İnsan Doğası, Toplum ve Adalet Bağlamında Platon’un Demokrasi\releştirisine Rancièreci Bir İtiraz

Abstract

Platon hem demokratik yönetimin pratikteki açmazlarından hem de sahip olduğu epistemolojik ve\rahlaki kaygılardan hareketle demokrasiyi reddeder. İnsanın kendi doğasına uygun işi yapmasını toplumun\rmutluluğu ve adaletin gerçekleşmesi için zorunlu görür. Meslekler hiyerarşisini sarsan, değişim ve\rçokluğu içinde barındıran, eşitlik iddiasında bulunan demokrasiyi hedef alır. Platon düşüncesinde demos,\ryönetime bulaşmaması gereken halk yığınıdır. Jacques Rancière, Platon’un bu görüşlerine itiraz eder ve\rdemos’u siyasal mücadelenin zeminine yerleştirir. Düşünüre göre Platon’un eleştirdiği demokrasi gerçek\ranlamdaki demokrasidir. Siyaseti polis düzenine indirgeyen Platoncu yaklaşıma itiraz eden Rancière\rmodern ve çağdaş dönemdeki demokrasi karşıtlarını da siyaseti polis düzenine indirgemekle ve\rdemokrasiyi iktidar düşüncesinden bağımsız olarak ele almamakla suçlar. Siyasal kavramını siyasete\rönceleyen düşünür açısından bu kavram polis düzeninin sekteye uğramasına işaret eder ve temelinde\ruyuşmazlık vardır. Uyuşmazlık fikri, verili olan rollerin dışına çıkmakla ilişkilidir. Bu çalışmada öncelikle\rPlaton’un demokratik politikaya yönelik eleştirisi irdelenecek, daha sonra ise bu bağlamda demokrasi\releştirisine Rancière’e referansla itirazlar yöneltilecektir.