TÜRKÇE SÖZLÜK İLE MİSALLİ BÜYÜK TÜRKÇE SÖZLÜK’ÜN KARŞILAŞTIRMALI KISA BİR DEĞERLENDİRMESİ

Abstract

Toplumların kültürel dokularının bir parçası olan sözlükler bir dilin söz varlığının kaydedildiği önemli başvuru kaynaklarıdır. Aynı zamanda toplumun geçmişten getirdiği birikim, hayal ve düşüncelerinin vücut bulmuş olduğu sözcüklerin yansıtıldığı kaynak eserlerdir. Hazırlanış tekniğiyle uzmanlık isteyen ve çoğu zaman birden fazla uzmanın yer aldığı bu önemli eserlerde dili konuşan ve yazan gelmiş geçmiş herkesin katkısı olduğu da muhakkaktır. Sözlükler hazırlanış amaçlarına, taşıdıkları niteliklere ve hedefledikleri kitlelere göre değişmekte ve bunlara göre düzenlenmektedirler. Farklı yöntemlerle hazırlanan bu sözlüklerden aynı amaç ve hedef kitleye yönelik hazırlanan sözlüklerde bile farklılar görülmektedir. Sözlükler, bir dilin bütün ya da belli bir dönemine ait sözcükleri ile bu sözcüklerin diğer öğelerle kurdukları söz öbeklerinin yazılış, söyleyiş, tür ve anlamlarını gösteren, önemli eserlerdir. Bu önemli eserler arasında Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan Türkçe Sözlük ile Misalli Büyük Türkçe Sözlük zikredilmesi gereken eserlerdendir. Çalışmamızda bu sözlüklerde madde başı ya da madde içi olarak yer alan sözcüklerin yazım, söyleyiş, tür, anlamlandırma gibi özellikleri üzerinde durulmakta ve bu özelliklerden hareketle aralarındaki farklılıklar ortaya konulmaya çalışılmaktadır.

Dictionaries, which are part of the cultural fabric of societies, are important sources of reference for the existence of a language. At the same time, it is the source works that reflect the words of the society, the accumulation of knowledge, dreams and thoughts. It is certain that all the people who speak and writer the language contribute to these important works which require expertise with preparation technique and which includes more than one expert.Dictionaries vary according to the purposes they are prepared, the qualities they carry, and the groups they target. From this dictionaries prepared in different ways, even in the dictionaries prepared for the same purpose and target audience is seen differents. Dictionaries are important works that indicate the vocabulary of a whole or a certain period of a language and the spellings, phrases, genres and meanings of these words with other elements. Among these important works, the Turkish Dictionary prepared by the Turkish Language Association, Misalli the Great Turkish Dictionary is works to be mentioned. In our study, in these dictionaries, it is emphasized that words of substances head or substances inside such as writing, speaking, genre, and meaning and based on these characteristics are trying to put forward their differences.