Yüksek Lisans Tezleri - Karma

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12514/57

Browse

Now showing 1 - 8 of 8

Ahmet Hilmi Koğî'nin er-Resâilu'l-hams adlı eserinin tahkik ve tahlili
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2021) Gemi, Ahmet; Gemi, Ahmet; 02.02. Department of Arabic Language and Literature / Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Bu tezimizde, çalışmanın konusunu birçok ilimde olduğu gibi nahivde derin maharete sahip bir âlim olan ve bölgemizde yetişmiş önemli şahsiyetlerden biri olup kadim eserleri el yazma olarak kaleme almada mahirdir. Bu çalışma aynı zamanda, müellif, müderris ve molla olan Ahmet Hilmi Koğî'nin adlı nahiv ilmiyle alakalı telif ettiği "er-Resâilu'l-hams" eseri tahkik ve tahlil edilmiştir. Üç bölümden oluşan tezimizde gayemiz, "er-Resâilu'l-hams" ile ilgili eseri ilim dünyasına tanıtmak ve buna benzer çalışmalara bir katkıda bulunmaktır. "er-Resâilu'lhams" adlı eserimiz giriş ve üç bölümden meydana gelmektedir. Giriş kısmında araştırmanın gayesi, önemi, yöntemi ve kaynakları ele alınacaktır. Birinci bölümde Ahmet Hilmi Koğî'nin hayatı, eserleri, edebi şahsiyeti ve tez konumuzu oluşturan "erResâilu'l-hams" adlı eser hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde eserin tahlil ve tenkidi yapılmıştır. Üçüncü bölümde de eserin tahkikli metni ve sonuç, kaynakça, görüşmeler ve ekler bulunmaktadır.
Ebu'l-atâhiyye ile Yunus Emre'nin Şiirlerinin Dil ve Muhteva Açısından Karşılaştırılması
(2024) Abdülhadioğlu, Ahmet; Abdülhadioğlu, Ahmet; 02.02. Department of Arabic Language and Literature / Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Şairler, bir toplumun çağlar sonrasına uzanan sesleri gibidirler. Bazen kendi dertlerini topluma emanet edip dilden dile dolaştırırlar, bazen de toplumun derdi ile dertlenip sözleri ile derman olmaya çalışırlar. Şartlar ne olursa olsun, şair ve toplum, birbirini oluşturan ve tamamlayan iki unsurdur. Birinin derdi diğerinin dermanı hükmünde olup biri olmadan diğeri biraz eksik kalır. Belki de derman hep aynıdır da söyleyen kişi ve ortaya çıktığı mekân ve zaman değişmektedir. Bu çalışmamızda, farklı dönemlerde ve farklı coğrafyalarda yaşamış olan Abbasiler döneminin önemli tasavvuf ve felsefe şairi sayılan Ebu'l-Atâhiyye ile Türk halk ve tasavvuf edebiyatının en önemli simalarından biri olan Yunus Emre'yi karşılaştırmalı bir şekilde ele almaya çalıştık. Her iki şair de toplum ile iç içe olmuş ve halka, halkın dil ve uslûbuyla hitap etmişlerdir. Gerek kullandıkları dil gerek ise şiirlerinin temel mesajlarını oluşturan konular açısından ortak bir tarz ve içerik sergilemekte ve âdeta aradaki beş asırlık zaman mefhumunu da ortadan kaldırmaktadırlar. Toplumun yaşamış olduğu sıkıntı ve zorlukları onlar da derinden hissetmiş, halkın ruhunda meydana gelen yaralara kendi duygu ve düşüncelerinden oluşan gayet etkili ilaçlar hazırlamış ve şiirleri ile o yaralı gönülleri tedavi etmeye çalışmışlardır. Çalışmamız üç bölümden müteşekkil olup birinci bölümde, Ebu'l-Atâhiyye ve şiirleri; ikinci bölümde, Yunus Emre ve şiirleri; üçüncü ve son bölümde ise her iki şaire ait şiirlerin, dil ve muhteva açısından karşılaştırılması ele alınmıştır.
