Yaşayan Diller Enstitüsü

Permanent URI for this communityhttps://hdl.handle.net/20.500.12514/13

Browse

Now showing 1 - 20 of 20

Abdülcelil b. Muhammed el-Kayrevâni'nin İ'ânetü'l-Müciddin fi Tashihi'd-Din Şerhu Ümmi'l-Berâhîn adlı eserinin tahkik ve değerlendirilmesi
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2022) Elhasan, Mawas; Ünverdi, Veysi; Ünverdi, Veysi; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Abdülcelîl İbn 'Azzûm el-Kayrevânî'ye ait İ'ânetü'l-müciddîn fi tashihi'd-dîn şerhu Ümmi'l-Berâhîn, Muhammed b. Yusuf es-Senûsî'nin el-'Akîdetü's-Süğrâ olarak şöhret bulan Ümmi'l-Berâhîn'in önemli şerhlerindendir. İbn 'Azzûm eserde akıcı bir üslupla İslam inancına ilişkin kısa bir değerlendirme yapmıştır. Kelam, mantık ve felsefe ilimlerinde otorite olan müellifin, akıcı bir üslup kullanmış olması ve eserde islâmî fırkalar arasında ihtilafa neden olan başta kelam ve dil olmak üzere İslâmî ilimlerden birçok meseleyi eleştirel bir tarzla işlemiş olması önem arz etmektedir. Çalışmada müellifin yaşadığı dönemin siyasi, iktisadi ve ictimaî yapısı ele alınıp bunun müellifin ilmi şahsiyetine etkisi incelenmiştir. Bununla birlikte çalışmada hem İbn 'Azzûm'un hem de Senûsî'nin hayatı hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca İbn 'Azzûm'un şerhte izlediği metodunu da temas edilmiştir. Kitabın tahkikinde, tasnifinde, yorumlamasında ve indekslenmesinde hiçbir cabadan kaçınılmamıştır.
Aktif eğitim tekniklerinin Arap olmayanların konuşma becerisini geliştirmeye etkisi: İkna yöntemi örneği
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Alabbas, Satee; Alabbas, Satee; Aljarah, Amer; Aljarah, Amer; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 12.01. Arabic Language and Culture Programme / Arap Dili ve Kültürü Programı; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 12. Institute of Living Languages / Türkiye’de Yaşayan Diller Enstitüsü; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Konuşma, dilöğrenme amaçları arasında buna bağlı olarak da sınıf uygulamalarında önemli bir yer kaplamaktadır. Konuşma becerisini kazanmak ve öğretmek oldukça zahmetli bir iştir. Bu zorluğu aşmak ve istenilen pratikliği kazandırmak için stratejiler uygulanmaktadır. Bu stratejilerden biri de çalışmamızın ele alarak çerçevesini çizmeye ve açıklamaya çalıştığı, hem sınıf ortamında hem de serbest olarak uygulanmaya müsai tve esnek biryöntem olan dilsel ikna stratejisidir. Araştırmacının Arap Dili ve Kültürü alanında yükseklisans tezi Dört kısma ayrılıyor : Giriş. Aktiföğretim. , ikna edici konuşma. konuşma. Münazara Ikna Diyalog Hitabe ve Munakaşa Sonuç ve Tavsiyeler.
Ali b. Salâhuddîn b. Ali el-Kevkebânî'nin Duraru'l-Esdâfi'l-Muntekât min Silki Cevâhiri'l-İs'âf adlı eseri: Tahkik ve değerlendirme (1-56 sayfalar arası)
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2020) Khuder, Adil; Ünverdi, Veysi; Ünverdi, Veysi; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Şiir şevâhidinin şerhi ve manası konusundaki telifler Arap ve İslam mirasımızda önemli bir yere sahiptir ve edebiyatın önemli bir yekûnünü oluşturmaktadır. Bu önemi dil ve nahivdeki özgünlüğünden kazanmıştır. Zemahşerî ve Beydavî tefsir kitaplarında dil, nahiv, belagat, edebî ve tarihsel amaçlar için şiir şevâhidini kullanmışlardır. Bu nedenle İbn Atâullah el-Mevsilî (h.1007\m.1598) el-İs'âf bişerhi Şevâhidi'l-Kâdî ve'l-Keşşâf adlı kitabında en iyi şekilde şerh etmiştir. Ama bu kitabın büyüklüğü ve bahsedilen şiirler ve şairleri detaylı bir şekilde anlatımından dolayı Ali bin Selahaddin el-Kevkebânî (h.1191/m.1777) Duraru'l-Esdafi'l-Muntekât min Silki Cevâhiri'l- İs'âf adlı kitabında söz konusu çalışmayı özetlemiş ve daha basit ve anlaşılır bir hale getirmiştir. Duraru'l-Esdafi'l-Muntekât adlı kitap el-İs'âf bişerhi Şevâhidi'l- Kâdî ve'l-Keşşâf çalışmasını bazı yönlerinde tamamlaması, konuyu ihlal etmeden ve sıkıcı olmadan özetlemesi söz konusu eserin tahkik edilmesini önemli hale getirmiştir. el-Kevkebânî'nin kişiliği, seçkinliği, tezhibi, tashihi bu kitapta yansımıştır. Bu tezde yazara ait tek nüsha tahkik edilmiştir. Bu tez araştırma ve tahkik olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır. Tahkik söz konusu kitabın başlangıcından elli altıncı sayfasına kadardır. İlgili kısımlar da Fâtiha ve Bakara sürelerine ilişkin delilleri içermektedir.
