Nüzhet Ortanca'nın manzum Sâib-i Tebrîzî tercümesinin çeviri işlemleri açısından tahlili

Abstract

Manzum şiir tercümeleri, çeviri sürecinde karşılaşılan sorunların gözlemlenmesine imkân vermesi ve bu sorunların çözümüne ışık tutabilmesi bakımından büyük ehemmiyeti haiz metinlerdir. Mehmet Nüzhet (Ortanca)'nın Sâib-i Tebrîzî (ö. 1670-71) divanından seçtiği bazı hikemî beyit ve müfredler için yaptığı manzum tercümesi de, bu noktada önemli veriler sunmaktadır. Çalışmamızda, kaynak metindeki lafız ve mana münasebetlerinin hedef dile aktarılmasındaki zorluklar ve mütercimin uyguladığı çeviri işlemleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca bu çeviri işlemlerinden yola çıkılarak, serbest ve sadık çeviri ikilemi bağlamında, Mehmet Nüzhet'in manzum tercümesinin durduğu yer ortaya konulmuştur. İncelemenin sonunda ise tercümenin transkripsiyonlu metni ve kaynak metin birlikte sunulmaktadır.