Antroposen Çağı'nda Paris İklim Anlaşması: Çin ve Türkiye üzerine bir değerlendirme

Abstract

Antroposen Çağı insan faaliyetlerinin jeolojik katmanlarda değişiklikler yarattığı; yani insanın jeolojik bir faile dönüşerek yerküre sistemini ve iklimi etkileyen fakat resmi olarak henüz kabul edilmemiş bir dönemdir. Fosil enerji kullanımının, nüfus artışının, arazi kullanım değişikliğinin, ekonomik büyümenin, ulaşımın, yapılaşmanın, modern tarımın, kentleşmenin hızlanması gezegenin yaşadığı tahribatı da hızlandırmıştır. Bu faaliyetler sonucunda atmosfere salınan sera gazı emisyonlarının miktarı son 100 yılda hızla artmış ve küresel bir sorun olan iklim krizi ortaya çıkmıştır. İklim krizini önlemek ve etkilerini azaltmak için 2015 yılında 195 +2 ülkenin katılımıyla Paris İklim Anlaşması imzalanmış ve küresel sera gazı emisyonlarının %55'ini oluşturan en az 55 tarafın anlaşmayı onaylaması koşulunun karşılanması sonucunda, anlaşma 4 Kasım 2016 itibariyle yürürlüğe girmiştir. Bu anlaşma küresel sıcaklık artışını yüzyılın sonuna kadar, Sanayi Devrimi öncesine göre, 2 derecenin altında, mümkün olduğunca 1,5 derecede sabitlemeyi hedeflemektedir. Dolayısıyla anlaşmayı imzalayan ülkelerden sera gazı emisyonlarını azaltmaları, heterojen yenilenebilir enerji kaynakları kullanmaları, iklim krizine karşı uyum politikaları geliştirmeleri ve karbon yutak alanlarını arttırmaları istenmektedir. İmzacı ülkeler ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluk ilkesini dikkate alarak Ulusal Katkı Beyanlarını hazırlayıp BMİDÇ Sekretarya' ya sunmaktadırlar. Çalışmada Çin ve Türkiye'nin ekonomik büyüme kaynakları, toplam CO2 emisyonları, kişi başına düşen CO2 emisyonları, toplam CO2 emisyonlarının enerji fosil yakıtlara ve sektörlere dağılımı, yenilenebilir enerjinin enerji görünümü içindeki payı, ormanlık alanları, işsizlik oranları incelenerek 2030 yılı için taahhüt ettikleri Ulusal Katkı Beyanlarına ulaşıp ulaşmayacakları, ulaşmak için neler yapmaları gerektiği ve anlaşmayı imzaladıktan sonra gerçekleştirdikleri değişimler ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmada literatür taraması, grafik, tablo ve veri analizleri kullanılmıştır.Human activities in the Anthropocene created changes in geological layers; ın other words, it is a period that affects the earth system and climate by turning human into geological agent, but has not yet been officially accepted. The acceleration of fosil energy use, population growth, land use change, economic growth, transportation, constrution, modern agriculture and urbanization has also accelerated the destruction of the planet. As a result of these activities, the amount of greenhouse gas emissions released into the atmosphere has increased rapidly in the last 100 years and the climate crisis, which is a global problem, has emerged. In order to prevent the climate crisis and mitigate its effects, the Paris Climate Agreement was signed in 2015 with the participation of 195 +2 countries and the agreement entered into force on 4 November 2016, as a result of meeting the condition that at least 55 parties ratify the agreement, which accounts for 55% of global greenhouse gas emissions. This agreement aims to limit global warming to well below 2, preferably to 1.5 degrees Celsius, compared to pre-industrial levels. Therefore, the countries that signed the agreement are requested to reduce their greenhouse gas emissions, use heterogeneous renewable energy sources, develop adaptation policies against the climate crisis and enhance carbon sinks. Signatory countries, taking into account the principle of common but differentiated responsibility, prepare and submit their Nationally Determined Contributions to the UNFCCC Secretariat. In this research, China and Turkey's economic growth sources, total CO2 emissions, per capita CO2 emissions, distribution of total CO2 emissions to energy fossil fuels and sectors, the share of renewable energy in the energy outlook, forested areas, unemployment rates were tried to examine, so that, it has been tried to reveal whether they will reach the Statements of Nationally Determined Contributions they have committed for 2030, what they need to do to achieve it, and the changes they have initiated after signing the agreement. Literature review, graphics, tables and data analyzes were used in the research.