Ali b. Salâhuddîn b. Ali el-Kevkebânî'nin Duraru'l-Esdâfi'l-Muntekât min Silki Cevâhiri'l-İs'âf adlı eseri: Tahkik ve değerlendirme (56-110 sayfalar arası)
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2021) Alkhezem, Rayed; Ünverdi, Veysi; Ünverdi, Veysi; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Eski âlimler Zemahşerî'nin (v. 538/1143) el-Keşşâf an hakâiki gavâmizi't-tenzil ve Kâdî Beydavî'nin (v. 685/1286) Envâru't-tenzil ve Esrâru't-tevil adlı tefsirlerine çok büyük bir önem atfetmişlerdir. Bu iki tefsir üzerine yapılan birçok haşiye ve şerh de bu tefsirlere verilen önemi ortaya koymaktadır. H. 10. asrın sonunda bu iki kitabın şiirsel delillerine önem gösteren kitaplar ortaya çıkmaya başlamıştır. Hıdır b. Atâillâh b. el-Mevsılî'nin (v. 1007/1598) el-İs'âf fî şerhi şevâhidi'l-Kâdî ve'l-Keşşâf adlı eseri bu alandaki ilk çalışmalardandır. el-İs'âf fî şerhi şevâhidi'l-Kâdî ve'l-Keşşâf adlı kitap hacimli bir eser olduğu için Ali b. Salâhuddîn b. Ali el-Kevkebânî (v. 1191/1777) söz konusu çalışmayı Duraru'l- Esdâf el-Muntekât min Silki Cevâhir'l- İs'âf isimli kitabında ihtisar etmiştir. Bu çalışma tefsir sahasında önemli bir yeri olan Duraru'l-Esdâfi'l-Muntekât min Silki Cevâhiri'l-'İs'âf adlı tahkik üzerinden yapılmıştır. Eserin başka yazma nüshasına ulaşılamadığından tahkik, müellif nüshası üzerinden sürdürülmüştür. Tahkik yapılırken bu eserin kaynağı olan el-'İs'âf adlı eserin birkaç nüshasından istifade edilmiştir.
Arapça ebced serisi ve Türkçe İstanbul serisi arasındaki yöntem farklılıkları
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2020) Kadad, Mustafa; Kadad, Mustafa; Aljarah, Amer; Aljarah, Amer; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 12.01. Arabic Language and Culture Programme / Arap Dili ve Kültürü Programı; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 12. Institute of Living Languages / Türkiye’de Yaşayan Diller Enstitüsü; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
İlim ve medeniyet insanlar arasında ortaktır, bir binanın yapı taşları gibi birbirini tamamlar. İleri düzeyde bir ilim seviyeye ulaşmak için başarılı milletlerin tecrübelerinden yararlanılmalıdır. Buna binaen bu araştırma iki serisinden oluşur bu araştırma iki dil serisini tahlil eder ve vasıflandırır. Birincisi: silsiletü ebcedtir. Bu silsile ise Arapça öğrenen yabancılara yöneliktir. İkincisi ise: silsiletü İstanbul. Bu silsile ise Türkçe öğrenen yabancılara yöneliktir. Bu iki silsileyi karşılaştırmaya dayanır. Bu karşılaştırma metodu dil öğrenmede kullanılan yöntemdir. Kullanılan karşılaştırma metodunun amacı bu iki silsileyi ayrıntılı bir şekilde vasıflandırmaktır. Karşılaştırma yöntemi öğrenmede en iyi yöntemlerden biri sayılır. Bu Karşılaştırma yöntemi ilimleri daha iyi anlamamızı sağlar. Özelliklede dil bilimlerini daha iyi anlamamızı sağlar. Bu sebeple araştırmamızda iki farklı dil öğrenen yabancılar için Karşılaştırma yöntemine yer verdik. Bu araştırmada yabancıların daha iyi dil öğrenebilmeleri için iyi ve kötü noktalara değindik. Bu araştırma dört bölümden oluşmaktadır. Bu araştırma giriş bölümü: dilin önemi ve dil öğrenmenin önemi, bu araştırmayı gerekli kılan sebepler üzerinde durulmuştur. Buna ek olarak giriş bölümünde bu araştırmanın zorluklarına ve çözümlerine, araştırmanın hedeflerine, bu konudaki diğer araştırmalara ve araştırmadaki metoda yer verilmiştir. birinci bölümde: araştırmada yer alan ıstılahlara yer verilmiştir. İkinci bölümde ise: silsiletü ebcedin tahlili yapılmıştır. Üçüncü bölümde ise: silsiletü İstanbul'un tahlili yapılmıştır. Dördüncü bölümde ise: silsiletü ebcedin ve silsiletü İstanbul karşılaştırılıp tahlil edilmiştir. Araştırmanın son bölümünde ise silsilerin çözümlerine ve neticelerine yer verilmiştir. Son olarak özetle bu araştırmanın yabancı dil öğrenenlere faydalı olmasını diliyorum.
