Mimarlık Bölümü Koleksiyonu

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12514/101

Browse

Now showing 1 - 20 of 225

The Importance of Digital Tools in the Preservation and Restoration Processes of Historical Buildings
(2024) Kutlu, İzzettin; Bekar, İrem; Cürgül, Tolga
The preservation and restoration of historical buildings are critical to the sustainability of cultural heritage. Rapid advances in digital technologies have added new dimensions to these processes, enabling more detailed and efficient methods to be used. Tools such as 3D laser scanning, photogrammetry, Virtual Reality (VR), and Building Information Modelling (BIM) have contributed significantly to the optimisation of preservation and restoration projects, both in terms of accuracy and speed, by facilitating precise measurement and analysis of buildings. These digital tools are increasingly being used in the documentation, damage assessment, reconstruction, and sustainability of historical buildings. This study examines the increasing use of digital tools in the preservation and restoration of historical buildings and the evolution of the literature in this field over the years. For this purpose, the methodology of the study includes a systematic literature review and bibliometric analysis. The relations between existing studies were analysed by categorising keywords related to historical preservation and digital tools in the Web of Science database. In addition, studies were organised in tabular form according to authors, year, purpose, methodology, and results. The data obtained aim to reveal the specific areas in which digital tools are concentrated, identify directions in the literature, and highlight the impact of these tools on preservation strategies. The results of this study demonstrate the contributions of digitisation to the processes of heritage conservation, while at the same time suggesting potential areas for future research. Finally, the study provides a deeper understanding of the applications of technology in the field and a propose approach for the digitisation of preservation processes.
Investigation of structural performances of historical building elements made with local materials using the finite element method
(2024) Zardari, Saeid; Kutlu, İzzettin; Nayeb, Aslan
The structural performance of the materials used in historical buildings can be damaged , usually due to natural events or human-induced interference. Historical buildings in the Southeastern Anatolia Region were generally built with local materials such as stone and brick. This situation should be seen as a factor that may cause severe structural damage in buildings located on a regionally active fault line. Within the scope of the study, the materials used in the region were discussed, and a numerical model representing the behavior of the materials against an earthquake that could occur on the fault line was used. Stone, brick and concrete material definitions were made for the prototype of the arch form modeled with SAP2000, and time-history analyses were carried out separately for each material. Concrete material behaviors , frequently used in buildings constructed today, are also included in the analysis for comparison. As a result of the study, it has been observed that local materials do not have sufficient tensile strength against earthquakes compared to concrete material and that the structures may face the risk of collapse in case of seismic movements in the region.
Mardin Mimarlık Mirasında Mimarbaşı Lole'nin Rolü
(2024) Kutlu, İzzettin; Şimşek, Deryanur
Mardin'in tarihi dokusu üzerinde en belirgin etkiyi bırakan figürlerden biri olan Ermeni asıllı Mimarbaşı Lole, 19. ve erken 20. yüzyılda birçok önemli eserin inşa sürecinde aktif rol üstlenmiş ve onarım süreçlerinde yer almıştır. Çalışma, Mardin'in çok katmanlı tarihi dokusu içerisinde yer edinmiş bir yapı ustasının, günümüze kadar ulaşmış ve kendisine atfedilmiş eserlerinin detaylı bir belgelemesini yapmayı amaçlamaktadır. Mimarbaşı tarafından inşa edilen veya onarımı gerçekleştirilen eserleri tespit etmek ve inşa pratiğini ortaya koymak amacıyla dört aşamalı bir yöntem kullanılmıştır. İlk aşamada literatürden elde edilen veriler doğrultusunda kendisine atfedilen eserler belirlenmiştir. İkinci aşamada Mardin tarihi dokusunda bu eserlerin çevresi ile kurduğu ilişkinin tespiti için harita oluşturulmuş ve üçüncü aşamada özelliklerine göre tablolaştırılmıştır. Son aşamada, ardışık bir yaklaşımla eserler ve özellikleri incelenmiş ve inşa pratiğinin zaman içinde nasıl evrildiğine dair değerlendirmelere yer verilmiştir. Kentin farklı alanlarında konaklar, kiliseler, eğitim ve idari yapıların da arasında yer aldığı birçok eserde etkin rol aldığı görülmüş ve bölgede belirli bir mimari ve kültürel formasyonun mevcutta yer aldığı, Lole tarafından ortaya konan formasyonun bunun dışında olmadığı sonucuna varılmıştır.
