SİYERÜ’L-EKRAD ADLI YAZMA ESERİN ÇEVİRİSİ VE DEĞERLENDİRMESİ

Abstract

Bu çalışma, Abdülkadir Babani tarafından 1870 yılında Farsça olarak kaleme alınmış olan Siyerü’l-Ekrad adlı eserin çeviri ve değerlendirilmesinden oluşmaktadır. Siyerü’lEkrad adı, çeşitli bölge ve farklı siyasi alanlarda bulunan Kürt topluluklarının tarihlerini yazma gayesiyle verilmiş bir adlandırmadır. Ancak yazar sadece Baban ve Ardalan hanedanlıklarının tarihlerini kaleme alabilme imkânını elde edebilmiş olması dolayısıyla söz konusu hanedanlıkların tarihsel anlatılarına münhasır bir adlandırmayla sınırlı olmuştur. Eserin içerdiği konular, 16. yüzyıldan Babanlar açısından 19. yüzyılın yarısı, Ardalanlar açısından ise 19. yüzyılın üçüncü çeyreğine kadar olan tarihsel süreçte geçen olay ve olguları ihtiva etmektedir. Bu çerçevede yazar eserini, Baban ve Ardalan hanedanlıklarının hâkim oldukları coğrafyalarda kendi içlerindeki iktidar mücadeleleri ile Osmanlı ve İran devletleriyle geliştirdikleri ilişkileri, konjektürel gelişmeler dâhilinde ve yerel tarihsel anlatıya bağlı kalınarak kaleme almıştır.