Kürt Dili ve Kültürü ABD - Tezsiz Yüksek Lisans Proje Koleksiyonu

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12514/3174

Browse

Now showing 1 - 20 of 30

“BEYI SE BENA?” SERO TEHLÎLÊK
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Acar, Veysel
Ma zaf weş zanê ke serebutî çend munde bibê zî eser der heqê serdemê ke behsê ey beno û der heqê ey de nusîyeno ma rê malumatanê raştekînan dano. Eserê “Beyi Se Bena” ke ma na proje de sero xebitîyayî der heqê serdemê xo de ma rê malûmatanê raştekînan û ecêban dano. J. Îhsan ESPARî mintiqaya ke ma rê şinasî ya û edetê ke ma zanê eserê xo rê kerdo babet. Mi zî nê eserî goreyê qaîdeyanê romanî çend ke mi ra ame tehlîl kerd, raştê ci nê tehlîl de fikr û ewnîyayîşê mi zî tede estê. Mi pirojeya xo binê new sernuşteyanê esasîyan de tehlîl kerd. Mi xebata xo de goreyê teknîkê tehlîlkerdişî bi eşkerekerdişê “ babet, tehlîlê kesayetan, mundişê serebutan, ca û dem”î destpê kerd. Sernuşteyê pêkewtişî de zî mi der heqê pêkewtişê ke mabênê kesan de û pêkewtişê ke kesayetî xo mîyan de ciwîyenê behs kerdî. Dima no eser mîyanê “kamder tewirê edebî” de ca gêno, ez na babet sero vinderta. Qismê peyenî de seba ke eser behsa serebutêkê komelkî keno, mi zî hetê “sosyolojik, psikolojîk û bawerî” ra etud kerd. Ez wina bawer kena ke yew eserî sero çend fikrê cîya cîyayîyan reyde tehlîlî bîyerê kerdiş, eser hende beno dewlemend. Tehlîlê eseran fehmkerdişê eserêkî de ma rê hetkarî keno
BIKARANÎN Û SENIFANDINA RENGDÊRAN
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Tarhan, Veli
Armanca vê xebatê hemû awayên xwe ve tespîtkirin û sinifandina hevalnavan e. Berî vê lêkolînê bi hemû awayan ve hevalnavên kurmancî beşa yekemîn de hatin danîn û sinifandin. Di vê xebatê de çavkaniyên giring yên li ser rêzimana kurmancî hatine kirin ji rê û rêbazên vê xebatê didine diyarkirin. Pistre çîrokek hat nîvîsandin. Piştre hevalnavên di vê çîrokê de hatin tespîtkirin û di bin serenavên ku hevalnav hatine sinifandin yek bi yek mînak ve hatin danîn.
ÇEND NIMUNE JI LÎSTIKÊN ZAROKAN YÊN HEREMA NISÊBÎNÊ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Çetin, Serhat
Mebesta vê xebatê ew e ku çend nimune ji lîstikên zarokan yên herêma Nisêbînê çawa û bi çi amûrî têne lîstin were gotin. Bi vê armancê bi çend mirovên herêmê re hatiye axaftin û ev kes di dema zarokatiya xwe de bi kîjan lîstikan dilîzin hatine tespîtkirin.