From Idea to Design: An Interdisciplinary Examination of the Creative Process
(2024) Cürgül, Tolga; Bekar, İrem; Kutlu, İzzettin
Since the beginning of time, people have always tended to produce new ideas in line with various purposes and needs in every area of life. An idea first arises from a need and is supported by creativity. Ideas are at the core of the creative process in every field of art and design. Every product is born from an idea, and that idea plays a key role in the development of the product from beginning to end. The aim of the study is to investigate the creative processes extending from idea to design in the fields of art and design and to reveal the similarities and differences of this process between different disciplines. For this purpose, the study is structured in three stages. In the first stage, the concept of ideas in the fields of music, literature, painting, sculpture and architecture was explained through examples. Based on this data, in the second stage, how ideas affect and direct the creative processes for each field was evaluated in items. In the third stage, the similarities and differences in the effects of ideas on creative processes in the fields of music, literature, painting, sculpture and architecture were revealed. As a result of the study, it was revealed that although disciplines such as music, literature, painting, sculpture and architecture have different creative processes, ideas have common and different roles in these processes in terms of functionality, aesthetics, semantics and technique. While the differences between disciplines reveal the richness and diversity of art and design, the common denominator of all, creativity and originality, strengthens the universal value of art.
Afet Sonrası Acil Eylem Planı Olarak Eğitim Amaçlı Kullanılan Prefabrik Yapıların Sürdürülebilirliği
(2024) Ergün, Ruşen; Kutlu, İzzettin; Bekar, İrem
Türkiye’de 06 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli deprem, etkili olduğu bölgelerde eğitim sistemini uzun süre aksatmıştır. Depremin ardından, bölgede eğitim amaçlı birçok prefabrik yapı kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, deprem sonrasında kurulan prefabrik eğitim yapılarının sürdürülebilirliğini sağlamaya yönelik öneriler sunmaktır. Güncel sürdürülebilirlik sertifikasyon sistemlerinin değerlendirme kriterleri ortaya konmuş ve Diyarbakır Bağlar Anadolu Lisesi örneği üzerinden prefabrik yapıların sürdürülebilirlik özellikleri incelenmiştir. Bu kapsamda binanın malzeme ve kaynak ve iç mekan ortam kalitesi kriterleri açısından ön plana çıktığı ancak özellikle enerji ve yenilik kriterleri açısından oldukça düşük bir değerlendirme puanına sahip olduğu söylenebilir. Bu gibi veriler doğrultusunda hem Diyarbakır Bağlar Anadolu lisesi özelinde hem de afet sonrası inşa edilen ve inşa edilecek prefabrik eğitim binalarına yönelik öneriler sunulmuştur.
Critical analysis and digital documentation of the transformations of heritage buildings
(2024) Bekar, İrem; Kutlu, İzzettin
Trabzon Hagia Sophia Mosque symbolizes significant cultural heritage with its historical diversity and distinctive architectural features. Today, this building is remarkable for its cultural transformation and historical layers. The study aims to address the transformation processes of the Hagia Sophia Mosque in the light of international conservation criteria, to understand the history of the building and to reveal the digital perspectives of this historical place. The study comprises a four-stage process: (1) investigating the building’s history through a literature review, (2) obtaining visual and technical data through fieldwork, (3) conducting a transformation analysis and generating a three-dimensional measured model, and (4) providing evaluations and recommendations on the building’s transformation and digital modeling in alignment with conservation criteria. The digital model of the building as a result of the study will be part of the preservation of such an important piece of cultural heritage for future generations. The study emphasizes the need for more effective integration of digital modeling techniques in conservation and documentation studies, extending from Hagia Sophia to various cultural heritage sites.