Başka dilleri konuşanlar için Arapça öğretiminde uygulamalı iletişim programları oluşturma kriterleri
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Hamido, Mohamad; Deniz, Mehmet Ata; Hamido, Mohamad; Deniz, Mehmet Ata; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Son yıllarda yabancı dil eğitiminde birçok gelişmeler olmuştur. Bu gelişmeler eğitim alanında farklı yöntemlerin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bu yöntemlerin en önemlilerinden biri de dilin uygulama alanıyla irtibatını sağlayan uygulamalı iletişim programları oluşturan yöntemleridir. Ana dili Arapça olmayanlara Arapça öğretmek, öncelikle onlarla ilitişim kurmayı ve daha sonra da onların özelliklerini ve kültürlerini bilmeyi hedef alır. Öğrencilerin bu sonuçlara ulaşması için bu hedef ve gayeleri gerçekleştirecek ve öğrencilerin buna ulaşmasında yardımcı olacak bir eğitim müfredatının olması gerekmektedir. Ancak bunu hazırlayanların karşılaştığı en önemli husus bu müfredatın hazırlanması ve seçilmesidir. Çünkü bu konu, uluslararası pek çok esas, kriter ve standart gerektirir. Bu çalışmanın hedefi; eğitim dönemi dışında iletişim kurma için müfredat(terim),terkip ve cümle kurulumu için bir dizi temeller, ölçüler ve betimlemelerle iletişim yakınlaşmasını sağlayacak, bu dilin öğrenildiği alışılmış ortamlardan uzak,disiplinler tabanını oluşturmaktır. Bu araştırmada istenen sonuçlara ulaşmak için izlenen yöntem betimleyici yaklaşımdır. Çalışma, sunuş, giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. 'iletişim müfredatının yapısı' adlı birinci bölüm, iletişimin en önemli bileşenleri olan konuları, dil müfredatında dilin fonksiyonları ve iletişimsel müredatının içeriğini düzenleyen esas ve kriterleri ele alır.'İletişim Müfredatı Öğretim Yöntemleri' adlı ikinci bölüm, öğretimde sözlü iletişim becerilerini, yazılı iletişim becerilerini ve dil unsurları bölümlerini kapsamaktadır. 'İletişim müfredatındaki testler ve dil oyunları' başlıklı üçüncü bölüm test geliştirme, iletişim müfredatlarındaki dil oyunları ve dil becerilerindeki dil oyunlarının gelişim aşamalarını gösteren konular üzerinde durmaktadır. Dördüncü bölüm ise saha çalışmalarını ele alır.
Berawirdkirina sê Berhemên Rastnivîsîna Kurmancî (Bingehên Rastnivîsîna Kurdiyê ya Arif Zêrevan -Rêbera Rastnivîsînê ya Mistefa Aydogan- Rêbera Rastnivîsînê ya Komxebata Kurmanciyê)
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Özmen, Abdulsıttar; Öztürk, Mustafa; Öztürk, Mustafa; 05.03. Department of Islamic History and Arts / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Bu çalışmayla amaçlanan Kürtçenin Kurmanci lehçesinin yazımını konu edinen üç eserin karşılaştırılmasıdır. Yazım, dilin standartlaşmasında önemli bir yer tutuyor. Kurmanci lehçesinde bu konuda büyük bir karışıklık vardır ki yazıyla ilgili kişiler için sorun yaratmaktadır. Elbette bu konu hakkında birçok çalışma vardır ancak bu çalışmada Arif Zêrevan'ın "Bingehên Rastnîvîsandina Kurdiyê/kirmancî (Kürtçe Kurmanci Lehçesinin Yazım Temelleri), Mistefa Aydogan'ın "Rêbera Rastnivîsînê (İmla Klavuzu) ile yine bir komisyon tarafından hazırlanan ve aynı ismi taşıyan Mezopotamya Vakfı (Weqfa Mezopotamyayê) çalışması konu edinmektedir. Çalışmada eserlerin karşılaştırılması dışında, dil ve dilin önemi, yazım dili, standart dil vb yer almaktadır.