ÇÎROKÊN GELÊRÎ YÊN DERASAYÎ JI HEREMA DÊRIK A ÇIYAYÊ MAZÎ Û MOTÎFAN WAN
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Ergin, Seyitbatal
Li dinyayê û li welatê me çîrok bûne mijara gelek proje, tez û lêkolînan. Li herêma me çîrok piranî bi piranî van qaliban: “Carek ji caran, rehmet li dê û bavê hazir û guhdaran, yên me jî yên we jî’’, ‘’Rojek ji rojan rehmet li dê û bavê hazir û guhdaran’’, “Carek ji caran, rehmet li dê u bavê hazir û guhdaran’’, “Hebu tunebu, rehmet li dê û bavê min û we guhdaran bu” dest pê dike û armanca çîrobêjî ew e bala gundaran bikêşe ser çîrokê. Çîrok, cureyek ji Wêjeya Kurdî ya devkî ye. Çîrok, bi saya sere çîrokbêj, dengbêj, stranbêj û hwd. gihaye roja me. Lê mixabin ji bo sedema derketina televizyon, înternet, zêdebûna pirtûkan û hwd. çîrok roj bi roj hatiye ji bîrkirin. Ji ber ku di nav kurdan de xwendevanî kêm bû, berhevkirin û qeydikirina wan gelek kêm çêbûye. Yên di demê de nehatîn qeydkirin wekî mirov guhdarî dike, mirov dibîne kêmasî têde çêbûne. Vê jî çîrokbêj dibêje. Sedema wê jî ew e ku ve salane nehatine gotin. Wekî mirov guhdarî dike, mirov dizane kêmasiyek tê de heye. Di çîrokên me de gelek tişt jê winda bûne. Di vê xebatê de ez li ser berhevkirina çîrokên derdora Dêrika Ciyayê Mazi û motifên di wan de derbas dibin em ê bisekinin. Motif di çîrokan de gelek girîng e. Her motîfek sembola hebûnêkê ye.
DEMA BORIYA DÛDAR
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Taşdemir, Uğur
Bi zêdebûna berhemên kurmancî qada bikaranîna kurmancî jî berfireh bû.Her roj weĢanxaneyên kurdan gelek berheman diweĢînin. Di heman demê de gelek pirsgirêkên nivîsê û rê û rêbazên zimên derdikevin holê. Ji bo çareserkirina vê yekê jî gelek xebat li ser rê û rismên zimên hatine kirin. Lê di heman demê de ev xebatên ku hatine kirin jî gelek nêrînên cuda cuda anîne zimên. Di vê xebata xwe de me jî xwest em li ser mijareke ku gelek nêrînên cuda li ser hatine gotin, mijara demê ya ku di gelek xebatan de wek “Dema Boriya Dûdar” hatiye binavkirin, bixebitin. Me di vê xebatê de nirxandinên vê demê yên di çend pirtûkên rêzimanê yên cuda de hatine zimên dan ber hev analîz li ser kirin.
DENGBÊJÎ Û DENGBÊJÊN HERÊMA OMERÎYAN
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Öğmen, Serdal
Di vê xebatê de li ser herêma Omerîyan û çand û jîyana gelê herêmê, denbêj û bûyerên kû di jîyana gel de tesîrek mezin kirîye hatiye nivîsandin. Eşîra Omerîyan vek herêmek coxrafîk jî tê nasîn. Gelên vê herêmê xwedîyê jînek pir geş û bi reng e. Bîyaografîya yên kû nehiştine ev çand û orf û adetên gel venda bibin û ev tişt parastine û gîhandin vê rojê dengbêjên me hatiye peşkêşkirin. Li alîyên din bûyerên kû bûne mijara sitranên dengbêjan jî me anî ziman. Di vê xebatê de heta kû ji destê me hat em wek objektîf nêzîkî xebatê bûn. Jîyana dengbêjan yan me ji wan bi xwe gohdar kir yan jî yên herî nêzî wan me gohdar kir û derbasî nîvîsê kir. Devakên gel raste rast bê gûhertin me nîvisand kû jîyana gel xweş bê fahm kirin. Ji bo xebatê me li gellek mirovên herêmên gohdar kir. Fikr û ramanên wan me sitend. Teknîkên roportajê, pirs- bersiv, kişandina wêne- videoyan, qeyda deng hatiye bi kar anîn.