Kentsel Kültürel Mirasın Belgelenmesinde ve Korunmasında Dijital Araçların Rolü: Ani Arkeolojik Alanı
(2024) Şimşek, Deryanur; Kutlu, İzzettin
Kentsel kültürel mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılmasında tarihi kentler önemli bir çalışma alanını oluşturmaktadır. Özellikle Anadolu’da yer alan tarihi kentlerin korunması ve sürdürülebilirliği nesiller arasında etkileşim kurmak ve aidiyet hissini yaşatmak adına önemlidir. Dolayısıyla kentsel ölçekte belgeleme çalışmalarının gerçekleştirilmesi ve dijital araçların sürece entegre edilmesi, mirasın korunmasına katkı sunacaktır. Bu çalışma, yenilikçi dijital belgeleme ve koruma araçlarının kentsel bağlamda literatürdeki kullanımlarını ortaya koyarak, tarihi kentlerin belgelenmesi ve gelecek nesillere aktarılması için etkin bir kullanım sunmaktadır. Çalışmanın yöntemini, sistematik literatür taraması ile birlikte fotogrametri ile belgeleme süreci oluşturmaktadır. Literatürde yer alan kentsel kültürel mirasın belgelenmesi ve korunmasında dijital araçların kullanıldığı çalışmaların taranması ve tablolaştırılmasının ardından Kars Ani Arkeolojik alanında saha çalışmaları gerçekleştirilmiş ve kentsel kültürel miras alanının fotogrametrik modeli oluşturulmuştur. Çalışma fotogrametrinin kentsel mirası koruma ve belgelemede zaman tasarrufu, uygun maliyet, daha az iş yükü gibi önemli katkılar sağlayacağını, bu alanda daha fazla araştırma ve uygulamanın teşvik edilmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Tarihi Yapıların Üç Boyutlu Replikasyonları Üzerine Bir Değerlendirme
(2024) Kutlu, İzzettin; Şimşek, Deryanur
Anadolu, tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve bu süreçte eşsiz bir kültürel miras oluşturmuştur. Bu miras, bölgenin kimliğini ve tarihini yansıtan önemli unsurlar barındırmaktadır. Tarihi yapıların korunması, sosyal, tarihi ve kültürel değerlerin sürdürülmesi açısından da kritik bir öneme sahiptir. Bu çalışma, tarihi yapıların korunmasına yönelik dijital tekniklerin entegrasyonunu incelemektedir. Araştırmanın amacı, 3D baskı yöntemlerin süreçlerini ele almak ve restorasyon süreçlerine sağlayabileceği katkıları ortaya koymaktır. Çalışma sürecinde, öncelikle Midyat’ta sivil mimarlık örneği olan tarihi bir yapının detaylı dijital modeli oluşturulmuş, ardından bu model 3D baskı ile fiziksel nesneler üretilebilecek hale getirilmiştir. Çalışma saha çalışması, dijital model oluşturma, 3D baskı üretim süreci ve değerlendirmeler olmak üzere 4 aşamalı bir süreci içermektedir. Gerçekleştirilen belgeleme ve replikasyon süreçlerinin, yalnızca yapının tarihsel bütünlüğünü koruma amacını taşımakla kalmadığı aynı zamanda bu yapıların sahip olduğu estetik ve kültürel değerleri geleceğe taşıma açısından da hayati bir öneme sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu süreçler, yerel halkın kültürel mirasa yönelik farkındalığını ve ilgisini artırarak geçmiş ile gelecek arasındaki bağın güçlendirilmesine katkıda bulunmaktadır. Bu çerçevede, Midyat’taki sivil mimarlık örneklerinin korunması, yalnızca toplumsal hafızanın sürekliliği için değil, aynı zamanda bölgenin kültürel mirasının küresel ölçekte tanınması ve takdir edilmesi için de büyük bir önem taşımaktadır.
Importance performance analysis for sustainability of reused historical building: Mardin Sabanci City Museum and art gallery
(2024) Kutlu, İzzettin; Bekar, İrem; Ergün, Ruşen
Purpose This study aimed to design a user-participatory methodology to investigate the post-occupancy sustainability of reused historical buildings and to apply it to a case study. Design/methodology/approach This study was designed in four stages. In the first stage, the sustainability parameters and sub-parameters were determined in the reused historical buildings based on the literature. The second stage included a field study in which the current situation of the study area was analysed, and the users were reached using the survey technique. In the third stage, the data obtained from the user participation were analysed with importance performance analysis (IPA) and an IPA matrix was created. The fourth stage included an evaluation of the results of the analysis and the development of recommendations. Findings IPA is a supportive method for ensuring the sustainable use of historic buildings. According to the data obtained from the IPA, it was seen that the functional sustainability of the building was achieved to a great extent. At the same time, there were deficiencies in technical and environmental sustainability. In terms of aesthetic sustainability, it was observed that the importance and performance values given by the users were generally consistent with each other. Originality/value The originality of this study is that the performance of the reused historical buildings in the process of use was monitored with appropriate parameters, and a user-participated method was proposed that allows improvement suggestions to be developed in line with the results obtained.
