Browsing by Author "Kanter, Beyhan"

Now showing 1 - 20 of 32

A Review on Mihriban İnan Karatepe's Stories
(2025) Ay, Seyfettin; Kanter, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
2000 sonrası öykü yazarları arasında yer alan Mihriban İnan Karatepe, yayımlanmış dört öykü kitabı ve kitaplaşmamış 11 öyküsüyle üretken bir yazardır. Karatepe'nin öykülerinde kadın erkek ilişkileri, çocukluk ve çocuk bakışı, ölüm, aşk, ayrılık, yalnızlık, yabancılaşma ve yozlaşma, yüzleşme hesaplaşma, açlık, yoksulluk gibi pek çok tema irdelenir. Bireyi anlattığı öykülerinde toplumsalı, toplumsal olanda bireyi ele alan yazar içinde yaşadığı toplumun aynası olur. Ağırlıklı olarak kadın karakterlerle çocuk karakterlere yer veren Karatepe'nin öykülerinde gözlemlerine, yaşam tecrübesine dayanan öyküler yazdığı görülür. Kadını ve çocukları öykülerinde yoğun olarak ele alan yazar, kadın duyarlılığı ve büyüklerin dünyasına çocuk bakışıyla kendine özgü bir öykü evreni inşa eder. Öykülerinde yer alan kişiler kusur ve zaaflarıyla birlikte ele alınır. Karatepe, iki sayfayı geçmeyen kısa öyküleriyle yoğunluklu ve derinlikli öyküler yazar. Bireyin yaşadığı an'a yoğunlaşan yazar Çehov tarzı durum öykücülüğüne yakındır. Olaydan çok karakterin yaşadığı değişimi, çelişki ve tutarsızlıkları iç dünyaları üzerinden göstermeye çalışır. Onun öykülerinde zaman genellikle kronolojisi bozularak verilir. Mekân da kişilerin iç dünyasını aydınlatmaya yarayan unsurlarıyla dikkatlere sunulur. İlk öykü kitabından itibaren anlatma problemine odaklanan yazar, öykünün imkânlarını genişletmek için yenilik ve arayışlar içindedir. Bu bağlamda postmodernizmin anlatım tekniklerine başvuran yazar özellikle üstkurmaca ve metinlerarası ilişkilerinden yararlanır. Çeşitli dil oyunlarına da başvuran Karatepe, dili kullanmada titizlik gösterir. Karatepe de her yazar gibi içinde yaşadığı toplumun bir parçası ve aynası olduğundan onun öykülerine yansımış her olgu aynı zamanda insanla ilgilidir. Karatepe'nin öyküsünün kaynaklarını, içine doğduğu toplumu anlama arayışını tespit etmek aynı zamanda sosyal, kültürel ve tarihsel birikimi değerlendirmek, hayatın bütün alanlarında insanın toplumsal ve tarihsel köklerini aramakla aynı anlama gelmektedir. Bu çalışmada Karatepe'nin öyküleri yapı ve tematik açıdan incelenmiş; öykülerinde postmodernizmin yansımaları ile dönemin izleri açıklanmıştır.
AŞK VE İNTİHAR BAĞLAMINDA FERDÂ-YI GARÂM ROMANI
(2009) KANTER, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Servet-i Fünûn romanında hayal ve gerçek çatışmasının birey üzerinde kurduğu baskı yoğun olarak işlenir. Özellikle hayattan kaçma arzusu, bu dönem romanında ana kurguyu destekleyen yan tema olarak karşımıza çıkar. Mehmet Rauf'un Ferdâ-yı Garam romanı da dış dünyaya uyum sağlamakta zorluk çeken on beş yaşındaki Sermet'in psikolojisi üzerine kurgulanmıştır. Romanda amca çocukları olan Sermet ve Macit'in aşkları iki gencin ruhsal yönelimleri doğrultusunda anlatılır. İki gencin ruhsal sıkıntıları hem sosyolojik hem de psikolojik boyutta sunulmuştur.