İmili Nasrullah'ın Tuyur'ul Eylül Romanının Teknik ve Tematik Açıdan İncelenmesi
(2024) Şuş, Mahmud; Şuş, Mahmud; 02.02. Department of Arabic Language and Literature / Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
İmili Nasrullah 6 Temmuz 1931 tarihinde Güney Lübnan'ın Hasbaya bölgesinde bulunan Kevkeba köyünde dünyaya gelmiştir. Döneminin önemli edebiyatçılarındandır. Nasrullah, birden fazla roman kaleme almış, alanına katkıda bulunmuştur. Modern Lübnan edebiyatı yazarları arasında önemli bir yere sahip olan yazar, edebî çalışmalarını modern bir tarzda pek çok yeni metod kullanarak kaleme almıştır.İmili Nasrullah feminist biri olarak İmili Nasrullah 6 Temmuz 1931 tarihinde Güney Lübnan'ın Hasbaya bölgesinde bulunan Kevkeba köyünde dünyaya gelmiştir. Döneminin önemli edebiyatçılarındandır. Nasrullah, birden fazla roman kaleme almış, alanına katkıda bulunmuştur. Modern Lübnan edebiyatı yazarları arasında önemli bir yere sahip olan yazar, edebî çalışmalarını modern bir tarzda pek çok yeni metod kullanarak kaleme almıştır.İmili Nasrullah feminist biri olarak değerlendirilmesine rağmen eserlerinde çeşitli alanlarda birçok konuyu ele almıştır. Romanlarında ve hikayelerinde genel olarak ele aldığı konular: Lübnan'ın köy hayatı, aile kökleri, özgürlük, göç, gurbet, kadın- erkek eşitliği, ifade hürriyeti için verdiği mücadele, savaş ve savaşta çektikleri acılar gibi konulardan oluşmaktadır.Biz de bu çalışmada İmili Nasrullah'ın hayatını, edebi kişiliğini, romanlarını ve romanlarında ele aldığı konularını son olarak Tuyur'ul Eylül romanını teknik ve tematik bakımdan incelemeyi hedeflemekteyiz
Ömer Ebu Rişe ile Bedevi El-Cebel'in şiirlerinde yabancılaşma
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2020) Abdülhadioğlu, Ahmet; Abdülhadioğlu, Ahmet; 02.02. Department of Arabic Language and Literature / Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
İğtirâb (yabancılaşma) olgusu, genel olarak Arap şiirinde ve özellikle çağdaş Arap şiirinde, birçok nedene bağlı olarak kişinin çevresine veya kendisine, ilaveten şairin şiirinde tezahür eden ve sanatsal bir yabancılaşmaya dönüşen olgulardan biri olarak kabul edilir. XX. yy.'ın başında birçok gelişme yaşanmış ve bu gelişmeler söz konusu dönemde Fransız sömürgesi altındaki Suriye'de yeni bir hayat tarzının şekillenmesinde rol oynamıştır. Suriye'nin bağımısızlığını kazanmasından sonra farklı hükümetlerin yönetimin başına geçmesi ve birçok değişimin yaşanması, siyasi ve toplumsal hayatında şekillenmesine yol açmıştır. Bu dönemin şairlerinden Ömer Ebû Rîşe ve Bedevi el-Cebel, XX. yy.'ın ilk çeyreğinden bu asrın son çeyreğine kadarki süreç içinde bu dönemde olup bitenlere ayrıntılarına kadar şahitlik etmişlerdir. İki şair dönemin siyasi ve sosyal hayatında önemli rol üstlenmişlerdir. Aynı şekilde bu dönemin olayları her iki şair üzerinde derin etkiler bırakmıştır ki bu etkiler her iki şairin şiirlerinde kendini açıkça göstermektedir. Bu çalışma, Ömer Ebû Rîşe ile Bedevi el-Cebel'in şiirlerinde kendisini gösteren yabancılaşmayı ele almaktadır. Çalışma, aynı zamanda Ömer Ebû Rîşe ile Bedevi el-Cebel'in şiirlerini bir araya getirmek suretiyle analitik ve tasviri tahlillere tabi tutmuştur.