Mardin İdadi Mektebi’nin Mekansal ve İşlevsel Değişimi Üzerine Bir Değerlendirme

dc.contributor.author Kutlu, İzzettin
dc.contributor.author Kutlu, İzzettin
dc.contributor.author Eray, Saide Selin
dc.contributor.other 08.02. Department of Architecture / Mimarlık Bölümü
dc.contributor.other 08. Faculty of Engineering and Architecture / Mühendislik Mimarlık Fakültesi
dc.contributor.other 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
dc.date.accessioned 2022-01-25T08:29:36Z
dc.date.available 2022-01-25T08:29:36Z
dc.date.issued 2021
dc.description.abstract Tarihi binalara yapılan ilavelerin ve müdahalelerin tasarım yaklaşımları; mimari koruma ve restorasyon alanında devam eden tartışmalar arasındadır. Bu çalışma tarihi bir eğitim yapısının özelliklerine göre yapılan eklemelerin sonucunda uğradığı mekânsal ve işlevsel değişimleri ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Çalışmada; Mardin kentinin ilk eğitim-öğretim yapısı olan idadi mektebin mekânsal dönüşümü çağdaş koruma ilkeleri dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın yöntemi, tarihi idadi mektebinde yeni işlevler sonucunda, değişen kütle ve işlev ilişkilerini kronolojik olarak dönemler içerisinde tespit etmeye dayanmaktadır. Tarihi yapıya yapılan eklemeler incelenerek, önemli süreçler tespit edilmiş ve karşılaştırma yapılmıştır. Uygulanan yöntem, kültürel miras yapılarında etki değerlendirmesi ve etki sürecinin tespit edilmesi alanına bir katkı olarak değerlendirilebilir. Çalışma kapsamında incelenen tarihi idadi mektebi binasının, benzer ve uyumlu işlevler ile günümüze kadar özgün halini koruduğunu ve yapılan ek binanın ise mevcut tarihi yapının önüne geçmeyecek şekilde, farklı bir üslupta tasarlandığı tespit edilmiştir. Bu durumda, başarılı eklemeler ile İdadi mektebin korunması ve sürekli kullanım halinde olacak şekilde topluma kazandırılması; aidiyet duygusunu sonraki nesillere aktarmada katkıda bulunarak kentin eğitim-öğretim tarihi ile ilgili somut bir örnek olabilmektedir. Çalışmada; Mardin özelinden tarihi yapı geneline, kültür varlıklarına geri dönüşümü olmayan müdahaleler ile kütlesel ölçeğini değiştirerek yeniden işlevlendirmek yerine yapılan müdahalelerin özgün tarihi yapının tümüyle orantılı olması veya yeni bir ek yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır. en_US
dc.identifier.citation Ahunbay, Z. (2002). ICOMOS ve Risk Altındaki Kültürel Mirasın Korunması. Yapı dergisi, 244(3), 27-29. Ahunbay, Z. (2009). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, Yem Yayınları, İstanbul. Akyüz, G. (1998). Mardin İlinin Merkezinde Civar Köylerinde Ve İlçelerinde Bulunan Kiliselerin Ve Manastırların Tarihi. Resim Matbaacılık A.Ş. İstanbul. Alioğlu, E. F. (2000). Mardin: şehir dokusu ve evler. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. Altun, A. (1971). Mardin Ulu Camii ve Çifte Minareler Üzerine Birkaç Not. Vakıflar Dergisi Vakıflar Genel Müdürlüğü, 9, 191-200. Arabacıoğlu, P. ve Aydemir, I. (2007). Tarihi Çevrelerde Yeniden Değerlendirme Kavramı, Megaron, 2(4), 204-212. Aydın, A. ve Şahin, Ö. (2018). Tarihi Yapıların Yeniden İşlevlendirilmesi: Isparta Aya İshotya (Yorgi) Kilisesi’nin Gül Müzesi’ne Dönüşümü. Kültür Envanteri, 17(17). Aydın, H. (2019). Mardin Mor Efrem Manastırı kilisesi koruma ve restorasyon önerisi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Baydaş, Ö. G. (2007). Diyarbakır ve Mardin’deki Tarihi Kamu Yapıları. Van: Yüzüncü Yıl Üniv., Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi. Bullen, P. A. (2007). Adaptive reuse and sustainability of commercial buildings. Facilities, 25(1/2), 20-31. Çağlayan, M. (2010). Geleneksel Mardin kasırlarının mimari özellikleri ve korunması üzerine bir yöntem araştırması. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Çağlayan, M. (2017). Mardin Şehidiye Medresesi ve Onarım Uygulamaları. In Ş. Parlakyıldız (Haz.), International Conference on Multidisciplinary, Science, Engineering and Technology, 27-29. Çağlayan, M. (2018). Ortaçağ’dan Günümüze Bir Anıt: Mardin Ulu Camii. Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi, 1(21), 29-40. Durmaz, R. (2010). Tur Abdin at close: The church complex at Zaz, Mardin. its architecture, history and contemporary revitalization process. İstanbul: Koç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Duyan, F. (2002). Mardin Suphi Bisen evinin restorasyon önerisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Düzenli, E. ve Düzenli, H. İ. (2020). Mardin’de İki Modern İnşa: Mardin Kışlası ve Müzeye Dönüşümü. İdealkent, 11(30). Düzenli, H. İ. ve Taşar, E. S. (2012). Mardin’de Tarih, Bina ve Mimarlık Katmanları: 19. yy. Hükümet Konağından 21. yy. Mimarlık Fakültesine Dönüşümün Hikayesi. Arredamento Mimarlık, (254), 64-78. Erdal, Z. (2017). Mardin Ulu Cami üzerine yeni görüşler, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2). Ertaş, B. S. and Bekar, İ. (2020). Functional Performance After Re-use in Traditional Houses. (Ed. Christov vd.) Advances in Scientific Research: Engineering and Architecture, St. Klıment Ohrıdskı Unıversıty Press: Sofia, 418-428. Gazi, A. ve Boduroğlu, E. (2015). İşlev Değişikliğinin Tarihi Yapılar Üzerine Etkileri” Alsancak Levanten Evleri Örneği. Megaron, 10(1), 57-69. Günçe, K. and Mısırlısoy, D. (2019). Assessment of adaptive reuse practices through user experiences: traditional houses in the walled city of Nicosia. Sustainability, 11(2), 540. ICOMOS. (1931). Atina Tüzüğü. http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0660878001536681682.pdf ICOMOS. (1964). Venedik Tüzüğü. Paris. https://www.icomos.org/charters/venice_e.pdf ICOMOS. (1975). Amsterdam Bildirgesi. http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0458320001536681780.pdf Karagülle, C. (2009). Yerel verilerin konut tasarım sürecinde değerlendirilmesi: Mardin örneği. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Karasoy, Z. (2014). Mardin ili Özdener Ailesi Evi’nin restorasyon önerisi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi Koç, M. (2019). Mardin Firdevs Kasrı için restorasyon ve yeniden kullanım önerisi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Kutlu, İ. (2019). Mardin ili Midyat ilçesi İsmail Miroğlu konutu restorasyon önerisi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Kuzu, G. (2020). Mardin Emineddin külliyesi mimari özellikleri koruma sorunları ve restorasyon projesi önerisi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Mısırlısoy, D. & Günçe, K. (2016). A critical look to the adaptive reuse of traditional urban houses in the Walled City of Nicosia. Journal of Architectural Conservation, 22(2), 149-166. Reis, A. S. A. (2012). Mardin kentinin korunması kapsamında ‘Surp Kevork Ermeni Kilisesi’ restorasyon önerisi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi Sincar, H. İ. (2019). Bu enstitüde el sanatları ustaları yetiştiriliyor. https://www.aa.com.tr/tr/egitim/bu-enstitude-el-sanatlari-ustalari-yetistiriliyor/1496770 (Erişim: 18 Ekim 2020) Sözen, İ. (2019). An approach to the evaluation of vernacular settlements in hot dry climate in terms of thermal comfort: The case of Mardin. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Şengül, B. A.