Çîroka Kurmancî ya modern di kovara hawarêde
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Bozan, Emin; Öztürk, Mustafa; Öztürk, Mustafa; 05.03. Department of Islamic History and Arts / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Hawar dergisi Kürtçe modern öykü açısından önemli bir yere sahiptir. Kürtçe modern öykü Hawar dergisinde sağlam bir temel oluşturmuş ve sıçrama yaşamıştır. Hawar dergisinde 15 yazar tarafından 50 modern öykü yazılmıştır. Savaş/başkaldırı, vatanın kurtarılması, memleket hasreti, kavga/aşiret töreleri, aşk, fedakarlık, pişmanlık, anı, eğitim, dil sevgisi, yönetici/yönetim, din, öç alma, hurafe/batıl inanışlar, vatanseverlik, umut, kadir bilmek, kahramanlık, sadakat, aç gözlülük, sömürgeleşme, cömertlik, birlik, ihanet gibi temalar hikayelerde kullanılmıştır. Bu temalar üzerinden bu hikayelerin analizi yapılmaya çalışılmıştır.
Dem di devoka torê da (Bi mînaka Gundê Xerabê Bena)
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Kalan, Lokman; Öztürk, Mustafa; Öztürk, Mustafa; 05.03. Department of Islamic History and Arts / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
ÖZET Bu çalışmanın konusu Kürtçenin Kurmancca lehçesindeki Tor ağzının zamanlarıdır. Aynı zamanda fiillerin zamanlarının biçim ve işlev özellikleri ve ilişkileri bu araştırmanın alt konularını oluşturmaktadır. Bu çalışmada betimleyici dilbilim (descriptive linguistics) metodu ve işlevsel düzlem (functional plane) kullanılmıştır. Bu araştırma, konusu bakımından zamanlar ve çalışma yeri bakımından Tor yöresinin bir köyü (Xerabê Bena) ile sınırlandırılmıştır. Çalışmanın ana amacı Tor ağzının zamanlarının tanıtılmasıdır. Ayrıca Tor ağzının genel bir tanıtımı bu araştırmanın ikincil amaçlarındandır. Tor yöresi coğrafyası bakımından yeterince geniştir ve Tor ağzı Kürtçede Kurmancca lehçesi içinde konuşucularının nüfusu bakımından önemli bir yere sahiptir. Bu yüzden bu ağız üzerindeki çalışmaların Kurmanccanın birçok konusunun aydınlatılmasında olumlu bir rol üstlenmesi ve birçok çalışmaya önayak olması umulmaktadır. Çalışma özellikle fiil zamanları üzerine yoğunlaşmıştır. Yöresel özellikler kendilerini en çok fiil çekimlerinde ele verdiğinden dolayı bu alandaki çalışmalar bir ağzın tasvir edilmesi için çok önemlidir. Bu çalışma bir giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Girişte çalışmanın konu, amaç ve önem, yöntem ve kaynakları sunulmuş. Birinci bölümde konuyla ilgili ana kavramlar hakkında bilgiler verilmiş. Fiil ve fiil çekimi gibi konular ele alınıp açıklanmış. Tor yöresi ile Tor ağzı ve Xerabê Bena köyü tanıtılmış. İkinci bölümde geçmiş zamanlar incelenmiş. Bu bölüm dört alt bölümden meydana gelmekte ve her alt bölüm bir geçmiş zamanı oluşturmaktadır. Üçüncü bölümde şimdiki zaman incelenmiş. Dördüncü bölümün konusu ise gelecek zamandır. Her bir zaman için de önce o zamanın morfolojisi ve işlevi genel olarak verilmiş sonra da o zamanın Tor ağzında tespit edilen özellikleri sunulmuştur. Bu çalışmada tespit edilen Tor ağzının zamanlarının başlıca özellikleri bu bölümlerin sonunda sonuç başlığı altına sunulmuştur.
Destnivîsên Helbesta Kurdî ya Gelêrî Yên di Koleksiyona Aleksandre Jaba de û Nusxeya “Kilamê Kîçan” ya bi Hejmara Kurd 49ê
(International Journal of Kurdish Studies, 2018) Öztürk, Mustafa; Öztürk, Mustafa; 05.03. Department of Islamic History and Arts / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Koleksiyona Aleksandre Jaba ya Destnivîsên Kurdî, ku bi tevahî 54 dosye û 69 berhemên ji hev cuda dihewîne, di warên ziman, edebiyat, çand, dîrok û folklara Kurdan de xwediyê cihekî bêhempa ye. Ji nava berhemên koleksiyonê birreke berbiçav jî, destnivîsên helbesta Kurdî ya gelêrî ne. Di koleksiyona navborî de şeş destnivîsên helbesta Kurdî ya gelêrî hene ku her şeş jî cureyên newayî ne, ango stran in. Ji van destnivîsan Kurd 1, 2, 3, 4 û 49 her çiqas hin cihêwaziyan dihewînin jî, bi gelemperî pênc nusxeyên heman berhem an destnivîsê ne. Ji van destnivîsan tenê Kurd 5 ya bi navê “Lawijek” berhemeke cihê ye. Di naveroka van berhemên gelêrî de, derbarê ziman, edebiyat, çand û jiyana nîvê duyem ê sadsala 19em a Kurdan de agahiyên gelekî girîng tên bidestxistin. Ji van berheman, ku dikarin weke belgeyên jiyana wê demê bên pejirandin, taybetiyên çand û kevneşopiya zargotina Kurdan jî aşkere dibin. Di vê xebatê de latînîzekirina teksta destnîvîsa Kurd 49ê weke nimûne hatiye dayîn, da ku xalên li jorê hatin behskirin bi şênberî bên nîşandan.
