Türkiye’de Cami Gündemi, Medya ve Mimarlık (2009-2013): Şakirin, Mimar Sinan, Çamlıca ve Sancaklar Camileri Üzerine

Abstract

Türkiye’de Şakirin Camii ile başlayıp Ataşehir Mimar Sinan Camii iledevam eden, Çamlıca Camii projesi ile gündemde en fazla yer alan ve sonolarak Sancaklar Camii ile sürdürülen cami tartışmalarının basılımedyadaki niceliksel verileri üzerine toplu bir bakış, cami tartışmalarınıtoparlayıcı ve bilimsel bir zemine oturtucu işlev görebilir. 2009 yılı mayısayında Şakirin Camii, 2012 yılı temmuz ayında Ataşehir Mimar SinanCamii, 2013 yılı Kasım ayında Sancaklar Camii ibadete açılmıştır.Çamlıca’da büyük ölçekli bir caminin inşa edileceği ise 2012 yılı mayısayında kamuoyuyla paylaşılmıştır. İstanbul’da inşa edilen bu dört camiyleilgili 2009-2013 yılları arasında Türkiye medyasında, daha önce hiçolmadığı miktarda, haber yapılmış ve yazılar yazılmıştır. Dolayısıyla butarihsel aralık irdelenmeyi hak eden anlamlı bir dönem olaraktanımlanabilir. Makalede, yukarıdaki dört caminin konu edildiği 2009-2013 yılları arasında yayımlanmış 8000 basılı medya verisi üzerine birdeğerlendirme yapılmaktadır. Niceliksel verilerle oluşturulan grafiklerdekianlamlı değişimler yorumlanmış, 2009-2013 yılları arasında Türkiye’decami-mimarlık gündeminin siyasi ve ideolojik çerçevede kırılma noktaları,kritik eşikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Üzerinde durulması gereken enönemli eşik Çamlıca Camii’nin yapılacağının kamuoyuyla paylaşıldığı2012 yılı mayıs ayında olmuştur. Elde edilen bulgulara göre basılımedyadaki cami ve mimarlık tartışmalarını Çamlıca’dan önce ve sonraşeklinde ayrımlamak mümkün gözükmektedir. Yapılan veya sürdürülentartışmaların siyasetin gündemi ile fazlaca irtibatlı olduğu ortaya çıkmışve mimarlığın sadece tanımlı ve geçirgen olmayan bir alana sahipolmadığını, siyasi, ekonomik ve toplumsal ilişkilerin hepsiyle birlikteşekillendiği sonucuna ulaşılmıştır.