FEQIYÊ TEYRAN’IN VARLIK GÖRÜŞÜ

Abstract

Bu tezde İslam tasavvuf düşüncesinin ana meselelerinden biri olan varlık düşüncesi Feqiyê Teyran açısından ele alınmıştır. Feqiyê Teyran’ın varlık meselesine kendi düşüncesinde yer vermesi, tasavvuf düşüncesinin genel çerçevesi içinde değerlendirilebilir. Ancak Feqî’nin kendi düşüncelerini serdederken takip ettiği yöntem, kendisine özgü bir nitelik taşımaktadır. Feqiyê Teyran Divan’ında, görüşlerini aktarırken varlıkla ilgili meselelere dağınık olarak yer vermiştir. Fakat yine de onun bu dağınık açıklamalarının takip ettiği bir sistematik yapıdan söz edilebilir. Nitekim Feqî, varlıkla ilgili görüşlerini genel itibariyle vahdet-i vücûd düşüncesi içerisinde ortaya koyar. Tez, giriş ve sonuç bölümleri hariç, Feqiyê Teyran’da varlıkla ilgili temel meseleler, Feqiyê Teyran’da varlığın mertebeleri ve Feqiyê Teyran’da vahdet-i vücûd düşüncesi olmak üzere üç bölümünden oluşmaktadır. Bu bölümlerde öncelikle Feqiyê Teyran’ın tasavvufun bazı temel meselelerindeki yaklaşımı ele alınmış, sonra da varlığın mertebeleri konusuna yer verilmiştir. Ardından da Feqiyê Teyran’ın düşüncesinde vahdet-i vücûd anlayışı ele alınmıştır.