el-Vâki`iyyetü fi'r-rivâyeti'l-Cezâiriyyeti Vâsînî el-A`rec unmûzecen
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2022) Abboud, Najlaa; Tekin, Ahmet; Tekin, Ahmet; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Bu çalışmanın amacı Cezayirli yazar Vasînî el-A'rec'in romanlarındaki saklı gerçekçiliği araştırma ve Cezayir'deki roman anlayışının gelişimine değinmektir. Araştırmacılar, gerçekçilik konusuna büyük önem göstermişlerdir. Açıktır ki gerçekçilik bir batı ekolü olup hayatın sıkıntı ve acılarını, aynı zamanda nimet ve rahatlığını tasvire yönelen Arap Edebiyatı üzerinde önemli etkisi bulunmaktadır. Nitekim Arap Edebiyatçıları özellikle de Cezayir'deki edebiyatçılar bu gerçekçiliğin realitelerini büyük oranda nakletmeyi başarabilmişlerdir. Bu müstesna şahsiyetler arasında sömürge dönemi ve sonrası Cezayir halkının gerçekçiliğini yansıtabilen ve düşünce hayatının hakikatini, Cezayir'deki sıkıntıların portrelerini aktaran ve bunların çözümü için çaba sarf eden Vasînî el-A'rec yer almaktadır. Ben de bu çalışmada Cezayirli yazar Vasînî el-A'rec'in farklı gerçekçilik türlerini -köy, şehir, vatan, sürgün, bölge gibi- temsil eden rivayetlerinden bazı çalışmaları aracılığıyla gerçekçilik konusunu ele aldım. Bu romanlar -yaklaşık olarak- yazarın romancılık birikimini yansıtmaktadır. Zamansal olarak da bu romanlar 1982-2017 yılları ile sınırlıdır. Bu durum yazarın romanlarındaki anlamlar ve gerçekçilik türleri için genel bir çerçeve sunmaktadır. Bu araştırmamda tanımlama ve tahlile dayalı bir yöntem izledim. Bu çalışma aracılığıyla Vasînî el-A'rec'in gerçekçilik ekolünü son derece iyi işlediği, kendi düşüncelerini ve halkının sıkıntılarını aktarmada ustaca kullandığı ve gerçekçi bir şekilde Arap okurlara sunduğu sonucuna ulaştım.
Feqiyê Teyran'ın ve Mradxanê Bayezidî'nin Zembilfroş destanlarında edebi sanatlar
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2017) Bınavı, Jegr Najeb Abdulrazaq; Öztürk, Mustafa; Öztürk, Mustafa; 05.03. Department of Islamic History and Arts / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Destan, ilk çağlardan beri insanoğlunun kendi yaşam ve varlığı ile geliştirmiş olduğu düşünce sisteminin temsilciliğini yapmakta ve aynı zamanda, kendisinden sonra gelen hikaye, roman gibi edebi örneklerin de esasını oluşturmaktadır. Elbette, bunların yanı sıra, destanın seviyesinin yüksek ve düşük olması o dönem insanlarının düşünce ufkunun genişliği ve darlığını göstermektedir; yani bu idrak etme, ortaya koyma ve düşünmede bir ölçüttü. Şüphesiz ki bu düşünsel farklılıklar eski Kürt folklorik destanları ile diğer milletlerin destan örnekleri arasında görülmektedir. 'Feqiyê Teyran ve Muradxanê Bazidî'nin Zembilfroş Adlı Destanlarında Edebî Sanatlar' başlıklı bu tez üç bölümden oluşmaktadır. İlk olarak, destan bütün ayrıntılarıyla anlatılmıştır, yani Kürt folklorik destanları ile dünya destan örneklerinde en önemli konaklar ve bu konaklar arasındaki geçişlerden kadar bahsedilmiştir. Yine Kürt destanlarının tarihi varlığı, çeşitleri ve özelliklerinden bahsedilmiş ve bu konu üzerinde uzman Kürt araştırmacıların fikirleri de göz önünde bulundurulmuştur. İkinci olarak Zembilfroş Destanı ve bu destanının kahramanın kişiliği üzerinde durulmuştur, fakat aynı kişilik araştırmamızın konusu olan iki ayrı destanda farklı çıkmaktadır. Kökeni Kürt toplumundan alınan orijinal ve folklorik bir eser olan Zembilfroş Destanı, kendi içinde ahlaki, toplumsal ve dini konuları kendi içerisinde barındırıyor. Bundan dolayı insanlar bu destana sadece bir aşk hikâyesi olarak değil, bunun yanında kutlu ve üstün ahlak anlayışına sahip bir eser olarak bakıyorlar. Diğer bir bölümde, edebi sanatlar teorik olarak yorumlanmış, yine bu bölümde kürt şiirinin geçtiği konakları ve bunun getirdiği formsal değişimler belirlenmiştir. Bu bölümün devamında bu edebi sanatlar ve biçim ölçüleri her iki destandan da örnekler verilerek ve karşılaştırılarak pratize edilmiştir. Bunlara ek olarak, her iki destan arasındaki benzerlik ve farklılıklar, yüksek ve düşük edebi üslup belirtilmiştir.
