Emmanuel Levinas'ın Sorumluluk Etiğinde Başkası Problemi

Abstract

Bir varoluş olarak insan; felsefe geleneği süresince sorunsallaştırılmış ve anlamlandırılmaya çalışılmıştır. İnsanın insana konu olması, kendini bilme yolunda hemhal içinde olduğu varoluşlarla birlikte olgu ve olaylar çerçevesinde farklı disiplinler aracılığıyla ele alınmaktadır. Şüphesiz ki insanı anlamada yalnızca ben olan değil benden başka olanların da anlamlandırılması ve sorunsallaştırılması kaçınılmazdır. Levinas ile birlikte görünür olan bu zorunluluk, etik dolayısıyla açığa kavuşturulmak istenir. Bu çalışma: özne ve ben arasındaki ayrımı Levinas'ın konu ettiği haliyle ahlaktan farklı olarak sorumluluk hali içinde ele alarak etik bir varoluş dolayısıyla kendinden önceki düzeninin altüst edildiğini görünür kılmaktadır. Levinas'ın görüşleri kapsamında hem ben olan hem de başka olan dört farklı küre içerisinde çalışmaya dahil edilmektedir. Söz konusu çalışmamız; giriş ve iki temel bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde ben'in varoluşta ki ilk hali (İl ya), varolansız bir varoluş haliyle anılmaktadır. Hipostaz küresiyle ise ben'in uykudan uyanmasıyla beraber kendi varoluşunun yalnızlığındaki bulantı durumundan kaynaklı egolojik(hipostaz) varoluşun, özne olabilme yolunda emeklemesi aktarılmaktadır. Ben'in ayağı kalkarak başka olanla karşılaşmasıyla ona, tutunma da destek olan başkası ikinci bölüm içinde yer alan başkalık küresiyle detaylandırılmaktadır. Ben'in özne olma güzergahında başkalık; tüketilemez sonsuz Arzu, davete icabetin getirisi olan konuşma, başka'nın yüzünde beliren 'öldürmeyeceksin' emri ve bu emre rağmen öldürülebilir olan başkaya karşı öznenin sorumluluğu belirtilecektir. Son kertede kendini bilme halinden sıyrılan ben, başkayla karşılaşarak etik dolayısıyla gelen sorumlu özne haline devinmektedir. Son olarak yine ikinci bölüm deki adalet küresiyle ise; özne-Başka-başka özneler dolayısıyla son küre olarak anılan Adalet (Etik) küresinde ayaklar zemine sert basılacak ve başkayı bilme den gelen sevgi dolayısıyla sağlam adımlarla yürümeye gayret gösterilmektedir. Anahtar Kelimeler: Başka, Başka Özneler, Ben, Etik, Özne, Sorumluluk.Man as an existence; during the tradition of philosophy, it has been problematized and tried to be meaningful. The fact that man is the subject of man, along with the existences that he is in the way of knowing himself, is handled trough different disciplines. Of course, it is inevitable that not only I, but also those other than me, will be made meaningful and problematized in understanding man. This necessity, which appears with Levinas, is meant to be clarified because of ethics. This work; It subverts the distinction between the subject and the self by virtue of an ethical existence that is in a state of responsibility, unlike morality as Levinas deals with it. In the context of Levinas' views, it is icluded in the study of four different spheres, both self and other. Our work in question; ıt consists of an introduction and two basic sections. In the fırst state of I in existence(İl ya) is referred to as a state of existence without existence. The egoic(hypostasis) of existence, which is caused by the state of nausea in the solitude of his own existence with the awakening of the I from sleep, is conveyed in the crawl on the way to becoming a subject. Ben's meeting with the other by standing up is detailed with the sphere of the other, which supports him in holding on. I am on the path of becoming a subject; The inexhaustible eternal Desire, the speech that is the reward of the invitation, the command 'thou shalt not kill' appearin on the face of another, and the responsibility of the subject towards the other, who can be killed despite this order, will be stated. Finally, I, who has escaped from the state of self-konowledge, moves into the responsible subject state that comes due to ethics by encountering someone else. The second chapter, in the sphere of Justice(Ethics), which is thelast sphere because of the subject-Other-other subjects, feet will be pressed hard to the ground and efforts are made to walk with fırm steps because of the love from knowing someone else. Keywords: Another, Ethics, I, Other Subject, Responsibility, The Subjects.