Post-occupancy evaluation: an expert-user-oriented model proposal based on key sustainability indicators
(2025) Kutlu, İzzettin; Bekar, İrem; Ergün, Ruşen
Purpose The user-oriented reusing of historical heritages is a powerful planning strategy to increase sustainability and provide socioeconomic benefits for cities. The study aims to determine the post-occupancy sustainability of reused historical buildings. Design/methodology/approach A holistic model was designed by considering expert and user opinions to select the post-occupancy sustainability of reused historical buildings. The proposed model was developed concerning key sustainability indicators (KSI). This proposed model, which integrates expert and user views, is examined in an educational building with significant cultural value in Mardin. Findings The results of the KSI model indicate that the functional, technical and environmental sustainability of the building are at a medium level, while the aesthetic sustainability is rated as good. An analysis of the differences between importance and performance shows that the largest gap is in functional sustainability, with the smallest gap in technical sustainability. The environmental and aesthetic sustainability indicators show a smaller performance gap than the other two. The results suggest that functional sustainability requires immediate intervention, technical features should be improved based on user needs and aesthetic and environmental sustainability require monitoring but no urgent action. Originality/value The originality of the research is that it proposes a model that combines expert opinion and the opinions of building users to monitor the sustainability of the reused buildings throughout the usage process and enables them to be monitored with key sustainability criteria and to develop improvement suggestions in line with the results obtained.
Yığma Yapılarda Güçlendirme Tekniklerinin Koruma İlkeleri ile İlişkilendirilmesi ve Mardin Tarihi Dokusunda Değerlendirilmesi
(2024) Kutlu, İzzettin
Tarihi yapılar, deprem, kuvvetli rüzgâr, patlama gibi güçlü dış yüklere karşı savunmasız olduğundan, son yıllarda yığma yapılar ve elemanları için farklı güçlendirme yaklaşımları geliştirilmiştir. Yapıya uygulanacak en uygun güçlendirme yöntemini belirlemek için her bir tekniğin avantaj ve dezavantajlarının kapsamlı biçimde değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışma, farklı güçlendirme yöntemlerinin karşılaştırılmasını ve etkinliklerinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Çalışmada sistematik literatür taraması, verilerin analizi ve koruma tüzüklerinin incelenmesi olmak üzere toplam 3 aşamalı bir metodoloji izlenmiştir. İlk aşamada, literatür taraması ile tarihi yapıların güçlendirilmesi konusunda ilgili önemli mevcut kaynaklara yer verilmiş ve önemli bir veri sunulmuştur. İkinci aşamada elde edilen sonuçlara ait veriler tablolaştırılmıştır. Son aşamada ise uluslararası koruma tüzükleri kapsamında geçen güçlendirme maddeleri ortaya konmuş ve tarihi yığma yapılara uygulanabilecek güçlendirme tekniklerinin değerlendirmelerine yer verilmiştir. Bu değerlendirmeler ile birlikte önemli kültürel miras eserlerine sahip Mardin’deki tarihi yapıların durumu analiz edilmiştir. Çalışmada, tarihi yığma yapılarının güçlendirilmesinde teknolojik gelişmeler ile birlikte uygun müdahalelerin gerçekleştirilmesinin analiz ve deneyler ile mümkün olduğu; Mardin tarihi dokusunda güçlendirme tekniklerine ihtiyaç duyulan birçok yığma yapı stoğunun var olduğu vurgulanmaktadır. Sonuç olarak, inşa edildiği döneme ait değerlerin nesiller arası aktarımında kritik öneme sahip olan mimari miras yapılarının gerektiği durumlarda uygun güçlendirme stratejileri ve projeler ile korunması büyük önem arz etmektedir.