Hêmanên mîtolojîk di romanên Hesenê Metê de
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Abdülsemetoğlu, Halil; Öztürk, Mustafa; Öztürk, Mustafa; 05.03. Department of Islamic History and Arts / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Mitoloji dendiğinde ilk akla Yunan ve Latin kültürü geliyor olsa da hemen hemen dünyadaki bütün toplumlar tarihsel köklerinden getirdikleri bir takım insan, dünya. evren, Tanrı vesaire konulardaki inanışlarını ifade eden simge, sembol, isim, anlatı gibi pek çok materyale sahiptir. Bu son yıllarda arkeolojiden sanat tarihine, folklora ve edebiyata kadar birçok alanlarda da mitolojîk unsurlar üzerine gittikçe artan sayıda çalışmalar yapılmaktadır. Ama bunlardan hiç biri edebi metinlerdeki kadar çok değildir. Bildiğiniz üzere her şey edebiyatın konusu olabilir ama toplumlarda ve toplumların belleklerinde yer edinmiş olan bahsettiğimiz simgeler meteryaller ve mitolojîk unsurlar kadar edebiyata ve bu unsurları kullanmış olan edebiyatçıların anlatılarına eserlere önemli değerler katmamştir. Biz de bu düşünceler çerçevesinde çalışmamızda Kürt edebiyatının önemli roman ve öykü yazarlarından Hesenê Metê'nin eserleri üzerine yoğunlaştık. Bu unsurları nasıl kullandığını ve bu unsurların onun eserlerinde nasıl etki ettiği ile alakalı bu çalışmayı yaptık. Mitin, mitolojinin yazar üzerindeki etkilerini irdelemeye gayret ettik.
Jan Dost'un Mîrname romanında betimleme
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2017) Fattah, Dıler Dawood Fattah; Öztürk, Mustafa; Öztürk, Mustafa; 05.03. Department of Islamic History and Arts / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Jan Dost'un Mîrname Romanında Betimleme adlı bu çalışmada betimleme unsuru teorik ve pratik açıdan konu edinmiştir. Betimleme konusu çok geniş olup değişik tekniklerle görülebilmektedir, fakat söz konusu romanda daha çok kısa bi şekilde, yorumsal ve imgesel bir işlevle cisimleşmiştir. Bu tür bir betimleme yaklaşımı, oldukça uzun betimlemelere yer veren klasik romanın aksine, yeni roman anlayışına uygundur. Bundan dolayı bu çalışmada Mîrname adlı romandaki betimlemeler analiz edilmiştir. Nitekim betimleme estetik ve dilsel bir işleve sahip olmanın yanında, roman karakterlerinin entelektüel, sosyal, dinsel, düşünsel ve ekonomik durumlarına göre de şekillenmektedir. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Kavram, terim ve Batı ve Arap edebiyatlarındaki yansımaların ele elındığı birinci bölümde, betimleme sanatının tarihsel ve teorik yönleri işlenmiştir. Yine betimlemenin geleneksel romanda çıkış şekli ve Fransız yeni romanı ele alınmıştır. İkinci bölümde betimlemenin, anlatım, fonksiyon ve teknikle olan ilişkisi, betimlemenin doğası ve türleri, özellikle yirminci yüzyılda anlatısal metinlere zengin yaklaşımlar geliştiren bazı Batılı ve Arap eleştirmenlerin görüşlerine ve bakış açılarına dayanılarak irdelenmiştir. Üçüncü bölümde pratik bir şekilde söz konusu romandaki karakter, mekan, doğa ve eşyanın betimlenmesi incelenmiştir.
