Devecilik Kültüründe Havut Hayrının Ritüelistik Uygulamaları

Abstract

Devecilik, bünyesinde birçok uygulama ve ritüeli barındıran Türk kültürünün önemli bir değeridir. Deveciliğin bir yaşam şeklini aldığı yöreler deveye, deveciliğe ve deve güreşlerine ait pek çok uygulama ve ritüeli günümüze kadar taşımışlardır. Geçmişte Yörüklerin yaşam biçimi içerisinde aktif rol alan develer günümüzde güreşler sayesinde varlığını sürdürmektedir. Güreş develerini özel kılan havut giydirme işlemine “havutlama” adı verilmektedir. Akabinde gerçekleştirilen “havut hayrı” deve güreşlerinde ritüel uygulamalara sahne olan parçasıdır. Bu çalışmada “havut hayrı”nın ritüelistik uygulamalarının devecilik açısından önemi üzerinde durulacaktır. Çalışmanın amacı havut hayrı uygulamalarında gerçekleştirilen ritüellerin devecilik kültürü bağlamında toplum yaşamına olan etkisinin ortaya konulmasıdır. Çalışmanın gerçekleşmesi için öncelikle literatür taraması ve saha çalışması yapılmıştır. Güney Marmara’dan Akdeniz Bölgesine kadar deve sahipleri ve bu işi meslek haline getirmiş kaynak kişiler ile derinlemesine mülakat gerçekleştirilmiştir. Havut hayrı ritüellerinin doğru bir şekilde algılanması için kaynak kişilerin izinleri doğrultusunda kayıt ve belgeleme işlemi gerçekleştirilmiştir.

Camel wrestling, camel raising or the camel itself is an important value of Turkish culture that contains many events and rituals. The areaswhere camel takes a life style have carried many events and rituals of camel and camel wrestling today. In the areas where camel is dominant, the process of getting camel worn with 'havut' is named as 'Havutlama'. With these 'Havut Hayrı' is a piece of Camel culture that shows ritual events.This study will be based on the importance of 'Havut Hayrı' about ritualistic events. The purpose of the study is to determine the effect of rituals performed in the events in Turkish culture on the life of society in the context of the culture of camel. Firs of all literature review and field study were performed to reach success in this study. A comprehensive interview was conducted with the owners of camels from the South Marmara to the Mediterranean Religion and those people who have made this work (camel works) professionally. In order to understand 'Havut Hayrı' truely , records and documentations were carried out in accordance with the permissions of the source people