Evaluation of Structural Elements in the Conservation of Historical Buildings on Mardin Architectural Heritage
(IKSAD Publications, 2024) Kutlu, İzzettin
Historical buildings are the basic elements that form the cultural and architectural identity of a society. Carrying the traces of the past, these buildings not only offer an aesthetic value, but also provide important information about historical processes, social life styles and technological developments (Harrison, 2013). They also fulfill an important function of transferring information between the past and the present, and between the present and the future. In this context, Anatolian lands have a rich historical heritage as a meeting point of different civilizations and cultures. Many civilizations, from the Hittites to the Byzantines, from the Seljuks to the Ottoman Empire, have left their mark on this geography and each has developed its own unique architectural techniques. Each architectural technique contains important data about the period in which it was built. Therefore, the protection of these heritages is of vital importance in terms of both cultural continuity and social memory (Tatoğlu, 2023; Viejo-Rose, 2015).
Bir Kırsal Mimari Koruma Önerisi: Geleneksel Mardin Derik Evi
(Platanus Publishing, 2024) Karahan, Ruken; Çağlayan, Murat
Mardin ili Derik ilçesi 561 ada 21 numaralı parseldeki geleneksel konutun hazırlanan koruma projesi, kentte bulunan geleneksel konutların incelenmesi ve ilgili konutun koruma önerisinin geliştirilmesini amaçlanmaktadır.
CUMHURİYET TAŞRASINDA GELENEKSEL ÜZERİNE MODERN ŞEHİRLEŞME MARDİN ÖRNEĞİ
(Türk Tarih Kurumu, 2022) Çağlayan, Murat
Çalışmada; geleneksel şehir dokusunu Cumhuriyet’e kadar koruyabilmiş Türkiye’nin taşrasındaki Mardin’in, Cumhuriyet ile beraber günümüze kadarki değişimi ve gelecekteki gösterebileceği gelişimi incelenmiştir. Mardin’in kentsel dokusuna müdahaleler; Osmanlıların son döneminde “1. Caddenin” genişletilmesi ile başlar. Cumhuriyet döneminde ise “yeni ve modern olan güzeldir” görüşünün hâkim olmasıyla ile birlikte betonarme yapılar kentsel dokunun içinde yer almaya başlamıştır. 1950’lerden 1980’lere kadar Mardin; sur içi bölgesinden güneydoğu yönüne, dışa doğru Savurkapı Mahallesi'nden Nusaybin İlçesi yoluna taşmıştır. Bu taşma, ilk olarak kamu yapılarının inşa edilmesi ile başlar. Böylece kentsel sit alanı dışına ilk planlı büyüme, kamu yapılarının yardımı ile şehrin güneydoğusuna doğru olur. Topoğrafik açıdan gelişmeye pek müsait olmayan bu alan, 1980’den sonra şehrin büyümesini yavaşlatır. Bunda, gene kamu teşviki ile "Yenişehir" olarak adlandırılan şehrin kuzeybatı bölgesinin imara açılmasının etkisi olur. Aynı anda şehrin ovadaki yerleşimi; adını içinde bulunan tren istasyonundan alan "İstasyon Mahallesi" de oluşmaya başlamıştır. 1990’larla beraber Yenişehir’de sivil kooperatiflerle bariz şekilde mahalleler oluşmaya başlar. 2000’lerden günümüze kadar ise bu alan, aşırı yoğunluktan ötürü içinden çıkılamaz bir hal alır.
Yıkım Sonrası Restorasyon ve Rekonstrüksiyon Uygulaması: Geleneksel Bir Diyarbakır Evi Örneği
(Kent Akademisi, 2024) Dabanoğlu, Ahmet Celal; Çağlayan, Murat
Diyarbakır Sur ilçesindeki Suriçi bölgesi diye tabir edilen kentsel sit alını dokusu, gerek kırsaldan kente göçün etkileri gerek bazı toplumsal olayların etkisiyle hasar görmüştür. 2016 yılında tarihi Suriçi bölgesinde kamuoyunda “Hendek Olayları” olarak bilinen toplumsal olaylar yaşanmıştır. Tescilli birçok idari, kültürel, dini ve ticari yapı ile çok sayıda sivil mimarlık örneğinin bulunduğu alanda meydana gelen bu risk unsuru, çok sayıda kültür varlığını tehdit ederek zarar vermiştir. Bölgede yer alan sivil mimari örneklerinin de bu olaylardan etkilendiği gözlemlenebilmektedir. Makaleye konu olan tescilli kültür mirası olayların gerçekleştiği bu bölgede yer almaktadır. Kısmen hasar alan ve ihtiyaçlar doğrultusunda çeşitli değişiklere uğrayan çalışma konusu geleneksel Diyarbakır konutu, olaylar başlamadan önce kafeterya olarak işlev görmektedir. Makalede hem hazırlık aşamaları hem de sahada gerçekleşen koruma çalışmaları ele alınmıştır. Çalışmada Suriçi bölgesinin güneydoğu kısmında 382 ada 28-29 parselde yer alan tescilli kültür mirasının koruma uygulamalarına odaklanılmış, yapılan restorasyon ve rekonstrüksiyon uygulamaları, korumacı bir bakış açısıyla gözlemlenmiş ve gerçekleştirilen çalışmalar hakkında detaylı bilgiler paylaşılmıştır.
