Mevlevîliğin kuruluş dönemi (xvı. yüzyıl) Gülşenî Şairler üzerindeki etkisi: İbrâhîm Gülşenî, Usûlî ve Za’fî örneği

Abstract

Gülşeniyye tarikatı, Mevleviyye tarikatından önemli ölçüde etkilenen bir tarikattır. Gülşeniyye tarikatının kuruluşundan sonra, her iki tarikat arasında önemli bir iletişim ve etkileşim gerçek leşmiştir. Özellikle her iki tarikata mensup şairler arasındaki ilişki daha çok dikkat çekmektedir. Bu çalışmada Esrâr Dede (ö. 1211/1796)’nin Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye’sinde Gülşenîlerle irtibata geçtiği söylenen Mevlevî şairler üzerinde durulmuştur. Bunlar Semâ’î Sultân Dîvânî, Yu suf Sineçâk, Garîbî, Şâhidî, Günâhî, Derûnî, Şuhûdî, Arşî, Bekayî, Vehbî ve Enîs Receb Dede’dir (on bir şair). Çalışmada bu şairlerin Gülşenîler ile olan irtibatı çerçevesinde her iki tarikat ara sındaki irtibat hakkında önemli sonuçlara varılmıştır.

Gulshaniyyah order is an order which has been significantly influenced from the Mawlawiyyah order. After the founding of the Gulshaniyyah order, an important intercommunication and mutual interaction occured between the two orders. Especially, the relation between the poets of the two orders, attracts more of our attention. In this study, we focus on Mawlawl poets who have communicated and built relations with Gulshanians in the Tadhkira-i Shu'ara-i Mawlawiyyah of Asrar Dede (d. 1211/1796). These poets are Sama'i Sultan Diwani, Yusuf Sinechak, Gharibi, Shahidi, Gunahi, Deruni, Shuhudi, 'Arshi, Beqayi, Wehbi and Enis Receb Dede (eleven poets). In this study, we arrive at important conclusions regarding the relations between the two orders.