Yeniden İşlevlendirilen Endüstri Yapılarında Cam Malzeme Kullanımı Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Yaşadığı dönemin izlerini taşıyan, üretim ve yaşam biçimine ilişkin bilgi aktaran endüstri yapıları,zamana bağlı değişimler ve teknolojik gelişmeler ile birlikte günümüz ihtiyaçlarına cevap verememekteve kullanım dışı kalabilmektedir. Bunun bir sonucu olarak yapıların yeni bir işlev ile kullanılması veböylece yaşayan mekanlar haline getirilmesi (yeniden işlevlendirilmesi), endüstri yapılarının korunmasıadına sıklıkla uygulanan bir koruma stratejisidir. Yeniden işlevlendirilen tarihi yapıların restorasyonçalışmalarında çağdaş bir malzeme olarak cam kullanımı, şeffaf ve yapının özgün karakterine saygılı birmalzeme olması nedeniyle günümüzde sıklıkla tercih edilen bir çözümdür. Çalışmada yeniden işlevlendirme ve restorasyon uygulamalarında cam malzemenin kullanımı endüstri yapıları özelinde ele alınmaktadır. Bu kapsamda Türkiye'de önemli kültürel ve tarihi değerleri barındıran endüstri yapılarınınyeniden restorasyonu sırasında cam kullanımını ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu kapsamda çalışmaiki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada yeniden işlevlendirilen endüstri yapılarında cam malzeme kullanımına ilişkin kuramsal alt yapı oluşturulmuş ve konuya ilişkin literatürde yer alan çalışmalar incelenmiştir. İkinci aşamada ise Türkiye’de yeniden işlevlendirilerek kullanılan tarihi endüsri yapıları araştı-rılmış ve bu kapsamda literatürde sıklıkla karşılaşılan 6 yapı incelenmiştir. İncelenen yapıların eski veyeni işlevlerine, konumlarına, yapım yıllarına ilişkin veriler ile birlikte; yeniden işlevlendirme ve restorasyon uygulamaları sırasında camın kullanıldığı yerler ve kullanım amaçları ortaya konmuştur. Sonuçolarak cam kullanımı; özgün yapı malzemesi ile uyum göstermesi, çoğunlukla yapılan müdahaleleringeri dönüştürülebilir olması, mekansal bütünlüğe engel olmaması gibi özellikleri sayesinde endüstri yapılarının restorasyonu sırasında sıklıkla tercih edildiği görülmüştür.