Solucan gübresinin mercimek (Lens culinaris Medic.) çeşitlerinde verim ve verimle ilgili özelliklere olan etkisinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, Mardin'de 2018-2019 yetiştirme sezonunda solucan gübresinin mercimek çeşitlerinde verim ve verimle ilgili özelliklere olan etkisinin belirlenmesi amacıyla kuru şartlarda yürütürmüştür. Çalışmada GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezinde tescil edilmiş iki adet mercimek çeşidi (Fırat-87 ve Çağıl) kullanılmıştır. Organik gübre olarak üç farklı doz da (0-60-120 ve 180 kg/da) solucan gübresi kullanılmıştır. Deneme tesadüf bloklarında bölünmüş deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışma sonucunda elde edilen sonuçlara göre; önemli çıkan tüm özelliklerde Çağıl çeşidi Fırat çeşidine göre daha yüksek değerlere sahip olmuştur. Solucan gübresi uygulamalarında ise tane verimi bakımından en yüksek verim 194.1 kg/da ile dekara 180 kg solucan gübresi uygulamasından, en düşük verim 144.4 kg/da ile 0 kg/da kontrol uygulamasından elde edilmiştir. Protein oranı %24.33-26.60 arasında değişmiş en düşük protein oranı kontrol uygulamasından, en yüksek protein oranı ise en yüksek solucan gübresinin uygulandığı (180 kg/da) uygulamadan elde edilmiştir. Bin tane ağırlığı 29.4-31.12 g arasında değişmiş en düşük değer kontrol uygulamasından, en yüksek değer ise 60 kg/da solucan gübresinin uygulandığı uygulamadan elde edilmiştir. Hasat indeksi %29.6-33.4 arasında değişirken, en yüksek hasat indeksi dekara 180 kg gübrenin uygulandığı dozdan elde edilmiş, en düşük hasat indeksi ise kontrol uygulamasından (0 kg/da) elde edilmiştir.This research was carried out in dry conditions in Mardin in the 2018-2019 growing season in order to determine the effect of worm manure on yield and yield related properties of lentil varieties. Two lentil varieties (Fırat-87 and Çağıl) registered in the GAP International Agricultural Research and Training Center were used in the study. Three different doses (0-60-120 and 180 kg/da) of worm manure were used as organic fertilizers. The trial was carried out in three replications according to the trial pattern divided in random blocks. According to the results obtained as a result of the study; In all the important traits, Çağıl variety has higher values than Fırat variety. In worm fertilizer applications, the highest yield in terms of grain yield was obtained from 1941 kg/ha-1 and 1800 kg of worm fertilizer per hectar and the lowest grain yield was obtained from 1444 kg/ha-1 and 0 kg/ha-1 control application. The protein ratio ranged between 24.33-26.60%, and the highest protein rate was obtained from the application where the highest worm fertilizer was applied (1800 kg/ha-1), the lowest protein rate was obtained from the control application. The thousand grain weight changed between 29.4-31.12 g, the lowest value was obtained from the control application, and the highest value was obtained from the application where 600 kg/ha-1 worm manure was applied. The harvest index ranged from 29.6-33.4%, the highest harvest index was obtained from the dose of 3000 kg/ha-1 fertilizer per decare, while the lowest harvest index was obtained from the control application (0 kg / da).