Yıkım Sonrası Restorasyon ve Rekonstrüksiyon Uygulaması: Geleneksel Bir Diyarbakır Evi Örneği

Abstract

Diyarbakır Sur ilçesindeki Suriçi bölgesi diye tabir edilen kentsel sit alını dokusu, gerek kırsaldan kente göçün etkileri gerek bazı toplumsal olayların etkisiyle hasar görmüştür. 2016 yılında tarihi Suriçi bölgesinde kamuoyunda “Hendek Olayları” olarak bilinen toplumsal olaylar yaşanmıştır. Tescilli birçok idari, kültürel, dini ve ticari yapı ile çok sayıda sivil mimarlık örneğinin bulunduğu alanda meydana gelen bu risk unsuru, çok sayıda kültür varlığını tehdit ederek zarar vermiştir. Bölgede yer alan sivil mimari örneklerinin de bu olaylardan etkilendiği gözlemlenebilmektedir. Makaleye konu olan tescilli kültür mirası olayların gerçekleştiği bu bölgede yer almaktadır. Kısmen hasar alan ve ihtiyaçlar doğrultusunda çeşitli değişiklere uğrayan çalışma konusu geleneksel Diyarbakır konutu, olaylar başlamadan önce kafeterya olarak işlev görmektedir. Makalede hem hazırlık aşamaları hem de sahada gerçekleşen koruma çalışmaları ele alınmıştır. Çalışmada Suriçi bölgesinin güneydoğu kısmında 382 ada 28-29 parselde yer alan tescilli kültür mirasının koruma uygulamalarına odaklanılmış, yapılan restorasyon ve rekonstrüksiyon uygulamaları, korumacı bir bakış açısıyla gözlemlenmiş ve gerçekleştirilen çalışmalar hakkında detaylı bilgiler paylaşılmıştır.