Diseases in Social Realistic Novel (1950-1980)
(2025) Korhan, Abdullah; Kanter, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Türk edebiyatında toplumcu gerçekçi sanatçılar yazdıkları eserler üzerinden sosyal, ekonomik ve siyasi bir söylem geliştirirler. Toplumun faydasını gözeterek yazdıkları tezli romanlarda, insanların hayatlarının önemli bir yerini tutan hastalıklara da yer verirler. Toplumun sorunlarını gerçekçi bir bakış açısıyla inceleyen toplumcu gerçekçi sanatçılar için hastalık, toplumsal bir sorundur. Hastalığın nedenleri ve sonuçları üzerinden insanların yaşadığı sorunlara temas edilir. Çalışmanın amacı 1950-1980 arasında yayımlanan toplumcu gerçekçi romanlardaki bedensel ve ruhsal hastalıkları tespit etmek ve hastalıkların toplumsal sorunlarla olan bağını ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda hastalıklar tematik olarak sınıflandırılmış, romanlar kronolojik olarak incelenmiştir. Toplumcu gerçekçi romanlarda geçen hastalıkların incelenmesi sonucunda ekonominin, eğitimin, sağlığın, sosyo-kültürel yaşantının hastalıklar üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri değerlendirilmiştir. Toplumcu gerçekçi romanlarda yoksulluk, eğitimsizlik, kirlilik, sürgün hayatı, hapis hayatı, ağalık düzeni, patron baskısı, ilaç yoksunluğu gibi sorunlar; neden sonuç ilişkisi ile beraberinde birçok hastalığı getirir. Üç ana bölümden oluşan tezin birinci bölümünde, dünyada toplumcu gerçekçi sanat anlayışının oluşumu ve Türk edebiyatına yansımaları açıklanmıştır. Tezin ikinci bölümünde hastalık olgusunun tanımı ve yorumu yapılmış, Türk edebiyatında hastalığın edebiyat türleri ile olan ilişkisi dönemsel olarak açıklanmıştır. Tezin üçüncü bölümünde 1950-1980 arasında yayımlanan toplumcu gerçekçi romanlardaki hastalıklar tespit edilmiş, bedensel ve ruhsal hastalıklar olarak sınıflandırılmıştır. Bedensel hastalıklar ruhsal hastalıklara oranla romanlarda daha çok işlenmiştir. Köy hayatının fiziksel güç gerektiren zorlu işleri, şehir hayatının yoğun iş temposu bedensel hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur.
EYLÜL ROMANINDA ESTETİZE EDİLMİŞ KİMLİKLER
(2010) Kanter, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Eylül is a novel of which psychological analyses have been significantly carried out. In the novel, the psychological pres sure of an impossible love on the novel characters that experienced this love is being handled in the terms of place and human. While the inten tions and psychological conflicts which place creates in the inner world of individual being told, inner worlds of characters are being presented to the reader completely. Ethical fact is not ignored while novel characters' emotions are being told in an aesthetic ground. In this study, the love be tween Necip and a married woman Suat and the relationship between aes thetic and ethic wherein their inner are present will be discussed in depth
Fehime Nüzhet’in Tiyatro Eserlerinde Meşrutiyet Dönemine Yönelik Siyasî ve Sosyal Vurgular
(Başbakanlık Atatürk Kültür Merkezi, 2015) KANTER, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Meşrutiyet Dönemi’nin öncü kadın yazarlarından olan Fehime Nüzhet, dernek çalışmalarında yoğun biçimde yer alan, gazete ve dergilerde yazılar yazan aktif bir kadındır. Devrinin diğer kadın yazarları gibi özellikle “kadın kimliği”ne odaklanan yazılar kaleme alır. Makalelerinde kadınların sosyal yaşamda etkin olmaları gerektiği fikrini savunan Fehime Nüzhet, aynı zamanda kadınlarda vatan bilinci uyandırma çabasındadır. Balkan Savaşları sırasında yaptığı konuşmalar ve gönüllü olarak hastabakıcılık yapması onun toplumsal yaşamdaki etkinliğini gösterir niteliktedir. Meşrutiyet’in ilanından sonra yazdığı tiyatro eserlerinde hafiyelik sistemini eleştiren yazar, siyasî bir dil kullanır. Fehime Nüzhet’in Adalet Yerini Buldu ve Bir Zalimin Encâmı başlıklı tiyatro eserleri, Meşrutiyet dönemi tiyatro eserlerinin genel karakteristiğine uygun olarak II. Abdülhamit devrine ilişkin eleştirel bir bakış açısını içermektedir. Yazar, devre ilişkin eleştirisini tiyatro kişileri aracılığıyla dillendirir. Söz konusu tiyatro eserlerinde yaşadığı devri analiz eden Fehime Nüzhet, toplumsal yaşamda gördüğü aksaklıkları da özellikle siyasî bir çerçevede ele alır. Bu bağlamda Fehime Nüzhet’in tiyatro eserleri Meşrutiyet döneminde yaşanan özgürlük havasını yansıtmaktadır.