Kovan Sindî'nin "Rojên Etun", "Nalînîn Peravan", "Feryadên Burcan" ve "Bagerên Reş"
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2017) Ahmed, Omeed Sagvan Ahmed; Öztürk, Mustafa; Öztürk, Mustafa; 05.03. Department of Islamic History and Arts / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Bu çalışma Kovan Sindî'nin "Rojên Etun", "Nalînîn Peravan", "Feryadên Burcan" ve "Bagerên Reş" adlı 4 romanı bağlamında intihar konusunu işlemektedir. Kovan Sindî'nin romanlarında intihar olgusu çok belirgindir. Sindî romanlarında Kürt toplumunda intihar olayının nedenini psikolojik ve sosyolojik olarak ele almaktadır. Bu nedenle bu romanların yorumlanmasında ve analizinde Sigmund Freud'un psikoanaliz ve Emilie Durkheim'ın sosyolojik metodları kullanılmıştır. Bu metodlar Kürt toplumunda intiharın nedenleri ve türlerinin aydınlatılmasında yardımcı olmuştur. İntihar, dünyadaki toplumların çoğunda olduğu gibi Kürt toplumunda da yaygın ve genel bir olgudur. Kovan Sindî'nin romanlarında bu olgunun türleri 2 şekilde ortaya çıkmaktadır. Başarılı intiharlar ve başarısız olanlar. Yasak aşk, namus, şeref meselesi, zorla evlendirme, ekonomik durum, fakirlik ve siyasi nedenler gibi örnekler verilebilir. Araştırmamız teorik ve pratik olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Teorik bölümde canlı ve yaygın bir olgu olarak intihardan bahsedilmiştir. Bu olguyla ilgili felsefik, psikolojik, dinsel, kültürel ve biyolojik açılardan değişik ve ayrı görüşler incelenmiştir. İkinci bölümde yazar ve intihar olgusu arasındaki soyut ilişkiden bahsedilmiştir. Aynı şekilde tarihsel olarak intihar eden yazarlar ele alınmış, dünya ve Behdinan bölgesi romanlarındaki intihar olgusundan söz edilmiştir. Pratik bölümünde bu çalışma başarılı/gerçekleşmiş intiharlar ve başarısız/gerçekleşmemiş intiharlar olarak iki kavram üzerine kurulmuştur. Her bir intiharcının içinde bulunduğu durum ve nedenlere bağlı olarak intihar etme özellikleri ve yöntemleri belirtilmiş, psikolojik ve sosyolojik yönlerden analiz edilmiştir.
Lokman suresinin Arap dili ve belağatı açısından incelenmesi
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2022) Alibrahim, Tuba Çoban; Tekin, Ahmet; Tekin, Ahmet; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Tarih boyunca Arap dili ve inceliklerini iyi bilmenin gerekliliği, İslâm'ın temel kaynağı olan kutsal kitabımız Kur'ân-ı Kerîm'in anlaşılmasında şüphesiz en önemli husus olagelmiştir. Arap dili en geniş çerçedede sarf, nahiv ve belagat kısımlarından oluşmaktadır. Sarf ilmi kelimelerin aldığı şekilleri incelemekteyken Nahiv ilmi ise kelimelerin cümle içindeki yerlerini ve durumlarını incelemektedir. Belagat ilmi ise anlatılmak istenen mananın düzgün, güzel ve sanatlı ifadelerle muhataba aktarılma yöntemlerini incelemektedir. Bu çalışmada Mekkî sûrelerden Lokmân sûresi Sarf, Nahiv ve Belagat ilimleri bağlamında üç ana bölümde tahlil edilmiştir. Ayrıca sarf kısmında, lugat ilmi çerçevesinde kelimelerin sûrede geçen mânâlarıyla beraber kısmen terim anlamlarına da yer verilmiştir. Sarfî tahlil bölümünde sözlük ve ansiklopedilerden kelimelerin mânâsı aktarılırken çeşitli sarf kaynaklarından da araştırılarak şekilsel durumları tahlil edilmiştir. Nahvî tahlil kısmında sûrenin âyetleri, farklı İ'rabu'l Kur'ân eserlerindeki verilerin karşılaştırılması yöntemiyle i'rab edilmiştir. Belağî tahlil kısmında ise sûreyle ilgili çeşitli tefsir kaynaklarında geçmekte olan belagat incelikleri ve mânâları ele alınmıştır. Filolojik yönteme dayalı olarak incelenen bu mütevâzi çalışma ile sûrenin inceliklerinin anlaşılması hedeflenmiştir.
