SERBORIYA AKADEMIYA KURDÎ LI TIRKIYEYÊ Û PIRSGIRÊKÊN WÊ

Abstract

Akademî, îro hem ji bo mekânên ku di sehayên zanistî de perwerdeyê didin, û hem jî ji bo civaka têkildarî xebatan zanistî tê bikaranîn. Di vê çarçoveyê de saziyên têkildarî xebatên kurdî ku di salên dawî de hatine avakirin û hebûna lêkolînerên di bin banê van saziyan de xebatên xwe dimeşînin rê dide ku mirov li Tirkiyeyê behsa akademiyeke kurdî bike. Mijara vê xebatê jî, li ser vê esasê, enstîtuyên zimanên zindî yên girêdayî Zanîngeha Mardîn Artuklu, Bîngol û Wan Yuzuncu Yilê ne ku îro di qada xebatên kurdî de cihekî girîng digirin. Di xebatê de ev sazî û civak wek “destpêk”a akademiya kurdî ya li Tirkiyeyê tên nirxandin. Ji ber vê yekê jî rûbirûyê hinek pirsgirêkan tên. Armanca vê xebatê jî ew e ku rewş û pirsgirêkên akademiya kurdî tevî pêvajoya avakirina wê destnîşan bike. Ji bo vê yekê jî, ji çavkaniyên nivîskî û dijîtal û her weha ji çavdêrî û hevpeyvînan jî sûd hatiye wergirtin.

Günümüzde akademi, hem bilim alanlarında eğitimin yapıldığı mekân anlamında hem de bilimsel çalışmalarla ilişkili topluluk anlamında kullanılmaktadır. Bu çerçevede son yıllarda açılan Kürtçe çalışmaları ile ilgili kurumlar ve bu kurumlar arasında çalışma yapan kişilerin varlığı Türkiye’de bir Kürtçe akademiden bahsedilebilmesine olanak vermektedir. Bu çalışmanın konusu da, bu temelde, Kürt çalışmaları sahasında önemli bir yer tutan Mardin Artuklu, Bingöl ve Van Yüzüncü Yıl üniversitelerine bağlı Yaşayan Diller Enstitüleridir. Bu çalışmada, bu kurumlar ve topluluk Türkiye’deki Kürtçe akademide bir “başlangıç” olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle de bu kurumlar bazı sorunlarla karşılaşmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı da, kuruluş süreci ile beraber Kürtçe akademinin durumunu ve sorunlarını betimlemektir. Bunun için de, yazılı ve dijital kaynaklardan, ve aynı zamanda gözlem ve görüşmelerden de yararlanılmıştır.