MESELEYÎ DEWA KASANÎ

Abstract

Na xebate de amancê ma kırmanckî (zazakî) de, dewa Kasan de meseleyê ke şarî mîyan de zaf muhîm ê û her wext vajîyenê nuştuş bi. Ma nê meseleyan de cuyê şarê Kasanî, kulturê şarê Kasanî û wextê verênî eşkenê bivînîm. Nê meseleyan de bawerî, pawitiş, axayîne, bi aqiline û bêaqiline, fehmdarî û fehmkorî esta. Ge-ge kes huyeno, ge-ge kes kahrîyeno, ge-ge kes fikirîyeno. Mîyanê nê des hîkayan de derûdorê Kasanî de, çi bîyo, çi esto, cuyê xo de çi muhîm o, esto. Nê hîkayeyî hema zî dewe de yenê vatiş û nesllo newe zî bêguman bi meraka, bi heyecana goşdarîne keno. Ez hêvî kena ke nê hîkayeyî vindî nêbê û şarê ma mîyan de ca bigî û bicuwiyê. Ma nê meselê xo bi şuura nuştî û sey nuştoxanê resayeyan xebata ma beno ke giran nîya labelê destê ma ra çi ame ma kerd. Kêmanîyê edebîyatê kirmanckî (zazakî) zaf ê û nê kêmanîyî zaf muhîm ê. Nê hîkayeyî yew game zî bibo, seba na kêmanîyan muhîm ê.

Bu çalışmamızın asıl amacı Günkondu (Kasan) köyünde halk arasında önemli bir yere sahip olan ve halen de anlatılan bu yaşanmiş hikâyeleri Kürtçenin kırmancki (zazaki) lehçesiyle yazmak. Bu yaşanmiş hikâler içinde köy halkının yaşam şeklini, kültürünü ve geçmişini görebiliriz. Bu hikâyeler de inanç, umut, akıllı, deli, köyün bilgesi, köyün ağası, ahmak olanı, olmayanı, anlayanı, anlamayanı anlatılır. Bu hikâyeler bazen güldürür, bazen üzer bazen de düşündürür. Yazılmış olan bu 10 hikâye de köy halkının yaşamında önemli olan birçok şeyi ve köy halkının yaşamında neler olup olmadığını görebiliriz. Bu hikâyeler halen de köyde anlatılmakta ve kuşkusuz ki yeni kuşak ta bu hikâyeleri merak ve heyecanla dinlemektedir. Bu hikâyelerin kaybolmayacağina ve halkımızın içinde var olacağına, yaşayacağını umut ediyoruz. Bu hikâyeleri bilinçli bir şekil de yazdık, ancak diğer önemli yazarlar gibi çalışmalarımız ağır olmazsa da elimizden geleni yapmaya çalıştık. Kırmanc (zaza) edebiyatında eksiklikler çok fazladır. Ve bu eksiklikler çok da önemlidir. Bu yazmiş olduğumuz 10 hikâye bu eksiklikleri gidermek için bir nebze de olsa önemlidir diyebiliriz.