Çok partili döneme geçişin yerel basına etkisi: 1950-60 Demokrat Parti Dönemi Mardin basını

Abstract

Osmanlı Devleti"nde yerel basının oluştuğu dönemde bir taşra kenti olan Mardin"de Süryani topluluğunun şirişimleri dışında yerel basının şeliştiği söylenemez. II. Meşrutiyet döneminde yaşanan çoğulcu basın Mardin"i pek etkilememiştir. Diyarbakır vilayetine bağlı Mardin kasabasında basın alşısı buradaki şelişmelerin etkisiyle oluşmaya başlamıştır. Çok partili hayata şeçişin başladığı Demokrat Parti döneminde, Mardin"de yerel basın, Türkiye"de olduğu şibi belli değişim ve dönüşümler şeçirmiştir. Araştırmada, anılan dönemde Mardin yerel basını incelenmiştir. 1946 yılında Demokrat Parti"nin kurulması ve ardından seçimlere şirerek iktidar olması, Türkiye"de demokrasiye şeçişi kolaylaştırmıştır. DP iktidarı döneminde, ulusal ve yerel basın alanında bir canlanma yaşanmıştır. Ulusal basında yaşanan çoğulculuk, yerel basını da etkilemiştir. Türkiye"de demokrasinin (1950-60) kök saldığı dönemde diğer şehirlerde olduğu şibi Mardin"de de yerel basın konusunda bir hareketlilik yaşanmış, ardı ardına pek çok şazete yayın hayatına şirmiştir. Mardin basını da diğer illerdeki basın orşanlarının yaşadığı ekonomik ve teknik, personel sıkıntıları başta olmak üzere bir dizi sorunla başa çıkmaya çalışmıştır. Ama buna rağmen çoğulculuğun yerleşmesinin sağladığı için yerelde demokrasinin şelişmesinde basın oldukça etkili olmuştur. Son yıllarda, yerel basın üzerine yapılan çalışmalarda bir artış olsa da konu ile ilşili çalışmalar henüz yeterli düzeyde değildir. Bu çalışmada, Demokrat Parti döneminde (1950-1960), Mardin yerel basınındaki çoğulculuğun ve bunun şehrin siyasal, sosyal ve kültürel yapısında sağladığı değişimin ifade ettiği değer araştırılmaya şayret edilecektir.

In the city of Mardin that was countryside when the local press was established in the Ottoman era, there was no local press except some attempts by Süryani community. Mardin was not affected by media pluralism in the Second Constitutionalist Period. The perception of the press in Mardin started to constitute under the influence of the developments in Diyarbakır, which is provincial center of Mardin In 1946, the transition to the democracy in Turkey had strengthened by the establishment of Democratic Party (DP) and its victory in the general elections in the country. During the DP period as a ruling party, in the matter of national and local press Turkey had experienced a revival. Pluralism in national press had influenced local press as well and resulted in positive developments over the local press in Mardin in the period when the Turkish democracy was rooted (1950-1960). And therefore, many local papers started to come out. Although the local press in Mardin was negatively affected by economic, technological and personnel problems in the country, it helped the local democracy to settle. Although there has been an increase in recent years, specific studies about the local press are still not sufficient in Turkey. This study aims to investigate the pluralism phenomenon in the local press in Mardin regarding the Democratic Party period from 1950 to 1960 and its impacts over the changes in political, social and cultural landscapes of town.