KÜRT EDEBİYATINDA MANZUM BİR FIKIHNAME: MELA EBDULCELÎLÊ BOTÎ’NİN RÎSALETU SEFÎNETU’L-EKRAD İLA SEBÎLİ’R-REŞAD/SEFÎNA KURDAN Jİ BO EHLÊ BAJAR Û GUNDAN ADLI ESERİ

Abstract

Klasik Kürt Edebiyatı klasik doğu edebiyatları gibi referansını İslam dininden alan bir edebiyattir. Bu edebiyatta şiir sadece sanat için yazılmaz. Bir çok eser dinî konuların öğretilmesi maksadıyla manzum olarak kaleme alınmıştır. Fıkıh konusunda yazılmış ve her müslümanın bilmesi gereken bilgileri içren eserler ilmihal olarak adlandırılırlar. Klasik doğu edebiyatlarında bu tür eserler kolayca ezberlenmeleri amacıyla manzum bir şekilde yazılmışlardır. Klasik Kürt edebiyatında bu amaçla yazılmış eserler şimdiye kadar akademik bir bakışaçısıyla değerlendirilmemiştir. Bu eserlerin edebi bir açıdan değerlendirilmemiş olması bir eksikliktir. Risaletu Sefînetu'l-Ekrad Îla Sebîlu'r-Reşad/ Sefîna Kurdan Ji Bo Ehlê Bajar û Gundan bu alanda yazılmış orijinal bir Kürtçe eserdir. Bu makalede genel olarak bu konuda yazılmış eserler ve özellikle Mele Ebdulcelîlê Botî tarafından yazılan Rîsaletu Sefînetu'l-Ekrad inceleme konusu yapılmıştır. Bu bağlamda eserin metni metin kritiği tekniği ile ve iki nusha arasındaki farklar gösterilerek hazırlanmış olup, metinden önce konuyla ilgili metnin şekil ve içerik bakımından değerlendirmesini içeren bilgiler de verilerek, analitik bir değerlendirme yapılmıştır

Classical Kurdish Literature, as other classical oriental literatures, takes Islam as its reference. In this literature poetry is not only for art’s sake. Many works of arts were produced in verse to teach religious topics. Islamic law (fiqh) books that contain religious information every Muslim is supposed to learn are called Islamic manual (ilmihal). In classical oriental literatures such books were written in verse to facilitate memorization. The books produced for this purpose in classical Kurdish literatures have not been reviewed academically so far. There is also a void of literature review when it comes to such works. “Risaletu Sefînetu’l-Ekrad Îla Sebîlu’r-Reşad/ Sefîna Kurdan Ji Bo Ehlê Bajar û Gundan” is an original Kurdish book written in this category. This article discusses the books falling in this category in general and Rîsaletu Sefînetu’l-Ekrad by Mele Ebdulcelîlê Botî in particular. In this regard, the text of the book has been prepared using textual criticism technique and highlighting differences between two copies while offering an analytical assessment by providing details on the text beforehand