Çalışmada öncelikle yabancılaşmanın sözlük ve ıstılahi anlamlarına ve yabancılaşma türlerine yer verilmiş, daha sonra iki şair yani Ömer Ebû Rîşe ile Bedevi el-Cebel hakkında bilgilere yer verilmiştir. Daha sonra ise her iki şairin şiirlerinde ortaya çıkan mekansal, zamansal, siyasi, toplumsal, dini, psikolojik ve duygusal yabancılaşma gibi farklı yabancılaşma türlerine değinilmiştir. Çalışmada aynı zamanda iki şair arasında, her birinin yaşamış olduğu olaylar üzerinden detaylı bir kıyaslama yapılmış, daha sonra bu olaylar sonucunda her iki şairin şiirlerinde ortaya çıkan yabancılaşmaya değinilmiş, söz konusu yabancılaşmanın her iki şairde farklı ve benzer yansımalarına değinilmiştir. Çalışmada, konuyla ilgili teorik kavramlar ele alınmış, daha sonra Ömer Ebû Rîşe ile Bedevi el-Cebel'in şiirleri üzerinde uygulamalı çalışmaya yer verilmiş, genel anlamda Suriye toplumunun hayatında yabancılaşma ile bu yabancılaşmanın şiirlerdeki yansımalarına teferruatlı bir şekilde yer verilmiş, en son bölümünde ise sonuç kısmına yer verilmiştir.
أسعارُ الأسواق في أشعار الأشواق، لمحمّد أبي اليمن السّمنوديّ، دراسة وتحقيق. من الصّفحة 117 إلى الصّفحة 174.
(2024) Jankır, Aslam; Jankır, Aslam; 02.02. Department of Arabic Language and Literature / Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Bu araştırma, Ebu'l-Yemen es-Semnnûdî'nin 'Es'âru'l-Esvâk fî Eş'âri'l-Eşvâk' adlı kitabının inceleme ve tahkikini ele almaktadır. O; Arapların tutkulu âşıkları, onların haberleri, şiirleri ve nükteli hikayeleri hakkında keleme alınmış bir kitaptır. Araştırma planı, iki kısım içermektedir: inceleme kısmı ve tahkik kısmı. Birinci kısım: O, inceleme kısmı olup iki bölüm içermektedir: Birinci bölümde müellif: onun ismi, künyesi, doğumu, vefatı, yaşadığı çağ, şeyh ve hocaları ile eserlerinden bahsettim. Sonra ikinci bölümde kitabı tanıttım; onun yöntemini, esere yöneltilen övgü ve yergileri açıkladım; kitabın nüshalarını tanımladım ve ondan art arda çeşitli kesitler sundum. İkinci Kısım: Tahkik kısmıdır. Bu araştırma, yazma eserden alınan 13 (on üç ) bâb üzerine kurulmuştur. Bu bâblar, bâbların başlıkları ile ilişkili tali bölümler ihtiva etmektedir. İnceleme, kitabın son kısmı. Bu çalışmayı yaparken metni kopyaladım, onu modern imla kaideleri uyarınca yeniden yazdım, onunla ilgili belgeleri tahriç ettim; uygun kaynaklara müraacat etmek suretiyle onun kapalı ve zor ifadelerini tespit ettim ve temel eserlerde yer alan kaynaklara müraacat etmek suretiyle sözleri sahiplerine nisbet ettim. Yüce Kitabından Allahu tealanın âyetlerini ve hadis kitaplarından hadis-i şerifleri tahriç ettim. İnceleme çalışması, dil sözlüklerine müraacat etmek suretiyle yabancı kelimelerin açıklamasını yapmayı da ihmal etmemiştir. Eserin tahkikinde, ilmî yöntemi ve edebî güvenilirliği yol edindim ve benimsedim. İnceleme çalışması, araştırmanın ulaşmış olduğu en önemli sonuç ve tavsiyelerle bitirilmiştir. Şöyle ki el yazmasını bütünüyle tahkik etmenin önemini vurgulamış bulunmaktayım çünkü eserde geçen yeni şiirler, aşıkların haberleri; edebiyat, dil veya diğer tür kitaplarda daha önce geçmemiş olan nükteli hikayeler büyük önem arz etmektedir. Bu kitap, çeşitli bilgi ve nükteleri içeren edebî bir el yazması olarak kabul edilmektedir. O gerçekten tahkik edilmeye, gün yüzüne çıkarılmaya, ondan istifade etmeleri için dil ve edebiyat öğrencilerine sunulmaya ve kütüphanelerimize katılmaya layık bir eserdir.
