Dionysius Bar Salibi ve 'Luqbal Yudoye' adlı eseri

Abstract

Dionysius Bar Salibi Ortaçağ'da Ortadoğu'nun en önemli Hıristiyan figürlerinden olmuştur. Melitene/Malatya doğumlu olan Bar Salibi XII. yüzyıl Süryani literatüründe emsalsiz konuma sahip olmuş ve kendi döneminde hem din adamı hem din alimi gibi ünlenmiştir. O, 1171'de Diyarbakır piskoposu görevindeyken vefat etmiş ve burada Meryem Ana kilisesinin avlusuna defnedilmişti. Dönemin çalkantılı siyasi ortamında bir süre Ermenilere esir düşmüştür. Bar Salibi Süryani din adamı hiyerarşisinde yüksek rütbelere gelmesi yanında kaleme aldığı eserlerle de Süryani teolojisine ciddi katkılarda bulunmuştur. Süryanice zengin bir külliyat oluşturmuş, mantık ve dünya tarihi üzerine yazılarının yanında çeşitli teolojik ve litürjik konular üzerine şerhler ve haşiyeler, felsefi ve dini risaleler kaleme almıştır. Kendinden önceki ulemanın görüşlerine de sık sık başvurması sebebiyle o, kendinden sonrakiler için arada köprü işlevi görmüştür. Eserlerinin bazısı günümüze ulaşmamıştır. Onun kutsal metin tefsiri, kendi döneminde en iyi Eski ve Yeni Ahit tefsiri sayılmıştır. Eserlerinin bazısı, polemik tarzında olup Müslümanlara, Yahudilere ve Melkitler, Ermeniler ve Nesturiler gibi diğer Hıristiyan mezheplere reddiye amacıyla kaleme alınmıştır. Luqbal Yudoye eseri Yahudilere reddiye amacıyla kaleme alınmıştır. Burada o Yahudilerin Hıristiyanlığa yönelik ileri sürdükleri eleştirilere cevap vermiş, Yahudi inancındaki zayıf noktaları anlatmış ve onları hak din olarak gördüğü kendi inancına davet etmiştir. Bar Salibi Yahudi kutsal metinlerinden kanıtlar getirerek eleştirilen hususların aslında Yahudilikte de kökeninin olduğunu, dolayısıyla Hıristiyanlığa giren Yahudilerin kendi geleneklerinden farklı bir geleneği benimsemeyeceklerini iddia ederek onları ikna etmeye çalışmıştır.

Dionysius Bar Salibi was one of the most important Christian figures of the Middle East in the Middle Ages. Bar Salibi who was born in Melitene/Malatya had a unique position in the Syriac literature of the 12th century and he was famous both as a clergyman and a religious scholar in his own time. He died in 1171 while he was the bishop of Diyarbakir and was buried here in the courtyard of the Virgin Mary church. In the turbulent political environment of the period, he was captured by the Armenians for a while. Bar Salibi reached high ranks in the Syriac clergy hierarchy as well as he made serious contributions to Syriac theology with his works. He created a rich corpus in Syriac, and wrote commentaries and annotations on various theological and liturgical subjects, philosophical and religious treatises, as well as his writings on logic and world history. Due to the fact that he often referred to the views of the Christian scholars before him, he served as a bridge between the ones who came after him. Some of his works have not survived. His exegesis on the holy scriptures was considered the best exegesis of the Old and New Testaments in his day. Some of his works are polemical and were written with the aim of repudiating Muslims, Jews and other Christian sects such as Melkits, Armenians and Nestorians. Luqbal Yudoye was written for the purpose of refuting the Jews. Here he answered the criticisms of the Jews against Christianity, explained the weak points in the Jewish faith and invited them to his own faith, which he saw as the true religion. Bar Salibi tried to convince them by bringing evidences from Jewish scriptures, claiming that the criticized issues actually have roots in Judaism, so that Jews who converted to Christianity would not adopt a tradition different from their own.