Fehime Nüzhet’in Tiyatro Eserlerinde Meşrutiyet Dönemine Yönelik Siyasî ve Sosyal Vurgular
(2015) Beyhan Kanter; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Meşrutiyet Dönemi’nin öncü kadın yazarlarından olan Fehime Nüz- het, dernek çalışmalarında yoğun biçimde yer alan, gazete ve dergiler- de yazılar yazan aktif bir kadındır. Devrinin diğer kadın yazarları gibi özellikle “kadın kimliği”ne odaklanan yazılar kaleme alır. Makalelerin- de kadınların sosyal yaşamda etkin olmaları gerektiği fikrini savunan Fehime Nüzhet, aynı zamanda kadınlarda vatan bilinci uyandırma ça- basındadır. Balkan Savaşları sırasında yaptığı konuşmalar ve gönüllü olarak hastabakıcılık yapması onun toplumsal yaşamdaki etkinliğini gösterir niteliktedir. Meşrutiyet’in ilanından sonra yazdığı tiyatro eser- lerinde hafiyelik sistemini eleştiren yazar, siyasî bir dil kullanır. Fehime Nüzhet’in Adalet Yerini Buldu ve Bir Zalimin Encâmı başlıklı tiyatro eserleri, Meşrutiyet dönemi tiyatro eserlerinin genel karakteristiğine uygun olarak II. Abdülhamit devrine ilişkin eleştirel bir bakış açısını içermektedir. Yazar, devre ilişkin eleştirisini tiyatro kişileri aracılığıyla dillendirir. Söz konusu tiyatro eserlerinde yaşadığı devri analiz eden Fehime Nüzhet, toplumsal yaşamda gördüğü aksaklıkları da özellikle siyasî bir çerçevede ele alır. Bu bağlamda Fehime Nüzhet’in tiyatro eserleri Meşrutiyet döneminde yaşanan özgürlük havasını yansıtmak- tadır.
HALDUN TANER’İN ÖYKÜLERİNDE KİMLİK KAYGISI
(2012) Beyhan Kanter; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Haldun Taner, öykülerinde küçük insanların gündelik yaşamlarından örnekler sunar. Yazar, anılarından ya da gözlemlerinden yola çıkarak kaleme aldığı öykülerinde, bireylerin kimlik kaygılarının toplumsal beklentilere yönelik çabalara dönüşmesini yansıtır. Toplumun beklentilerine uygun kimliklerle görünür olmak isteyen bireylerin maskeledikleri gerçek kimlikleri, uygun ortamı/zemini bulmalarıyla ortaya çıkar. Bu makalede, Haldun Taner’in öykülerinde, farklı kimliklerle görünür olmak isteyen bireylerin kimlik kaygıları incelenmektedir.