DESTPÊKÊ EKOLÊ KUBÎZMÎ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Önder, Yunus
Kubîzm hunerî resimî de yew dewrîm o, qalibê resimî ke xo ver de bî pêro rijnay. Kubîzmî ra verî hunermendan rasterast çî bîdînî ê viraştînî. Sey nimûne yew merdim senîn biasaynî hunermendan resmê ê merdimî eynî şekil de ardînî tuwala xo ser, labele kubîzmî hunere resimî ser o yew dewrîm kerd rasterast yew merdim senîn aseno ey şekil de. nêviraşt Kubîstan va ke hunermend azad o senîn biwazo eşkeno bi ê şeklî resme xo virazo. Coka kubîstan merdimî rasterast senîn asenê bi o şekil de ne, înan senîn vaştênê bi o şekila viraştên. Kubîzm seserra 20. de muzîkî, edebîyatî, mîmarî û sey nînan zafê hunerî bîne tesîrê xo de verdayo. Kubîzm hunerî ard modernîte ser. Modernîteya hunerî kubîzm reyde dest pê kerd. Seserra 20. De tayê hedîseyanê komelkîyan, humermendan ser o û eserane înan ser o tesîr kerd, no tesîr eserane xîşnî vetî meydan. "Guernîcaya" Pablo Picassoyî na hedîseyan rê tena yew nimûneya.
DEYÎRBAZÊ DÊRSIMÎ SILO QIZ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Özmen, Sibel
Bu projede, Kürt edebiyatının hafızası olarak kabul edebileceğimiz sözlü edebiyat alanına yönelik bir çalışma yürütülmüştür. Sözlü edebiyat alanı geniş bir saha olduğu için ve tek bir proje olarak akatarımı mümkün olmadığından, sözlü edebiyatın yapı taşlarından olan dengbejlik üzerine yapılmış bir çalışmadır. Dengbejliği mıntıka olarak daraltarak Dersim yöresine yoğunlaşılmışdır. Dersim yöresinde yoğun olarak konuşulan zazaki dilinde dengbejlik alanında iyi ürünler verilmesine rağmen, araştırmalar konusunda yetersiz kalmıştır. Bundan kaynaklı böyle bir proje yürütülmüştür. Dersimde dengbejlik nezninde bir ekol olan Silo Qiz; bu çalışmanın ana temasıdır. Silo Qiz gerek yaşı itibariyle gerekse en tanınmış dengbej olmasından dolayı Dersim yöresinin hafızası niteliğindedir. Ağırlık olarak kaynak taraması, yörenin kültürüne hâkim sanatçıların görüşleri, Silo Qiz’ın röportaj ve belgeselleri araştırma yöntemi olarak kullanılmıştır.
DI ESTANEKÊ BONGILANÎ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2017) İpekçi, Ziyadin
Nê di estanekan de zêdetir behsa biratî û embazî, başî û xirabî, rastî û xeletî û zuran beno. Estaneka Qonza Kor de; çend hebê qazê paşayî estê û yew qaze çimêk aye kor o. Nameyê na estaneke, na qaze ra yeno. Hîrê wayan ra yewe qesabî gena, yewe helwarotoxî gena û yew zî parskerî gena. Zewijyenî û şinî keyeyanê xo. Rewşa her di wayan baş a, benî wayîrê mal û milkî labelê yê parskerî feqîr a, teba çin o biwerî. Na cinîya parskerî bimerhemet a, baş a. Ê her di wayê bînî zî zaf xirab î û na waya xo ra hes nêkenî, ci rê ardim nêkenî. Na cinîya parskerî ci rê yew domana kênayîne bena, hîrê kevokî ci rê ardim kenê û dîyarî danî ci. Yew rindîya xo da ci; yew va "ti bihuya gul û çîçêk bivarî û ti biberma varon bivaro"; aya bîne zî va "ti xo bişo awê to bibo zerrn". Kêna bî pîl û lajê paşayî