HETÊ MUHTEWA RA ANALÎZÊ HÎRÊ SANIKANÊ GIMGIMÎ

Abstract

Na xebate hetê muhtewa ra tehlîlbîyayîşê hîrê sanikanê kirmanckîyan yê mintiqaya Gimgimî teşkîl bena. Ma verê ke dest bê babeta xo ya esasine bike derheqê sernuşteyanê sey pênasekerdişê sanike, Taybetmendîyê sanikan; Taybetmendîye şeklî û muhtewayê sanikan ser o bikilmî melumatî dayî. Xebata ma destpêk û peynîye ra teber ma di peşan ra yena pê.Sernuşteyê beşê yewinî Sanike û Taybetmendîya sanikan ê. Ma nê beşê verênî de taybetmendîyê şeklî yê sanikan û hetê muhtewaya înan ra ca da tayê melumatan.Nameyê beşê ma yê dîyinî zî Analîzkerdişê Hîrê Sanikanê Gimgimî yo. Ma nê beşî de verê ca da metnê nê sanikan: Devo Kor, Dewij û Dizdî, Pîr û Luye. Dima ra zî ma her yewa înan ra dima ê hetê muhtewa ra tehlîl kerdî. Beşê Peynîye de zî bi hawayo pêroyî her hîrê sanikan xo mîyan de muqayese kerdî û derheqê muhtewayanê înan de tespîtê xo nuştî.Bu çalışma Gimgim (Varto) yöresine ait üç Kırmancca (Zazaca) masalın içerik açısından tahlilinden oluşuyor.Çalışmamızın asıl bölümüne geçmeden once masalın tanımı, özellikleri; şekil ve içerik özlelllikeri gibi başlıklar hakkında genel bilgilere yer verdik. Çalışmamız, Giriş ve Sonuç bölümleri hariç iki bölümden oluşuyor.İlk bölümün başlığı Masal ve Masalın Özellikleri’dir.Bu bölümde masalın şekil ve içerik özellikleri hakkındaönemli genel bilgileri verdik.İkinci bölümüzün başlığı Üç Gimgim (Varto) Masalının İçerik Açısından Anazizi’dir. Bu bölümde once Devo Kor, Dewij û Dizdî, Pîr û Luye masallarının metinlerine yer verdik. Daha sonra her birini kendi metinlerinin ardında yer alacak biçimde içerik açısından tahlil ettik. Sonuç bölümünde ise her üç masalları içerik yönünden karşılaştırdıktan sonar, bu masalların içeriklerine ilişkin vardığımız sonuçları irdeledik