HALDUN TANER’İN ÖYKÜLERİNDE KİMLİK KAYGISI
(2012) KANTER, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Haldun Taner, öykülerinde küçük insanların gündelik yaşamlarından örnekler sunar. Yazar, anılarından ya da gözlemlerinden yola çıkarak kaleme aldığı öykülerinde, bireylerin kimlik kaygılarının toplumsal beklentilere yönelik çabalara dönüşmesini yansıtır. Toplumun beklentilerine uygun kimliklerle görünür olmak isteyen bireylerin maskeledikleri gerçek kimlikleri, uygun ortamı/zemini bulmalarıyla ortaya çıkar. Bu makalede, Haldun Taner’in öykülerinde, farklı kimliklerle görünür olmak isteyen bireylerin kimlik kaygıları incelenmektedir
HALİDE EDİB ADIVAR’IN ROMANLARINDA ERİL TAHAKKÜMÜN SINIRINDA GEZİNEN KADINLAR
(The Journal of Academic Social Science, 2016) KANTER, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Osmanlı Türk kadınlarının kamusal yaşamda görünürleşmeye başladıkları bir süreçte Halide Edib Adıvar da eserlerinde kadınları merkeze alır. Romanlarında kadınların toplumsal yaşam içindeki rollerini sorgulayan yazar, geleneksel yaşam ile modernizm arasındaki dualiteyi de farklı perspektiflerden değerlendirir. Bu makalede Halide Edib’in Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye ve Yeni Turan romanlarındaki kadın karakterlerin eril tahakkümün hüküm sürdüğü mekânlarda kendilerine alan açma çabaları ele alınacaktır. Ayrıca söz konusu romanlardaki kadın karakterlerin geleneksel yapı tarafından inşa edilen kadınlık rollerini yeniden kurgulama mücadeleleri irdelenecektir.
HALİDE EDİB’İN ROMANLARINDA İSTANBUL’UN GELENEKSEL VE MODERN YÜZÜ
(Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 2020) Kanter, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde şehirlerin kimliklerini, geleneklerini ve kültürlerini kaybetmeye başlaması, Batılılaşma/modernleşme teşebbüsleriyle neredeyse eş zamanlıdır. Hem Osmanlı hem de Cumhuriyet modernleşmesi, özellikle İstanbul’daki sosyal hayata doğrudan etki eder. Modernleşme teşebbüslerinin İstanbul’daki hayata etkisi, Tanzimat’tan itibaren yazılan pek çok edebî metnin de konusunu oluşturmaktadır. Batılılaşma eğilimlerinin işlendiği erken dönem Cumhuriyet romanlarında; İstanbul’un kimlik yitimine uğramaya başlaması özellikle sosyolojik ve iktisadî boyutuyla birlikte ele alınmaktadır. II. Meşrutiyet’ten itibaren yazın hayatında aktif bir yer edinen Halide Edib de romanlarında İstanbul’un dokusunun bozulmasını ve kimliğinin dönüşüme uğramasını Batılılaşma olgusuyla birlikte ele aldığı gibi şehrin kılcal damarlarına kadar sinen yozlaşmayı; aidiyet bilinci, kök değerlerin sahiplenilmesi ve bilinçsiz bir Batılılaşma çerçevesinde işleyerek çoğulcu bir kompozisyon oluşturur. Adıvar’ın romanlarında İstanbul, dekoratif bir unsur olarak değil mimarisiyle, kültürüyle, kimliğiyle eski ve yeni hayatın bir arada aktığı canlı bir kültür şehri olarak yer edinir. Medeniyet karşılaşmalarını bütüncül bir perspektiften değerlendiren Halide Edib, gelenek ve modernlik arasında mutedil ve senteze dayanan bir uzlaşmadan yanadır. Bu makalede Halide Edib’in romanlarında şehir ve kimlik ilişkisi, kültür, medeniyet, aidiyet ve Batılılaşma çerçevesinde ele alınarak sosyolojik bir perspektifle irdelenecektir.
