İlköğretimde değer eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri: Nitel bir analiz

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim sınıf öğretmenlerinindeğer eğitimine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Bu çerçevede, amaçlı örnekleme seçimi ile oluşturulan çalışma grubuna yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu, Batman il merkezindeki yedi ilköğretim okulunda görev yapan elli beş öğretmenden oluşmaktadır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılarak öğretmen görüşleri frekans tekniği ile çeşitli temalar altında toplanarak yorumlanmıştır. Verilerin analizinden şu sonuçlara ulaşılmıştır: Değerler konusunda olumlu tutuma sahip öğretmenler, değer eğitiminde okulların etkisiz kaldığını düşünmektedirler. Bunun nedeni olarak da, programların yüklü olması, sınıfların kalabalık olması ve okul- aile-çevre diyalogunun sınırlı olmasını göstermektedirler. Öğretmenlere göre değer eğitimi, okulun tek başına yapacağı bir etkinlik olmayıp, aile ve çevrenin desteği zorunludur. Öğretmenler, değer eğitiminden sorumlu kurumları ise, sırayla okul, aile, çevre ve medya şeklinde sıralamaktadırlar. Araştırmada ayrıca öğretmenler, değer eğitiminde kullandıkları yöntem-teknikleri sırayla, anlatma, model olma, drama, beyin fırtınası, hikayeleştirme, grup çalışması, örnek olay ve empati kurma şeklinde sıralamışlardır.

The aim of this study is to determine the ideas of primary school classroom teachers regarding value education. Within this context, semi-structured interview form was applied to the study group formed through purposeful sampling. Case study design was used in this study in which qualitative research method was used. The study group consists of a sum of fifty-five teachers working in seven primary schools in the city centre of Batman. For the analysis of the data, content analysis method was used and the views of teachers were gathered under various themes using frequency analysis and they were interpreted. The following results were reached through the analysis of the data: the teachers having a positive attitude towards values think that schools are not efficient in providing value education. The reason of this, in their opinion, is that there are too many class hours, the classrooms are crowded and the dialogue between school, family and the society is restricted. Teachers also claim that value education cannot be provided by the schools alone, the support of families and the environments is essential. Teachers involved in the sampling list the units responsible for value education as the school, family, society and media respectively. Furthermore, the teachers in the study group listed the methods-techniques they make use of while teaching values as explanation, modelling, drama, brainstorming, making a story, group work, case study and empathy respectively.