Meşrutiyet Dönemi Çocuk Edebiyati ve Halil Hamid’in Çocuklara Yönelik Eserleri

Abstract

Meşrutiyet Dönemi, çocuk edebiyatının ayrı bir alan olarak gelişmeye ve çocuklara yönelik yayınların artmaya başladığı bir süreci içine alır. Bu dönemde çocuklara yönelik süreli yayınların yanı sıra çocuk şiirleri ve hikâyelerinin de yaygın bir biçimde yazılması, çocuk kitaplarında görsel unsurlara yer verilmesi çocuk kültüründeki yenileşmelerin geniş kitlelere aktarılmasına etki eder. Meşrutiyet Dönemi çocuk edebiyatı külliyatında karşımıza çıkan isimlerden biri de Halil Hamid’dir. Hem Osmanlı hem de Cumhuriyet dönemi yazarları arasında yer alan Halil Hamid, özellikle Meşrutiyet yıllarında popüler aşk romanları, çocuklar için hikâyeler, polisiye romanlar ve kadın hakları, aile hayatı ile ilgili eserler kaleme almıştır. Darülfünun mezunu olan ve uzun yıllar öğretmenlik yapan yazarın Meşrutiyet Dönemi’ndeki yazı faaliyetleri özellikle kadınlara ve çocuklara yönelik dergilerde görülmektedir. Yazarın kadın hakları ile ilgili yazmış olduğu eserleri kadın konusunun ele alındığı çalışmalarda referans olarak gösterilmesine rağmen hayatı, edebî kişiliği ve çocuklara yönelik yazdığı eserleriyle ilgili herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Bu makalede, şimdiye kadar hakkında akademik bir çalışma yapılmamış olan Halil Hamid’in edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek ve örneklem olarak seçilen çocuk kitapları Meşrutiyet Dönemi çocuk edebiyatının özellikleri göz önünde bulundurularak pedagojik, estetik, tematik ve kurgusal açıdan incelenecektir.The Constitutional Monarchy period is an era when children’s literature began to develop as a separate field and publications for children heightened. Khalil Hamid, who was a graduate of Darulfunun and a teacher for many years and a writer of stories for children in this period, is also among the authors who contributed to the development of children’s literary culture. Being one of the authors of both the Ottoman and Republican periods, he also wrote popular love novels, stories for children, detective novels, and works related to women’s rights and family life, especially during the years of the Constitutional Monarchy. The author’s writing activities in this period have been seen in magazines, especially for women and children. Although his works on women’s rights and detective novels have been cited as references, no studies have been conducted on his life, literary personality, and works written for children. This article unleased the information about Khalil Hamid’s literary personality, who has not been conducted any academic study related to him. Also, children’s books selected as sample will be examined in terms of pedagogical, aesthetic, thematic, and fictional perspective by considering characteristics of children’s literature in Constitutional Period.