KÜLTÜREL MİRAS VE DİYARBAKIR SURİÇİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
(PLATANUS PUBLISHING, 2023) Oruç, Muhittin; Çağlayan, Murat
Diyarbakır’da tarihi eser niteliğindeki yapılar, sur ile çevrili alan içinde yer almaları sebebiyle birbirlerine çok yakın inşa edilmiştir. Mesafelerin bu denli yakın olması, yapıların ziyaretçiler tarafından görünürlüğünü olumsuz yönde doğrudan etkilemektedir. Suriçi’nde çoğu sivil mimarlık örneklerinden oluşan tarihi kentsel peyzaj alanında anıtların bazıları öne çıkarken, bir kısmı ise geri planda kalmaktadır. Ziyaret edilen geleneksel Diyarbakır anıtsal ve sivil mimari örnekleri tipolojik olarak benzerlikler göstermektedir. Yapıların tipolojik benzerliklerine rağmen, ziyaretçi yoğunluk farkı dikkat çekicidir. Burada fiziki çevresel etkinin rolü büyüktür. Suriçi tarihi çevresinin boyutları göz önüne bulundurulduğunda, alanın tamamının bir günlük gezi planlaması kapsamında tamamlanması mümkün değildir. Suriçi’ni ziyaret edenler bir gezi rotası belirleyerek bu rotadaki nitelikli yapıları görmeyi planlamaktadırlar. Bu rotanın belirlenmesinde ana unsur olarak temel yaya aksı içinde olabildiğince fazla sayıda nitelikli yapıyı deneyimleme çabası yatar.
ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİNDE MARDİN’DE YAPILAN İMAR FAALİYETLERİ VE GÜNÜMÜZDEKİ İZLERİ
(Nobel Yayın, 2023) Çağlayan, Murat
Çalışma kapsamında Mardin ili Artuklu ilçesi sınırları içinde olan, kentsel sit alanı olarak tarif edilen geleneksel Mardin mimarisi incelenmiştir. Burada Erken Cumhuriyet Dönemi’nde gerçekleştirilen bayındırlık imar faaliyetleri literatür taranarak tespit edilmiştir. 1938 yılına kadar şehrin Cumhuriyet öncesi ve sonrası görünümü hakkında bilgi verebilecek görseller karşılaştırılarak kullanılmıştır. Bu dönemde inşa edilen veya yeniden işlevlendirilen yapılar tespit edilmiştir. Günümüze ulaşan yapılar ise fotoğraflarla belgelenmiştir. İlgili alan veya binalar yazar tarafından 2023 yılının Ağustos ve Eylül aylarında fotoğraflanıp belgelenmiş ve önceki dönemle karşılaştırılmıştır.