zerrî kewt ci. Wayî, semedê nê hêzan û rindîya aye û waştenê paşayî ra zafî felekan anî sereyê aye. Kêna aîle ra, embazan ra û paşayî ra zî bena û gelek serebûtan vînena. Peynî de paşa heme çîyan pê hesîyeno, ê xiraban kişeno, waştîya xo der zewecîyeno û reseno miradê xo. Estanekê "Lû û Heş"î de, luye û heş benî way û bira. Luye heşî xapênena vana: “Ma xo rê qey zimistanî qawirme viraz, bira. Şo ma rê çend hey mîyan, dewêk ra bîyar, ma biker qawirme.” Qawirme virazênî û bacê luye heşî xapênena û xo nimnena, şina qawirme wena û qedînena. Verê wisarî heş pê hesîyeno, luye gelek fetilneno û bênatê di daran de giri dîyeno. Luye ewnîyena eke heş uca asî bîyo, yena pey xax kena û kay kena. Welhasil citêr vîneno û pê heşî wîyeno. Na dore luye şina, heş uca ra xo xelisîyeno û yeno gîronê citêrî geno; vano "to êre çi dî, ti kes ra nêvanî, ti vajî ez to wena". Luye, heş û citêr yewbîn benî-anî, peynî de luye, heşî ancî xapênena û kena galeyê citêrî, dana kiştiş. Na hewe belayê xo sawena citêrî, citêr zî aye xapêneno û keno galeyo bîn, kişeno. Citêr her dîyan ra zî xelisîyeno
DI PIRTÛKA BAHOZ /ESKERÊ BOYÎK DA TESPÎTKIRIN Û SINIFANDINA RENGDÊRAN Yasemin Ölçer 214721116 Şêwirmend Yrd. Doç. Dr. Mustafa ASLAN Mêrdîn
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2017) Ölçer, Yasemin
Armanca vê xebatê di pirtûka Bahoz /Eskerê Boyik da tespîtkirin û sinifandina hevalnavan e. Berî vê xebatê bi hemû awayan ve hevalnavên kurmancî beşa yekemîn de hatin danîn û sinifandin. Di vê xebatê de çavkaniyên girîng yên li ser rêzimana kurmancî hatine kirin. Piştre hevalnavên di pirtûkê da hatin tespîtkirin û di bin serenavên ku hevalnav hatine sinifandin yek bi yek mînak ve hatin danîn.
DI SÊ ROMANÊN KAFKASÊ DE DU NIMÛNEYÊN FOLKLORÎK: GOTINÊN PÊŞIYAN Û BIWÊJ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Bozyel, Suzan
û biwêjên ku di romanan de derbas dibe dîtin, gorî elfabeya Celadet Bedirxan rêz kirin û bi kurtasî şîrove kirin e. Me sê pirtukan bo vê xebatê hilbijart. Ev sê pirtûk ji herêma kafkasê hat hilbijartin. Çimkî em êdî zanin ku berhemên herêma kafkasê zêdetir bin tesîra çanda kurdî de maye. Pirtûkên ku wek nimûne me hilbijart ya yekem romana Wezîrê Eşo; Sîber, ya duyem pirtûka Sehîdê Îbo; Kurdê Rêwî, pirtûka sêyem jî ya Erebê Şemo;Kurdêd Elegezê ye. Di her sê romanan de jî em şahidê jiyana kurdên kafkasê, pergala wan a siyasî û civakî, kevneşopiya wan dibin. Ji aliyê teknîkî ve jî nimûneyên folkolra kurdî bala mirov dikêşe. Em di vê xebatê de jî cih didin can nimûneyên folklorîk ku di berhemên wêjeya modern, romanan, de çawa cih girtine. Beşa yekem de em ê behsa jiyana Wezîrê Eşo, Sehîdê Îbo, Erebê Şemo bikin. Bi kurtasî derheqê pirtûkê wan; Sîber, Kurdê Rêwî û Kurdêd Elegezê de agahî bidin û pênaseyên gotinên pêşiyan û biwêjê bikin.Beşa duyem de nimûneyên gotinên pêşiyan û biwêjên ku me ji sê pirtûkên berhev kiriye rêz û şîrove bikin. Bi encamê xebata xwe xilas bikin.
FÊRÎKÊ ÛSIV, Jiyan, Xebat û Berhemên Wî
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Dinç, Sezgin
Mebest û armanca vê xebatê ew e ku qonax bi qonax jiyana helbestvan û rewşenbirê gewre Fêrîkê Ûsiv raxîne ber çavan û berhemên wî bide nasandin û bi tema û mijarên cûda bi çend helbestên wî behsa helbestvaniya wî bike. Her weha ev xebat hewl dide ku bi nasandina Fêrîkê Ûsiv çarçoweyeke di derbarê geşedan û pêşveçûnên rewşenbiriya kurdî ya li Yekîtiya Sovyetan peyda bûye nîşanî xwîneran bide. Ev xebata me ji sê beşên sereke pêk tê. Di beşa yekem de ji zarokatiya wî heta beri dawiya jiyana wî qonax bi qonax em ê behsa jiyana Fêrîkê Ûsiv bikin. Di beşa duyem de bi senifandina cûreyan ve em ê li ser berhemdariya wî rawestin. Di beşa sêyem jî li gorî temayan ve helbest û helbestvaniya Fêrîkê Ûsiv bi çend mînakan ve bidin nasandin.
HETÊ MUHTEWA RA ANALÎZÊ HÎRÊ SANIKANÊ GIMGIMÎ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Uzunkaş Aras, Sevda
Na xebate hetê muhtewa ra tehlîlbîyayîşê hîrê sanikanê kirmanckîyan yê mintiqaya Gimgimî teşkîl bena. Ma verê ke dest bê babeta xo ya esasine bike derheqê sernuşteyanê sey pênasekerdişê sanike, Taybetmendîyê sanikan; Taybetmendîye şeklî û muhtewayê sanikan ser o bikilmî melumatî dayî. Xebata ma destpêk û peynîye ra teber ma di peşan ra yena pê.Sernuşteyê beşê yewinî Sanike û Taybetmendîya sanikan ê. Ma nê beşê verênî de taybetmendîyê şeklî yê sanikan û hetê muhtewaya înan ra ca da tayê melumatan.Nameyê beşê ma yê dîyinî zî Analîzkerdişê Hîrê Sanikanê Gimgimî yo. Ma nê beşî de verê ca da metnê nê sanikan: Devo Kor, Dewij û Dizdî, Pîr û Luye. Dima ra zî ma her yewa înan ra dima ê hetê muhtewa ra tehlîl kerdî. Beşê Peynîye de zî bi hawayo pêroyî her hîrê sanikan xo mîyan de muqayese kerdî û derheqê muhtewayanê înan de tespîtê xo nuştî.
HOTAY SERRA USIVÊ QURZKIZÎ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Kılıç, Sevda
Na projeya qedênayîşe lîsansa berz a bêtez a mi tewire xo vîrameyîş ser a. Xebitîyayîşe mi de armanca mı ziwanê dayîka xo ra na vîrameyîş analîz kerdene ra arje eserê, tarîx û edebîyat de çiqas muhîme ey bellî bîkerîn. Metoda mı, na vîrameyîş de nuştox vatîş senî edebî ziwanê ra nuştîyo, vatîş de hedîseye tarîxi û mevzû senîn qal kerde ey bellî bîkerîn. A semêda taye çekuye mintiqa Dêrsim û çekuye standardîzekerdişe û rastnuştişe Kirmanckî de vurîyayîşe vengan de ferq senîno ey qisimê yewin de çekuyê mîsalu ra bellî kerd. Qisimê dîyin de nuştox Munzur Çem, na kitab metode fekkî ra vatena Usivê Qurzkizî ser senîn sazkerda ey nuştîyo. Pîye Munzur Çem, Dewrêşê Mîrazalî, derezayî Usivê Qurzkizî yo. Usuvê Qurzkizî serre xo 75, labelê serre Dewrêşê Mîrazalî, nuştox nênuştîyo. Na kitab serre 1992 de Weşanên Roja Nû çapkerdo. Çapa dîyine Weşanên Deng serre 2001 de kerdo. Çapa dîyine de Munzur Çem, kitab de qisime “Vatoyo Verên” de na kitab ser armanca xo, tarîxê re derse vetena vano.
