Türkiye’de tescil edilmiş bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin Mardin - Kızıltepe koşullarında verim ve bazı verim özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Araştırma, Mardin-Kızıltepe koşullarında kışlık olarak yetiştirilen ekmeklik buğday çeşitleri ile bunların önemli tarımsal ve bitkisel özelliklerini belirlemek amacıyla 2011-12 ve 2012-13 yıllarında yürütülmüştür. Denemede Tosunbey, Bezostaja 1, Ekiz, Pehlivan, Bayraktar 2000, Konya 2002, Doğu 88, Nurkent, Cemre, Karacadağ-98, Adana-99, Ceyhan-99, Karatopak, Basribey-95 ve Gönen-98 olmak üzere 15 tescilli ekmeklik buğday çeşidi materyal olarak kullanılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışmada bitki boyu, başak boyu, başakta tane sayısı, tane verimi, hasat indeksi, biyolojik verim ve bin tane ağırlığı özellikleri incelenmiştir. Bölge şartlarında en yüksek tane verimi birinci yıl 430.5 kg/da, ikinci yıl 448.8 kg/da ile Tosunbey çeşidinden elde edilirken, en düşük birim alan tane verimi ise birinci yıl 210.8 kg/da ve ikinci yıl 212.7 kg/da olmak üzere Bayraktar çeşidinden elde edilmiştir.This study was conducted to determine bread wheat cultivars which were grown in Mardin- Kızıltepe ecological conditions of some important agricultural and plant properties in 2011-12 and 2012- 13 growing seasons. Fifteen braed wheat cultivars (Tosunbey, Bezostaja 1, Ekiz, Pehlivan, Bayraktar 2000, Konya 2002, Doğu 88, Nurkent, Cemre, Karacadağ-98, Adana-99, Ceyhan-99, Karatopak, Basribey-95 and Gönen-98) which were officially registered, were used as plant materials in the study. The trial was conducted in randomized complete blocks design with the three replications. The characteristics such as plant height, spike height, numbers of seed per spike, seed yield, harvest index, biological yield and 1 000 kernel weight were investigated in the study. The highest seed yield per area was obtained from Tosunbey variety with 4 305 kg ha-1 in first year, and 4 488 kg ha-1 in the second year, while the lowest seed yield per area was obtained from Bayraktar variety with 2 018 kg ha-1 in 2011-12 growing season and 2 127 kg ha-1 in 2012-13 growing season.