Mardin’den Bir Ermeni Kültür Mirası: Surp Hovsep (Mar Yusuf) Kilisesi
(Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2024) Çağlayan, Murat
Makale, Mardin’in zengin tarihi ve kültürel mirasına odaklanarak özellikle Ermeni Katolik Kilisesi olan Surp Hovsep (Mar Yusuf) Kilisesi’ni detaylı bir şekilde ele almaktadır. Kilise, Mardin’in tarih boyunca çeşitli medeniyetlerin etkisi altında kalmış bir sembolüdür. Bu değerli kültür mirası zaman içinde farklı dönemlerde çeşitli onarımlar ve değişiklikler geçirmiştir. Makalede Surp Hovsep Kilisesi’nin tarihi ve mimarisi incelenmiş, avlulu kilisenin plan özellikleri, süslemeleri ve çan kulesi gibi önemli mimari öğeleri anlatılmıştır. Kilisenin Osmanlı dönemindeki önemi ve restore edilme süreci de metnin odak noktalarından biridir. Anıtın günümüzdeki durumu, son restorasyon çalışmaları ve Mardin’in genel kültürel mirasına katkısı hakkında bilgiler verilmektedir. Ayrıca metin, Mardin’in dini ve kültürel çeşitliliğine vurgu yapmakta ve Surp Hovsep Kilisesi’nin bu çeşitliliğin bir simgesi olduğunu belirtmektedir. Kilise; daimi olarak ziyarete ve ibadete açıldığında, Mardin’in diğer kültür varlıkları gibi ziyaretçi akınına uğrayarak ve bölge turizmine önemli bir katkı sağlayacaktır. Mardin’in on dokuzuncu yüzyıl sivil ve anıtsal kamu yapılarının çoğunda imzası bulunan en meşhur geç Osmanlı dönemi mimarlarından Mimarbaşı Lole’nin inşa ettiği Surp Hovsep Kilisesi bir ibadethane olarak işlevini sürdürmelidir. Bu önemli kültürel mirası yaşayarak gelecek nesillere aktarılmalıdır.
Rojat Aksoy, Barbülün Taş Bülbülleri: Êzîdîlîk-Yaşam-Mimari
(2024) Paköz, Aslıhan Ece
Ezidilerin dini inancı ve sosyal yaşantılarıyla ilgili tarihsel bilgi veren çalışmalar bulunmaktadır. Ancak "Ezidi evleri" ile ilgili bilgiler çok sınırlıdır. Ezidilerin Süryanilerle aynı ya da yakın köylerde yaşamaları sebebiyle Süryani evleri ile ilgili yapılan çalışmaların bir kısmının Ezidi evlerini de kapsadığı düşünülebilir. Ancak mekânlar her kültürde farklı kullanıldığından, bir evin fiziksel özelliklerini tanımlamanın o evde geçen yaşantıyı anlamak konusunda yeterli olmayacağı da akılda tutulmalıdır. Bu kapsamda Rojat Aksoy'un Barbülün Taş Bülbülleri: Êzîdîlîk-Yaşam Mimari isimli kitabı "kırsal mimari" alanında yapılan çalışmalara, "Ezidi evleri"ni de ekleyerek önemli bir katkı sunmuştur.
MARDİN MİMARİSİNİN YEREL BASIN ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ: MARDİN HABER GAZETESİ
(Astana Yayınları, 2024) Aksoy Işık, Rojat
Dönemin ekonomik koşulları, beşeri faktörler ve topoğrafik durum gibi birçok etmen kentlerdeki mimari oluşum/faaliyet ve yapı üzerinde etkilidir. Kentlerde ortaya çıkan bu mimari oluşum ve faaliyetler sonraki nesillere birer örnek olarak aktarılmaktadır. Bu aktarım sürecinde en önemli kaynaklardan biri de yazılı kaynaklardır. Yazılı kaynaklardan belki de en önemlilerinden biri kentin aynası sayılan yerel yazılı basındır. Bu bağlamda çalışma için Mardin yerel gazetelerinden biri olan Mardin Haber gazetesi örneği seçilmiştir. Çalışmanın amacı; 2018-2023 tarihleri arasında Mardin Haber gazetesindeki Mardin’deki imar faaliyetleri, planlamaları, uygulamaları, mimari oluşumları incelemek ve değerlendirmektir. Mardin Haber gazetesinin seçilmesinin nedeni, incelenen bu tarihlerde gazetenin kesintisiz basılması ve gazete nüshalarının tamamına erişilebilmesidir. Çalışma kapsamında, 2018 ve 2023 tarihleri arasındaki gazete arşivlerinden haberler, fiziksel olarak taranıp kayıt altına alınış, kent merkezinde ve ilçelerinde konusu mimarlık, imar, planlama ve uygulama gibi faaliyetlere ilişkin haberler ile kentsel mekân, kentleşme ile ilgili yazılan haberler analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, Mardin’deki hangi mimarlık faaliyetlerinin seçilen yerel basın gündeminde yer aldığı bulunmuş, mimarlık bağlamında en çok yazılan, haberi yapılan mekânlar ve mimari oluşumlar belirlenmiştir. Elde edilen veriler ışığında günümüzde, o dönem basında yer alan ilgili konular hakkında bir karşılaştırma imkânı bulunmuştur.

Browse

Recent Submissions