Hümanist psikanaliz açısından Pınar Kür'ün romanları
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Önder, Çiçek Demirtaş; Kanter, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Edebî bir tür olarak romanın gelişimi;klasik, modern ve postmodern olmak üzere üç temel safhada gerçekleşerek günümüze gelmektedir. Modern romanın postmodern anlayışa evrilişinde bir ara dönem olan modernist roman dönemi, hem Batı hem de Türk edebiyatında önemli bir kırılma noktasıdır. Bu kırılmaya neden olan gelişmelerde; bir bilim olarak psikanalizin doğuşu ve gelişimi ile varoluşçu felsefenin öne sürdüğü görüşler önemli bir yere sahiptir. Türk edebiyatının modernist anlayışa uygun eser veren yazarlarından biri olan Pınar Kür; kaleme aldığı romanlarda, psikanaliz ve varoluşçuluğun etkisiyle, roman karakterlerinin çevreleriyle yaşadığı sorunları ve bu sorunların onların iç dünyalarında yarattığı değişimi derinlikli olarak işlemiştir. Ancak bu roman karakterlerinin yaşadığı varoluşsal sorunların derinliğini çözümleyen kapsamlı bir çalışma henüz yapılmamıştır. Bu bağlamda, yapılan tez çalışmasının temel amacı, Erich Fromm'un görüşlerine dayanan Hümanist Psikanaliz çerçevesinde, Pınar Kür'ün romanlarında yaşanan varoluşsal sorunları çözümlemektir. Yapılan çözümleme sonucu, Kür'ün romanlarında, toplumun normlarına göre şekillenen sosyal karakter özelliklerine uygun eğilim gösterme sonucu bireysel taleplerin aksatılmasından veya özgün ve özgür bir bireysel karakter oluşturmak adına toplumun dayattığı sosyal rollere direnç göstermekten kaynaklanan sorunlar tespit edildi. Bununla birlikte toplumdan soyutlanma sonucu yaşanan patolojik (hastalıklı) sorunların nedenlerine değinildi. Bu tez çalışmasının, kurmaca metinlere yönelik çalışma yapacaklar için yeni bir çözümleme tekniği sunacağı ve uygulanan tekniğin psikanalitik eleştiri yöntemine zenginlik kazandıracağı umulmaktadır.
KEMALETTİN TUĞCU ROMANLARININ SOSYOLOJİK ZEMİNİ
(T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI KÜTÜPHANELER VE YAYIMLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, 2016) Beyhan Kanter; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Türk edebiyatındaki yeri çok tartışılan ve çocuk edebiyatı ile ilgili farklı mahfillerde adından söz ettiren Kemalettin Tuğcu’nun romanları, toplumun farklı sınıflarına mensup bireylerin yaşam şekillerine ilişkin sosyolojik gerçekliklerden/verilerden müteşekkildir. Tuğcu’nun topluma bakışında ve toplumsal normları ele alışında sosyal tenkitin ve gözlem odaklı bir sosyolojik bakışın etkisi görülmektedir. Tuğcu, roman kişilerini toplumun bizatihi içinden seçtiği gibi yokluklarla, felaketlerle, sıkıntılarla ve sefaletlerle mücadele eden mutsuz, yoksul ve kimsesiz çocukların yaşam sahnelerinden kesitler sunmaktadır. Özellikle toplumun mutsuz ve sefil kesimini romanlarına taşıması, natüralist ve realist bir bakış açısının yansımasıdır. “Tuğcu’nun romanları geniş bir yelpazedeki tip ve vaka çeşitliliği ile çocuklara hayatı tanıtarak, onların toplumsallaşma sürecine katkı sağlar” (Özcan, 2014: 634). Zira romanlarında toplumun farklı kesimlerinden bireylerin yaşam öykülerini ele alan Kemalettin Tuğcu, özellikle özgür ve yetkin düşünebilme yetisine sahip çocuk öznelerin sosyal yaşamdaki konumlarına odaklanır. Çocukları başkişi seçtiği romanlarını mağduriyet odaklı bir kurgu ile temellendiren Tuğcu; öksüz, yetim, kimsesiz, yoksul, engelli ve evsiz çocukların hayata tutunma çabalarını ve gündelik yaşam pratiklerini sosyolojik bir epistemolojiyle deşifre eder. Söz konusu çocukların çevreleriyle kurdukları gerilimli ilişkiler de hem psikolojik hem de toplumsal bir düzlemde betimlenir. Özellikle acıma ve merhamet duygularını harekete geçiren santimantal anlatım tarzı, Tuğcu’nun romanlarının genel karakteristiğini oluşturmaktadır. Bununla birlikte yazar, ekonomik sıkıntıları ve imkânsızlıkları da toplumun alt tabaka sınıfına mensup çocukların duyarlıklarını yansıtıcı bir üslupla romanlarına taşır