الأدوات النحوية عند ابن جنّي
(2024) Jankır, Aslam; Jankır, Aslam; 02.02. Department of Arabic Language and Literature / Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Bu araştırmada, dilbilgisi araçlarıyla ilgili Ebu'l-Feth İbn Cinni'nin görüşlerini inceledim. Bunun sebebi, onun nahiv ve sarf alimleri arasında saygın bir bilimsel konuma sahip olması ve Hicri dördüncü yüzyıldan sonra Arapça ilimleri üzerinde geniş bir etkisinin olmasıdır. Araştırmayı giriş, dört bölüm ve sonuç olarak ayırdım. Girişte, araştırmanın önemini, seçilme nedenini, hedeflerini, çalışma yöntemini ve araştırma planını ele aldım. Birinci bölümde, İbn Cinni'nin kişisel hayatı ve genel olarak nahiv alanındaki bilimsel çabalarını ve onun dilbilgisi araçları alanındaki görüşlerini zorunlu olarak etkileyen nahiv mezhebini kısaca inceledim. İkinci bölümde, dilbilgisi araçları çalışmaları alanında İbn Cinni'nin görüşlerini, eksiltme, artırma ve dilbilgisi içeriği gibi konuları gözlemlemeye başladım. Üçüncü bölümde, yapı bakımından tekil olan dilbilgisi araçlarını, İbn Cinni'nin anlamları, türleri ve kullanımları konusundaki görüşlerini, bazı meseleler ve Kuran ve şiir örnekleri hakkındaki dilbilgisi hükmünü ele aldım. Dördüncü bölüm ise iki veya daha fazla harften oluşan bileşik araçlara ayrılmıştır. Araştırma, İbn Cinni'nin kitaplarında ve eserlerinde bahsettiği tüm dilbilgisi araçlarını ele almak için yeterli olmadı. Bu nedenle, hakkında uzun uzun konuştuğu ve çeşitli yerlerde teorize edip uyguladığı araçları seçtim. Sonuç bölümünde ise, araştırmamda ulaştığım sonuçlar ve öneriler ile başvurduğum kaynakları ve referansları belirttim. Anahtar kelimeler: Gramer araçları, Anlam edatları, Eksiltiler, eklemeler, Edatların anlamları.
الحركة المسرحيَّة في محافظة دير الزور السوريَّة قراءة في التجليَّات والبُنى الفكريَّة والفنيَّة
(2024) Şuş, Mahmud; Şuş, Mahmud; 02.02. Department of Arabic Language and Literature / Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Bu çalışma, Suriye'nin Deyrizor ilinde tiyatronun doğuşunu, yazım ve sunum düzeyindeki gelişim aşamalarını ele almaktadır. Çalışmanın önemi, edebi ve anlatımsal bir sanat türüyle ilgili olmasından kaynaklanmaktadır. Deyrizor'da tiyatronun Suriye ve arap dünyası düzeyinde gelişmesine rağmen Deyrizor'da pek konuşulmuyor. Araştırmamda tarihsel yöntemi ve Deyrizor valiliği'ndeki tiyatronun tarihini ve gelişimini anlatırken tarihsel yöntemi takip ettim. Deyrizor tiyatrosunun yazım ve sunum düzeyinde geçirdiği en önemli aşamaları anlatarak, şehrin en önemli oyun yazarlarına işaret ediyor. Araştırma dört bölümden oluştu: Birinci bölümde tiyatronun dil ve terminoloji açısından anlatıldığı, Deyrizor'dan ve orada tiyatronun ortaya çıkışından bahsedildiği teorik giriş ve tanımlar yer almaktadır. İkinci Bölüm: Deyrizor valiliği'ndeki tiyatro hareketinin tezahürleri yazı düzeyinde Deyrizor'un en önemli oyun yazarlarından bahsedildi, sunum düzeyinde ise Deyrizor'daki en önemli tiyatro kulüpleri ve grupları. bahsedilmişti. Üçüncü Bölüm, Deyrizor Valiliği'ndeki Tiyatro Eserlerinin