhi şevâhidi'l-Kâdî ve'l-Keşşâf adlı kitap hacimli bir eser olduğu için Ali b. Salâhuddîn b. Ali el-Kevkebânî (v. 1191/1777) söz konusu çalışmayı Duraru'l- Esdâf el-Muntekât min Silki Cevâhir'l- İs'âf isimli kitabında ihtisar etmiştir. Bu çalışma tefsir sahasında önemli bir yeri olan Duraru'l-Esdâfi'l-Muntekât min Silki Cevâhiri'l-'İs'âf adlı tahkik üzerinden yapılmıştır. Eserin başka yazma nüshasına ulaşılamadığından tahkik, müellif nüshası üzerinden sürdürülmüştür. Tahkik yapılırken bu eserin kaynağı olan el-'İs'âf adlı eserin birkaç nüshasından istifade edilmiştir.

The scholars of the past time gave a great importance to Al-zamakhshari's interpretation entitled "Al- Kashaf an Hakaik Ghawmidh Al-Tanzil" (died 538 H) and Al-Qadi Al-Bidawi's interpretation entitled "Anwar Al-Tanzil wa Asrar Al-Tawil" (died 658 H). Many books and footnotes have appeared on these two interpretations because of the great importance of them, and at the end of the tenth century many books have appeared that were interested in the poetic evidences of these two books. Khader Ibin Ata Allah Al-Mawsili (died1007 H) was one of the first authors in this field, in his book ( Al-Esaaf, analysis of the witnesses of Al-Qadhi and Al-Kashaf). Since the book "Al-Esaaf" was very large and difficult to reach, Ali bin Salahaddin bin Al-Kawkabani ( died 1191 H ) summarized and abstracted it in his book "Dorar Al-Asdaf Al-Montaka min Jawaher Al- Esaaf ". We have examined a single copy of this book "Dorar Al-Asdaf " and several copies of "Al-Esaaf " that is the source of original book, so we decided to study it because of its importance in study of interpretation depending on the poetic witness.