(2017). Mardin Emineddin (Emînüddin) Külliyesi: Hami ve Mimari. Journal of Faculty of Letters/Edebiyat Fakultesi Dergisi, 34(2). Şengül, B. A. (2018) Mardin Mimarisinin Bilinmeyen Bir Kesiti: Şeyh Şeyhullah Camii. Vakıflar Dergisi, (49), 42-85. Şimşek, N. (2013). Mardin geleneksel konutlarında değişimin mekan dizimi yöntemiyle irdelenmesi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi Tetik, A. (2018). Mardin Kasımiye medresesi için yeniden işlevlendirme önerileri geliştirilmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. UNESCO. (1972). Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi. https://www.unesco.org.tr/Content_Files/Content/tez/sutez.pdf Web kaynak 1. http://mardinolgunlasma.meb.k12.tr/icerikler/mardin-olgunlasma-enstitusu_4759832.html (Erişim: 15 Ekim 2020) Velthuis, K. and Spennemann, D. H. R. (2007). The future of defunct religious buildings: Dutch approaches to their adaptive re-use. Cultural Trends, 16(1), 43-66. Yavuz, M. (2020). Mardin Artuklu Cami ve medreselerinde taç kapılar. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Yeşilbaş, E. (2019). Mardin Şahtana Konağı ve Restorasyonuna Dair Gözlemler. Kadim Akademi SBD, 3(1), 16-38. Yeşilbaş, E. (2020). Mardin’deki 13.-15. Yüzyıl Cami ve Medreselerinde Taç Kapı Tasarımı ve Bezemesi. Mukaddime, 11(1), 235-273. Yıldırım, C. (2019). Mardin’in geleneksel konutlarında iklimsel konfor elemanlarının incelenmesi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Yıldırım, M. (2012). Assessment of the decision-making process for re-use of a historical asset: The example of Diyarbakir Hasan Pasha Khan, Turkey. Journal of cultural heritage, 13(4), 379-388. en_US
dc.identifier.doi 10.29135/std.828597
dc.identifier.uri https://dergipark.org.tr/tr/pub/std/issue/62342/828597
dc.identifier.uri https://hdl.handle.net/20.500.12514/3003
dc.language.iso tr en_US
dc.relation.ispartof Sanat Tarihi Dergisi en_US
dc.rights info:eu-repo/semantics/openAccess en_US
dc.subject Eğitim yapısı en_US
dc.subject Restorasyon en_US
dc.subject Yeniden işlevlendirme en_US
dc.subject Mardin en_US
dc.title Mardin İdadi Mektebi’nin Mekansal ve İşlevsel Değişimi Üzerine Bir Değerlendirme en_US
dc.type Article en_US
dspace.entity.type Publication
gdc.author.id 0000-0002-5546-5548
gdc.author.id 0000-0001-7347-4600
gdc.coar.access open access
gdc.coar.type text::journal::journal article
gdc.description.department MAÜ, Fakülteler, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü en_US
gdc.description.endpage 303 en_US
gdc.description.issue 1 en_US
gdc.description.publicationcategory Makale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı en_US
gdc.description.startpage 285 en_US
gdc.description.volume 30 en_US
gdc.identifier.trdizinid 460510
gdc.openalex.fwci 4.173
relation.isAuthorOfPublication 28b9ed4e-fb28-43d8-ba23-831657e58ede
relation.isAuthorOfPublication.latestForDiscovery 28b9ed4e-fb28-43d8-ba23-831657e58ede
relation.isOrgUnitOfPublication c50be6ae-5559-4d61-8663-42bc5905c17f
relation.isOrgUnitOfPublication b4a7a54e-df38-44d5-9f03-ab3ce38ad8a8
relation.isOrgUnitOfPublication 39ccb12e-5b2b-4b51-b989-14849cf90cae
relation.isOrgUnitOfPublication.latestForDiscovery c50be6ae-5559-4d61-8663-42bc5905c17f

Files

Original bundle

Now showing 1 - 1 of 1
Loading...
Thumbnail Image
Name:
MardindadiMektebininMekansalVelevselDeiimizerineBirDeerlendirme.pdf
Size:
8.14 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Makale Dosyası

License bundle

Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.44 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: