İSLAM AKÂİDİNİN MODELLEDİĞİ SORUMLU ÖZGÜR KİŞİLİK

Abstract

Her inanç sistemi, her düşünce ya da mistik akım, örnek bir kişilik tasavvuruyla tarih sahnesine çıkar ve fikrî temellerini bu modeller üzerinden vermeye çalışır. İslam da kendi hakikat anlayışını ve onu taşıyan değerleri mü’min kişilik üzerinden takdim eder, mü’min kişiliği de bu temeller üzerinden inşa eder. Kur’ânî bildirimle en genel anlamda bu kişiden beklenen her anlamda dengeyi muhafaza ederek kulluk bilinci içinde, yeryüzünü ifsattan (fesad fi’l-arḍ) kurtarıp ıslah ve ma’mûr etmesidir. İnsanın “halife” sıfatıyla üzerine aldığı bu sorumlulukta kendisini motive edecek en büyük enerjiyi, özgür iradesiyle kabullenip bağlandığı (‘a ḳ d) Allah’ın varlığına ve birliğine iman altında sıralanan İslam’ın iman esaslarından alır. Bu esaslarda baskın olan unsur, insanın yapıp etmelerinin gözetlenip kayıt altına alınıyor ve bunlardan mutlaka hesaba çekilecek olmasıdır. Sorumluluk bilincinin insanî vicdanda kök salmasına yol açan bu anlayış, bir günü diğer gününe denk olmayan ve kendi nefsi de dahil her şeye Allah’ın emaneti nazarıyla bakan hassas, ölçülü ve aktif bir kişiliğin oluşmasına zemin hazırlar.

Every faith system, every thought or mystical movement, appears in the stage of history with the conception of an exemplary personality and tries to offer its intellectual foundations through these models. Islam presents its own understanding of the truth and the values on which it bears, by means of a Muslim personality; and the Muslim personality is constructed on these foundations. It is the improvement and rebuilding of the earth by saving it from conspiracy (corruption on earth) within the consciousness of servanthood, by maintaining the balance in every sense that are expected from such person in a general sense by Qur'anic notifications. The largest energy to motivate oneself in this burden/responsibility undertaken with the capacity of Caliph is provided by the faith guidelines of the Islam listed under the faith in the presence and unity of the Allah to which acknowledged and committed with his/her free will (agreement). The dominant element in these guidelines is that the actions and doings of the human are monitored and recorded down and they are required to be accountable for such things.Such understanding which leads to an awareness of responsibility to be rooted in the human conscience, paves the way for the formation of a sensitive, moderate and active personality who differs from one day to other; and sees everything including his own desire in such a perspective that they were entrusted by the God.