JI ALIYÊ PÊKHATINÊ VE HOKER (WEK MÎNAK HEMÛ HOKERÊN DI FERHENGA ZANA FARQÎNÎ DE)
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2014) Aksoy, Yekta
Mebesta vê xebatê tesbîtkirina hejmar û rejeya hokerên ferhenga Zana Farqînî ye.Ji bo vê tesbîtkirinê hokerên di ferhenga Zana Farkînî de hatine nivîsîn û jimartin. Piştî hejmar li gor tîpan hatine kifşkirin, hoker wek ên bêqertaf û wek ên bi pêrkît, parkît, pêrkît-parkît hatine senifandin. Encamên hejmara hokeran li gor tîpan di tabloyê de hatine nîşandayîn. Li gor pêkhatinên xwe dubestî jî di tabloyekê de hatine raberkirin. Grafîka hejmar û rêjeya hokerên xwerû, darijtî û hevedanî û piştre grafîka hejmar û rêjeya hokerên ku xwerû ne an jî ji pêrkît, parkît û pêrkît-parkîtan pêk hatine hatiye çêkirin. Piştî hevberkirina van hejmar û rêjeyan bi gelemperî pêkhatina hokeran û bi taybetî jî qertafên di çêkirina hokeran de zede tên bikaranîn hatine nirxandin û şîrovekirin.
KIRMANCKÎ DE DEM Û ZEMÎR MUQAYESEYÊ KURMANCKÎ, SORANKÎ Û ÎNGILIZKÎ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2014) Demirel, Zübeyde
muhîm î. Mi zemîrê kirmanckî, kurmanckî, sorankî û îngîlîzkî muqayese kerdî. Heta ke destê mi ra ame ez zemîranê kirmanckî het zemîranê sorankî ser o zî zaf vinderta, çunke Kurdîstanê Bakurî de lehçeya sorankî hîna kêmî yena zanayene. Eke merdim ferq û pardarîya zemîranê zaravayanê kurdkî bizano, mabênê qiseykerdoxanê zaravayanê kurdkî de famkerdîş û qiseykerdîş asan beno.
KURDISTAN DE DERHEQÊ CÎNÎYANÊ FEMÎNÎSTAN DE HENÎ MALÛMATÎ Û XEBERÎ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2016) Doğuç, Sibel
Cînî ewilocoyê xwu ra di cu de wayîrê rolêko pîlî yê. Bîyayîşê însanan ra nat qaso ke mêrdeyî het danê cuye, cînî zî endêke het danê jîyanî. Cînî keye de, bexçan de, kar û barê teberî de, paleyî de rezan de yanî çi yeno heşê ma heme çî de milê înan bi milê mêrdan wa bîyo. Cînî ke hetê zanayîşî wa, hetê perwerdeyî wa, hetê estbûne wa henî qewet destê aye de bibo sey mêrdeyî eşkena heme çî bikero. Eşkena hukumdarî, serokî û fermandarî bikero. Yanî hukmê cînîyan mêrdan ra averşîyayo. La belê ma eşkenê vacin ke nê cînîyê kurdan goredê cînîyanê bînan ra henî zêde serbixwe yê. Ma ke biewnîn tarîx ra ma do bivînin ke henî cînî vecyayê meydan û di cîhan de nameyê înan bîyo vila. Nê heme miletan de est ê. Ma biewnîn pelganê verînan ra cînî het dawo împaratorî, het dawo eşîretan, vateyê înan mîyanê mêrdan de serkewte bîyo. Bi rastî cînîyê kurdan ewilocoy ra bêters û jêhatî bîyê. Bi xeberdanê xwu, bi serewedartişê xwu, bi cil û berganê xwu cînîyê miletanê bînan ra cîya yê. Cînîyê kurdan vernî ra heta peynî jîyanê înan zehf balkêş o.