MEDENİYET İNŞA EDEN ŞEHİRLER: ARİF AY’IN ŞİİRLERİNDE İSLAM ŞEHİRLERİ
(Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi,, 2019) Beyhan Kanter; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Özet Türk edebiyatının çağdaş şairlerinden Arif Ay, şiirlerinde insanı ve insana dair her şeyi odağa alır. Arif Ay’ın şiirlerinde şehirler de üzerine medeniyetlerin yazıldığı ayrıcalıklı alanlar olarak yer edinir. Bu çerçevede şiirlerinde şehir ve medeniyet ilişkisini “bilinçli olmak” ve “idrak etmek” gibi zihinsel tasavvurlarla birlikte değerlendirir. Dünya ölçeğinde yaşanan bütün zulümlere karşı direnişçi bir söylemle meydan okuyan Arif Ay’ın şiirlerinde İslam medeniyetine ev sahipliği yapmış şehirler de geçmiş, şimdi ve gelecek üzerinden kültürel belleği yansıtıcı/tamamlayıcı bir terkip hâlinde anlatılır. Bu makalede Arif Ay’ın şiirlerinde İslam coğrafyasındaki şehirlere bakış açısı irdelenecektir/Abstract Arif Ay, one of the contemporary poets of Turkish literature, focuses on human beings and everything about human nature in his poetry. Space is a phenomenon on which civilizations are written in his poetry. It is in this context that he evaluates the relationship between the city and civilization along with intellectual conceptions such as consciousness and realization. In the poems of Arif Ay, who defies all world-wide oppressions with a resistance discourse, cities that have hosted Islamic civilization are described as complementary compositions of cultural memory through past, present, and future. In this article, Arif Ay's poems will be used to examine his perspective of cities in Islamic cities’ geographies.
Mehmed Âkif Ersoy’un Şiirlerinde Mekânın Anlam Alanları
(Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı, 2017) Beyhan Kanter; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Osmanlı İmparatorluğu’nun hem içte hem de dışta güçlüklerle mücadele etmek zorunda kaldığı kaotik bir atmosferde Mehmed Âkif, şiirleriyle toplumsal yapıya ilişkin veriler sunarken aynı zamanda yaşadığı toplumun sosyo-kültürel analizini yapar ve kurtuluş için çözüm önerilerinde bulunur. Dış dünyayı betimlerken mekân-insan ilişkisini, mekânların dönüştürücü ve kimlik kurucu etkisi çerçevesinde ele alan Mehmed Âkif’in şiirlerinde mekânlara atfedilen anlam dizgeleri toplumsal yapıdan bağımsız olmadığı gibi mekânlar, estetik bir çerçeveden ziyade sosyolojik ve psikolojik işlevleri bağlamında ele alınır. Bu bildiride Mehmed Âkif Ersoy’un şiirlerindeki mekânların toplumsal yapıda konumlanışları ve gündelik hayat etkileri, Âkif’in mekân dikkati ve bilinci üzerinden dile getirilecektir.
Mehmed Tâhir Münîf'in "İbret" adlı tiyatrosu: İnceleme-metin
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Ayanoğlu, Bülent; Ayanoğlu, Bülent; Kanter, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Tanzimat Dönemi Türk tiyatrosu hakkında bugüne değin çok önemli çalışmalar yapılmıştır. Üretken yazarların birçok eser verdiği bu dönemin tüm hatlarıyla ortaya çıkarıldığı/incelendiği yine de söylenemez. Öne çıkan büyük yazarların dışında kalan bazı isimler, edebiyat tarihi kitaplarında sadece bir kayıt olarak anılmıştır. Bu duruma bir örnek de Mehmed Tâhir Münîf'tir. Yazarın ulaşılabilmiş tek tiyatrosu olan İbret, tiyatro tekniği açısından barındırdığı aksaklıklara rağmen ele alınıp değerlendirilmesi gereken bir eserdir. Bu tez, Tanzimat Dönemi Türk tiyatrosunun eksik kalan parçalarını tamamlamak adına ortaya konmuş bir çalışmadır. Yazarın sekiz perdelik bu eseri, dönemin yaşayışı, sosyal yapısı, kültürü hakkında önemli izler taşımaktadır.
