24 OCAK KARARLARI: HÜRRİYET VE CUMHURİYET GAZETELERİNDE YAYINLANAN KÖŞE YAZILARININ İÇERİK VE SÖYLEM ANALİZİ

Abstract

Bu çalıĢma, Türkiye‟nin neoliberal ekonomi politikalarını hayata geçirmeye baĢladığı 24 Ocak Kararları‟nın Hürriyet ve Cumhuriyet gazetelerinde yayınlanan köĢe yazıları yoluyla topluma nasıl aktarıldığını incelemektedir. Bu doğrultuda öncelikle 24 Ocak Kararları‟nın temelini oluĢturan neoliberalizm kavramına dair tartıĢmalar, Türkiye‟de neoliberalizm öncesinde yaĢanan geliĢmeler, 24 Ocak Kararları, kararların uygulama süreçleri ve sonuçlarına yer verilmiĢtir. Daha sonra sırasıyla merkez ve eleĢtirel bakıĢ açısına sahip olan Hürriyet ve Cumhuriyet gazetelerinde yayınlanan köĢe yazılarına dair içerik ve söylem analizi uygulanmıĢtır. Ġçerik analizi ile belirlenen kavramların kullanılma sıklıklarına dair bir inceleme yapılmıĢtır. Bu analiz sonucunda 24 Ocak Kararları öncesi ve sonrasında bazı kavramların frekans değerlerindeki değiĢmelerin söz konusu ekonomik uygulamalar ile iliĢkili olduğu görülmüĢtür. Her iki gazetede yayınlanan köĢe yazılarında en çok “fiyatlar” kavramının tekrar ettiği ve “neoliberalizm” kavramının hiç kullanılmadığı fark edilmiĢtir. “Fiyatlar” kavramını sırasıyla Hürriyet gazetesinde “zam, döviz”, Cumhuriyet gazetesinde ise “borçlar, sendika” takip etmiĢtir. Söylem analizi ile her iki gazetede yayınlanan köĢe yazılarında belirlenen kavramlar konusunda ayrıĢtıkları ve ortaklaĢtıkları noktalar saptanmıĢtır. ÇalıĢma sonucunda 24 Ocak Kararları öncesinde gazetelerin ayrıĢtıkları konuların “hükümet-yönetim”, “kamu-özel kesim iliĢkileri” ve “sistem-kapitalizm” olduğu, ekonomik kararların hayata geçirilmesinden sonra ise “yabancı sermaye” üzerinde ayrıĢtıkları tespit edilmiĢtir. Gazetelerin ortak görüĢe sahip oldukları konuların sayısı 24 Ocak Kararları öncesi ve sonrası dönemde sırasıyla dokuz ve on Ģeklindedir. Gazetelerin farklı bakıĢ açılarına sahip olmalarına rağmen ortak görüĢ ekseninde toplandıkları konu sayısının fazlalığı dikkat çekicidir. Bu fazlalığın Türkiye‟nin neoliberal ekonomi politikalarını kendine özgü uygulama isteğinden, içinde bulunduğu siyasi ortamdan ve etkili toplumsal muhalefetten kaynaklandığı kanaatine varılmıĢtır.