LATÎNÎZEKIRINA ‘’MERSÎYENAMEYA ÎMAM HUSEYÎN’’ A MELA MIHEMMED NÛREDDÎN
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2017) Kaçan, Zelal
Di vê xebatê de Mersiyenameya Îmam Huseyn a Mela Mihemmed Nûreddîn hatiye latînîzekirin. Her beyt ji bo xebatên pêşerojê hêsan bibe hatine numarekirin. Di dawiya metnê de ferhengokek jî hatiye amadekirin. Bêjeyên Sereke: Îmam Huseyn, Mersîyename, Mela Mihemmed Nûreddîn, Latînîzekirin
LI GOR RÊBAZA V. PROPP NIRXANDINA PÊNÇ ÇÎROKÊN XURSA ŞIRNEXÊ
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Basın, Taybet
Çîrok ji bo tiştên ku ji aliyê gel ve hatiye li hev anîn û bi awayê devkî gihaye heta îro re hatiye gotin. Mijarên çîrokan piranî derasayîne û bûyer di serê lehengên derasayî de derbas dibin. Wekî gelek kedên xelqiyatê afirînerê çîrokan jî nediyar in. Ew keda gel tevîne. Çîrok beşeke gelek girîng ya çanda devkî ye û bi gelek hîmên çandî re dewlemendiya ziman jî di xwe de dihewîne û derdixe holê. Di çîrokan de bi rêya nîşanên cûr be cûr jiyana gelan, baweriyê wan û gelek nirxên maddî manewî derbas dibin. Xebatên li ser çîrokan ne ji mêj ve destpêkirine û piranî li ser naverokên çîrokan hatine kirin. Lê îro di hemû beşên zanistê de ji xeynî naverokê taybetiyên binyadê jî tên nirxandin. Çawa ku zanistê xelqiyatê V.Propp’ê Rûsî di sala 1928’an de di xebata xwe ya “Tehlîl kirina Binyada Çîrokan” de çîrokên derasayî nirxandine. Emê jî di xebata xwe de çend çîrokên herêma Şirnexê li gorî rêbaza wî binirxînin
LI GORÎ MIJARAN GOTINÊN PÊŞIYAN Û DESTNÎŞANKIRINA WAN DI BERHEMA CEMBELÎ KURÊ MÎRÊ HEKARYAN DE
(Mardin Artuklu Üniveristesi, 2018) Aka, Yasemin
Di lîteratura wêje û çandê an di zargotinê de gotinên pêşiyan mijareke girîng e.Gotinen pêşiyan bi taybetî,ji bo mirov dersê jê derxe hatine gotin. Taybetiya gotinên pêşiyan ya herî girîng hukmê ilmî an jî şîret tê de heye.Civakî ne.Gel bi xwe ew afirandine. Ji ber vê yekê jî,ji bo naskirina civakan agahiyên herî girîng mirov dikare bi xêra gotinên pêşiyan bi dest bixe. Ev xebata min ji sê beşan pêk tê.Di beşa yekemîn de bi giştî pênaseya gotinên pêşiyan ên Kurmancî hate kirin.Ji bo vê yekê min ji berhem û makaleyên di derbarê gotinên pêşiyan de hatine nivîsandin agahiyên teorîk bi dest xistin. Di beşa duyemîn de li gorî mijaran gotinên pêşiyan hate dayîn.. Di beşa dawî de jî min hemû gotinên pêşiyan yên di berhema Cembelî Kurê Mîrê Hekaryan de tespît kirin û her yek li ser kîjan mijarê hatiye gotin destnîşan kirin.

Browse

Browsing Kürt Dili ve Kültürü ABD - Tezsiz Yüksek Lisans Proje Koleksiyonu by browse.metadata.publisher "Mardin Artuklu Üniveristesi"