Meşrutiyet Dönemi Çocuk Edebiyati ve Halil Hamid’in Çocuklara Yönelik Eserleri
(Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 2022) Kanter, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Meşrutiyet Dönemi, çocuk edebiyatının ayrı bir alan olarak gelişmeye ve çocuklara yönelik yayınların artmaya başladığı bir süreci içine alır. Bu dönemde çocuklara yönelik süreli yayınların yanı sıra çocuk şiirleri ve hikâyelerinin de yaygın bir biçimde yazılması, çocuk kitaplarında görsel unsurlara yer verilmesi çocuk kültüründeki yenileşmelerin geniş kitlelere aktarılmasına etki eder. Meşrutiyet Dönemi çocuk edebiyatı külliyatında karşımıza çıkan isimlerden biri de Halil Hamid’dir. Hem Osmanlı hem de Cumhuriyet dönemi yazarları arasında yer alan Halil Hamid, özellikle Meşrutiyet yıllarında popüler aşk romanları, çocuklar için hikâyeler, polisiye romanlar ve kadın hakları, aile hayatı ile ilgili eserler kaleme almıştır. Darülfünun mezunu olan ve uzun yıllar öğretmenlik yapan yazarın Meşrutiyet Dönemi’ndeki yazı faaliyetleri özellikle kadınlara ve çocuklara yönelik dergilerde görülmektedir. Yazarın kadın hakları ile ilgili yazmış olduğu eserleri kadın konusunun ele alındığı çalışmalarda referans olarak gösterilmesine rağmen hayatı, edebî kişiliği ve çocuklara yönelik yazdığı eserleriyle ilgili herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Bu makalede, şimdiye kadar hakkında akademik bir çalışma yapılmamış olan Halil Hamid’in edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek ve örneklem olarak seçilen çocuk kitapları Meşrutiyet Dönemi çocuk edebiyatının özellikleri göz önünde bulundurularak pedagojik, estetik, tematik ve kurgusal açıdan incelenecektir.
Meşrutiyet döneminde kadın hakları savunuculuğunda gelenekçi bir yazar: Avanzade Mehmet Süleyman
(2012) Beyhan Kanter; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Tanzimat'ın getirdiği yeniliklerden birisi de Osmanlı devletinde kadın haklan konusunun gündeme gelmesidir. Bu dönemde kadınlarla ilgili pek çok gazete ve dergi yayınlanması ve kadın yazarların basın dünyasında etkin bir yer edinmeleri, kacfın konusunun sıklıkla tartışılmasına yol açmıştır özellikle II. Meşrutiyet dönemi yazarları kadınlarla ilgili her türlü konuyu ele almışlardır. Meşrutiyet dönemi yazarlarından Avanzade Mehmet Süleyman, kadınların eğitilmesi ve sosyal yaşam içinde görünürlük kazanmalarının önemini vurgulayan yazılar yazar Ahlaklı İslam kadınlarının yetişmesinin toplumu kurtaracağı düşüncesinde olan Avanzade Mehmet Süleyman, kadınlarla ilgili her türlü konuda eser vermiştir Bu makalede, Avanzade Mehmet Süleyman'ın ideal kadın anlayışı irdelenecektir
Meşrutiyet Döneminde Kadın Hakları Savunuculuğunda Gelenekçi Bir Yazar: Avanzade Mehmet Süleyman