Fikri Yapıları, alıntı metinleri ve yazılı metinleri içermektedir. Dördüncü Bölüm: Deyrizor vilayetindeki tiyatro eserlerinin teknik yapıları yazım aşamasında, yazar Hüsam safan tarafından metnin analizinin (Paranoya) yanı sıra teatral metinlerin teknik özelliklerine de değinilmiştir. Sunumda, tiyatro gösterilerinin rollerine ve tiyatro gösterisinin üzerine inşa edildiği yönetmenlik, oyunculuk gibi unsurlara ve araçlara, dekorasyon, ses efektleri ve ışıklandırmaya değinildi. Çalışma bir takım sonuç ve önerilerle sonuçlandırılmıştır; bunlardan en önemlileri şunlardır: 1- Deyrizor'daki tiyatro akımının başarısına katkıda bulunan faktörlerden biri de oyun yazarlarının oyunculuk ve yönetmenlik alanındaki pratik deneyimleriydi. 2- Deyrizor'daki oyun yazarı, (psikolojik tiyatro ve absürt tiyatro) gibi teatral yazımın en zor türlerinden biri olarak kabul edilen modern Batı tiyatro okullarına yöneldi. 3- Deyrizor'daki oyun yazarlarının tiyatro metinlerini yayınlamamaları ve belgeleme konusundaki ilgisizlikleri nedeniyle eleştiriliyor, bu da bir süre sonra şehrin tiyatro mirasının yok olmasına katkıda bulunabiliyor. En önemli tavsiyelerden: 1- Deyrizor valiliği'nin tiyatro mirasını korumak amacıyla tiyatro metinlerinin el yazmalarının toplanması ve belgelenmesi. 2- Suriye tiyatrosunu incelemek için kapsamlı bir diziye ulaşmak amacıyla genel olarak Suriye valiliklerindeki tiyatro hareketini takip etmek.
ثلاثية الأدب والسياسة والدين بين التأثر والتأثير) العصر العباسي أنموذجاً)
(2025) Jankır, Aslam; Jankır, Aslam; 02.02. Department of Arabic Language and Literature / Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Araştırma, geniş kapsamlı, derin etkili bir konunun incelenmesinde yeni bir deneyim yaşamaktadır; bu alana pek az kişi girmiştir, hatta nadirdir. Araştırmanın bölümleri, Abbâsî dönemi boyunca edebiyat, siyaset ve din arasındaki ilişkiyi anlama çabası etrafında şekillenmekte ve bu unsurlar arasındaki etkileşim ve etkilenme sınırlarını incelemektedir. Araştırma, bir giriş, dört bölüm ve bir sonuç kısmına ayrılmıştır. Giriş, araştırmanın önemi, sorunları, sınırları, izlenen yöntem ve araştırma planı hakkında konuşmak için ayrılmıştır. Birinci bölüm, Araplar ve Arapça ile edebiyatı (doğuşu ve gelişimi) hakkında kapsamlı bir giriş sunarken, İkinci bölüm Abbâsî dönemine geçerek dönemin siyasi doğasını, iktidarı ve siyasi akımları, öncülerini ve edebi ürünlerini incelemektedir. Üçüncü bölüm, din ve edebiyat konusunu, dini akımların incelenmesi ve bu akımların önde gelen isimlerinin edebi eserlerinin analizi aracılığıyla ele almaktadır. Dördüncü bölüm ise, Abbâsî edebiyatının etkileşim ve etkilenim bağlamında tanımına ve üçlü ilişki ile sonuçlarını açıklamaya odaklanmaktadır. Sonuç olarak, araştırmanın ulaştığı sonuçlar ve öneriler ile birlikte, araştırmanın hazırlanmasında kullanılan kaynaklar ve referanslar belgelenmiştir.

Browse

Browsing Yüksek Lisans Tezleri - Karma by Author "02.02. Department of Arabic Language and Literature / Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü"