Yüksek Lisans Tezleri - Karma

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12514/57

Browse

Now showing 1 - 3 of 3

Geleneksel Diyarbakır Evlerinde Cas Süsleme
(2024) Yeşilbaş, Evindar; Yeşilbaş, Evindar; 02.11. Department of History of Art / Sanat Tarihi Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Diyarbakır geçmişten günümüze birçok medeniyetin hâkimiyeti altında kalmıştır. Son olarak Osmanlının hakimiyetinde gelişen bir bölge olmuştur. Diyarbakır konut mimarisini inceliğimizde de konutlarda yer alan tarihçe bilgileri çoğunlukla Osmanlı hakimiyeti dönemleri ile örtüşmektedir. Böylelikle daha çok bu dönemin etnik, dini ve sosyo- kültürel etkisi altında eserler yapılmıştır. 16. yüzyılda Osmanlı egemenliği altında olan Diyarbakır'da birçok konut inşa edilmiştir. Bu yapılar, mimari ve cas süsleme özellikleriyle günümüze ulaşmıştır. Daha önce bu bölgede hakimiyet kurmuş medeniyetlerin yapı özelliklerini bozmaksızın kendilerine özgü eklemeler yaparak mimari anlayışlarını devam ettirmişlerdir. Diyarbakır'da inşa edilen konutların bölgenin coğrafi konum ve iklim şartlarına uygun olarak çoğunun plan ve cas süsleme özellikleri birbirine benzemektedir. Konutlarda; avlu, eyvan, bahçe, gezemek, pencere, oda birimleri, ıslak hacimler bütüncül olarak plan şemasını ortaya koymaktadır. Geleneksel Diyarbakır evlerinde gördüğümüz cas süslemelerin değerlendirildiği bu tezde toplamda 34 konut ele alınmıştır. Bu çalışmada ele alınan bazı konutların özellikle pencere kemerleri ve kapı üstleri, cas süsleme bakımından zenginlik göstermektedir. Cas süslemeler geçmeli geometrik, yazı, bitkisel ve münferit kompozisyonlarla dikkat çekicidir. Cas süslemeler, özellikle Diyarbakır evlerinde bazalt taşın sade görünümünü hareketlendirmek için tercih edilmiştir. Bu süslemeler, dönemin süsleme anlayışı doğrultusunda geometrik, bitkisel, ay-yıldız, rozet ve şemseler gibi birçok farklı kompozisyonla işlenmiştir. Cas süslemeler, Diyarbakır'ın geleneksel konut mimarisinin zengin ve kültürel mirasının ayrılmaz bir parçası olarak öne çıkmaktadır.
Mardin'e Kültür Turizmi Kapsamında Gelen Ziyaretçilerin Profilini ve Kültür Varlıklarının Mevcut Durumunu Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma
(2024) Yeşilbaş, Evindar; Yeşilbaş, Evindar; 02.11. Department of History of Art / Sanat Tarihi Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Kültür turizmi daha çok kültür varlıkları ve miras alanlarında gerçekleştirilen bir eylem ve turizm çeşididir. Kültür turizminin ülke ve kent ekonomisine olumlu etkileri olmakla birlikte bazı durumlarda yapının kendisi üzerinde olumsuz sonuçlar da doğurabilmektedir. Bu bağlamda 'Mardin'e Kültür Turizmi Kapsamında Gelen Ziyaretçilerin Profilini ve Kültür Varlıklarının Mevcut Durumunu Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma' başlığı ile araştırma konusu seçilmiştir. Çalışmada kültür turizmi yapıldığı tespit edilen Mardin'deki turist gezi güzergahı dikkate alınarak toplamda sekiz yapı incelenmiştir. Bu yapılar; Kırklar Kilisesi, Ulu Cami, Zinciriye Medresesi, Surur Hanı, PTT Binası (Eski Şatana Konağı), Melik Mahmut Cami, Kasımiye Medresesi ve Deyrul Zafaran Manastırı'dır. Bu çalışmanın amacı Mardin'e kültür turizmi kapsamında gelen ziyaretçilerin profilini tespit etmek ve kültür varlıklarının mevcut durumunu belgelemektir. Çalışma kültür varlıkları veya alanlarının korunması ile turizm faaliyetinden daha iyi yararlanma amacı taşımaktadır. Bir diğer amacımız ise Mardin'e gelen kültür turistlerinin demografik yapılarını tespit etmek ve bu durumun kültür turizmi ile ilişkisini ortaya koymaktır. Bu amaçla turizm ve kültür kavramları, turizmin olumlu ve olumsuz etkileri kaynak taraması ile literatürde verilmiştir. Yapılar üzerinde gözlemler ve analizler, incelemeler gerçekleştirilmiş, turistlere yönelik yerinde görüşmeler yapılmıştır. Araştırmada yapılan 17 soruluk 100 adet yarı yapılandırılmış görüşme formu verileri yorumlanarak Mardin'e gelen turistlerin demografik yapıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca demografik yapı ile kültür turizmi ilişkisi üzerinde de durulmuştur. Anahtar Kelimeler:Turizm, Turist, Kültür, Kültür Varlıkları, Kültürel Miras ve Koruma
Nusaybin, Mor Yakup Kilisesi Orta Çağ Sırlı Seramikleri
(2024) Kaplan, Necla; Kaplan, Necla; 02.11. Department of History of Art / Sanat Tarihi Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Mor Yakup Kilise kazılarında bulunan 173 adet ağız, dip, gövde fragmanları ve bazı tüm parçalardan oluşan sırlı seramik buluntuları ele alınmıştır. Söz konusu buluntular 2000-2016 yılları arasında belli aralıklarla yapılan kazı çalışmalarından elde edilmiştir. Bu çalışma ile sırlı seramiklerin tanımlanması ve tarihlendirme önerisi yapılması amaçlanmıştır. Ele alınan eserler üretim teknikleri ve sır bezemeleri dikkate alınarak tek renk sırlılar, sır altı boyalılar, sgraffito teknikliler, sır üstü teknikli ve sırlı boyalılar olarak beş ana başlık altında incelenmiştir. Buluntular, sır ve bezeme tekniği baz alınarak bir gruplandırma yapılmıştır. Mor Yakup Kilise kazılarında ele geçen sırlı seramikler arasında tek renk sırlılardan yeşil ve sgrafitto teknikli seramikler (ince kazıma) diğer gruplara istinaden yoğunluk göstermektedir. Mor Yakup Kilise kazılarında ortaya çıkarılan sırlı seramikler bize önemli bir Orta Çağ tabakasının varlığından haberdar etmektedir. Çalışmada buluntuların, yerel üretimler olabileceğini kanıtlayan bilgilere ulaşılırken aynı zamanda Nusaybin'in konumu itibari yani ipek yolu güzergahı üzerinde bulunmasından kaynaklı ithal-ihraç ürünler de olduğu sanılmaktadır. Bu da Nusaybin Merkezli sırlı seramik çeşitliliğini ortaya koymaktadır. Nusaybin, uzun tarihi dönemde çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Birçok devlet ve hanedanların hakimiyetine girmiş, savaşlarda sınır şehri olarak yer almış ve ticaretin yoğun olduğu bir kent olmuştur. Bu durum, çeşitli dönem izleri taşıyan kazıdan çıkan buluntulardan özellikle de 9.-13. Yüzyılları arasına tarihlendirilen sırlı seramik parçalarından anlaşılmaktadır. Bu çalışma kazıdan çıkan sırlı seramikleri bilim dünyasına tanıtarak ve tarih önerisi sunarak bu alanda var olan bilgi açığına katkı sağlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Orta Çağ, Nusaybin, Mor Yakup Kilisesi, Sırlı Seramikler

Browse

Browsing Yüksek Lisans Tezleri - Karma by Author "02.11. Department of History of Art / Sanat Tarihi Bölümü"