(2012) KANTER, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Tanzimat’ın getirdiği yeniliklerden birisi de Osmanlı devletinde kadın hakları konusunun gündeme gelmesidir. Bu dönemde kadınlarla ilgili pek çok gazete ve dergi yayınlanması ve kadın yazarların basın dünyasında etkin bir yer edinmeleri, kadın konusunun sıklıkla tartışılmasına yol açmıştır. Özellikle II. Meşrutiyet dönemi yazarları kadınlarla ilgili her türlü konuyu ele almışlardır. Meşrutiyet dönemi yazarlarından Avanzade Mehmet Süleyman, kadınların eğitilmesi ve sosyal yaşam içinde görünürlük kazanmalarının önemin vurgulayan yazılar yazar. Ahlaklı İslam kadınlarının yetişmesinin toplumu kurtaracağı düşüncesinde olan Avanzade Mehmet Süleyman, kadınlarla ilgili her türlü konuda eser vermiştir. Bu makalede, Avanzade Mehmet Süleyman’ın ideal kadın anlayışı irdelenecektir
MEŞRUTİYET YILLARININ “POPÜLER AŞK ROMANI” YAZARI: MUAMMER ENİSE AZMİ
(Hikmet-akademik edebiyat dergisi (Online), 2022) Kanter, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Meşrutiyet Dönemi, Osmanlı basını açısından oldukça hareketli ve velut bir dönemi içerir. Basın hayatındaki hareketliliğe bağlı olarak okuryazar kadınlar da makalelerini, mektuplarını ve çeşitli türlerde kaleme aldıkları edebî metinlerini dergilere gönderirler. Ancak dönem içerisinde edebî eserler kaleme alan bazı kadın yazarların zaman içerisinde yazma faaliyetlerini bıraktıkları da görülmektedir. Meşrutiyet yıllarında popüler aşk romanı türünde bir eser yazan, edebiyat dergilerinde hikâye ve deneme türünde eserler yayımlayan Muammer Enise Azmi de Cumhuriyet’ten sonra yazma faaliyetlerinden uzaklaşarak eğitim ve politika ile ilgilenmiştir. Bu makalede, hayatı ve eserleri hakkında daha önce herhangi bir çalışma yapılmamış olan Muammer Enise Azmi’nin biyografisi hakkında bilgi verilerek yazarın Tokat milletvekili Muammer Develi olduğu ortaya konulacaktır. Ayrıca yazarın Meşrutiyet Dönemi dergilerinde yayımladığı eserler de incelenerek popüler aşk romanı türüne giren Aşk ve Günah romanı tematik ve kurgusal açıdan incelenecektir. Aşk ve Günah’ın popüler roman özelliklerini taşıyan yönleri belirlenerek karşılaştırmalı bir biçimde yorumlanacaktır.
Murathan Mungan'ın hikaye ve romanlarında fenomenolojik öteki incelemesi
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Binbay, Merve; Kanter, Beyhan; Kanter, Beyhan; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Bu çalışmada Murathan Mungan'ın öykü ve romanlarında fenomenolojik yaklaşım esas alınarak öteki kavramı incelenmiş, bu kavramın ele alınan metinlerde anlamsal ya da biçimsel açılardan ne gibi olanaklar sağladığı irdelenmiştir. Tezin ilk bölümünde çalışmanın ötekine bakışını belirleyen fenomenolojik yaklaşım hakkında genel bilgi verilerek, metinlerdeki çıkarımların daha anlaşılır bir hâle gelmesi sağlanmak istemiş, tezin ana hatlarını belirleyen kuramcılar ve bu kuramcıların ötekine dair görüşlerine yer verilmiştir. Belirlenen kuram çerçevesinde Mungan'ın metinleri değerlendirilerek, bu metinlerin derin yapısını oluşturan birey olamama sorunu, bireyin öteki ile kendini kurma süreci, ben ve öteki arasındaki ilişkinin ortasında doğan insani durumların anlatının genel oluşumuna nasıl yansıdığı ve anlamı belirleyen bu tematiklerin anlatının geri kalan unsurlarıyla nasıl bir bağ kurduğu üzerinde durulmuştur.