Müddessir sûresinin lügat, sarf, nahiv ve belâgat açısından incelenmesi
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2022) Mırık, İlhan Okşan; Tekin, Ahmet; Tekin, Ahmet; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
ÖZET Kur'ân-ı Kerîm'in yetmiş dördüncü sûresi olan Müddessir sûresi, Mekke'de nazil olmuştur. İniş sırasına göre dördüncü sûredir. Elli altı âyet ve iki yüz elli altı kelimeden ibarettir. Bu sûre adını birinci âyette geçen "el-Müddessir'' kelimesinden almıştır. Bir önceki müzemmil sûresi gibi örtünen ve bürünen anlamını ifade etmektedir. Sûrede Allah Rasûl'unun tebliğ ve davet misyonuyla görevlendirilmesi, müşriklerin ona isyan etmesi ve onların cehennem azabıyla uyarılması gibi hususlar konu edilmektedir. Bu çalışmada Kur'ân-ı Kerîmi'n lafız ve manalarındaki inceliğin doğru kavranabilmesi esasıyla Müddessir sûresi Arap dili açısından incelenmiştir. Dolayısıyla Arap dilinin temelini oluşturan lügat, sarf, nahiv ve belâgat ilimlerinin Müddessir sûresinin doğru anlaşılmasında ne denli önem arz ettiğine dikkat çeklmek istendi. Böylelikle sûrenin bazı âyetlerinde yer alan kelimelerin iştikâkı,cümle yapıları ve edebi sanatları incelenerek âyetlerin ahenki, inceliği ve tenâsübü ilmi yönden ortaya konulmaya çalışıldı. Hem nazmı hem anlam ve içeriği açısından yüksek edebî değere sahip bulunan Müddessir sûresinin âyetlerinin te'vilinde bazı kelimelerin tahlili yapılırken, Arapça sözlüklerin yanısıra muayyen bazı tefsir ve hadis kaynaklarından istifade edilip kelimelerin terkîbi ve mecazi mâna boyutları ortaya koyuldu. Sonuç olarak ilahi vahyi doğru anlamak ve Kur'ân merkezli yapılan çalışmalara katkı sağlamak maksadıyla 148 sayfadan oluşan bu çalışmaya yer verildi
Muhanmmed Khair Halawani ve Abdel-Sabour Shaheen arasındaki fonetik ve morfolojik yönler (Karşılaştırmalı tanımlayıcı bir çalışma
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2022) Abdullah, Hamoud Al; Ünverdi, Veysi; Ünverdi, Veysi; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Bu araştırma, fonetik (ses bilimi) ve morfoloji (kelime yapısını inceleyen bilim dalı) Bilimlerinin başlangıcı ve yenilikçi yöntem uyarınca gelişiminin incelenmesini Anlamına gelmektedir. Araştırma, Muhammed Hayr Halvâni ve Abdussabur Şahin'in, kendilerinden önce gelenlerden farklı bir görüş açısına sahip olarak sergiledikleri, ses ile sarf (morfoloji) arasındaki ilişkinin sağlamlaştırılması üzerine kurulmuştur. Bu çalışma, bir ön söz, bir giriş, onu takip eden dört bölüm ve bir son sonuç oluşmaktadır. Bu çalışmada, fonetik ve Sarf ilmi bilimlerinin kökeninden, geçirdikleri gelişim aşamalarından ve Arapça fonetik düşüncesine oryantalistlerin nasıl baktıklarından söz ettik. Aynı şekilde, ilme ve dile dair biyografilerini sunmak suretiyle, iki gözde âlim Halvâni ve Şahin'in fonetik ve Sarfilmi incelemelerinden de bahsettik. Bu arada, zikredilen âlimlerin her ikisinin de sahip olduğu fonetik ve morfolojik yönleri, sesleri (fonetik unsurları), ses birimlerini (fonetik birimleri) tanımlamak suretiyle ve konu ile ilgili fenomenlerden, i'lâl (illet harflerinin değiştirilmesi), ibdâl (bir harfin diğer bir harfle değiştirilmesi), idgam (yan yana gelen iki aynı harfin, şeddeli tek bir harf olarak yazılması) ve nebr (bazı harflere veya söz duraklarına vurgu yapılması) hususunda dilde ve seste görülen değişimlerden bahsetmek suretiyle ele aldık. "Sözcük" maddesinden ve onun morfolojik dengesinden, morfolojik isim ve fiillerin nitelik ve özelliklerinden, her iki âlimin yönteminden ve Arap fonetik ilmine dair yenilikçi teorilerinden detaylı bir biçimde söz ettik. Bu iki âlim arasında bir karşılaştırma yaparak onların benzer ve farklı noktalarını tespit ettik. Bu bölümü, Arap fonetik morfolojik inceleme hususundaki görüşümüzü beyan ederek tamamladık. Araştırmaya, içerisinde ulaştığımız sonuçları, Arapçaya ve Arapça konuşanlara hizmet edecek şekilde, Arap fonetik ve morfoloji ilimlerinin kolaylaştırılması ve yenilenmesine katkıda bulunacak bazı önerileri belirttiğimiz bir son söz ekledik.
Suriyeli göçmen romancılar nezdinde kadının imajı (2011-2021)
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2023) Aldared, Fozya; Ünverdi, Veysi; Ünverdi, Veysi; 05.01. Department of Basic Islamic Sciences / Temel İslam Bilimleri Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Çalışmada son on yılda Suriyeli göçmen kadın romancıların çalışmalarına yansıyan Suriyeli kadın portresi, Suriye devrimi sebebiyle Suriye toplum yapısında oluşan büyük dönüşümler neticesinde Suriyeli kadınların davranışlarında ve bakış açısında görülen değişiklikler incelenmiştir. Suriyeli kadın romancıların kendi çalışmalarında Suriyeli kadın portresini araştırmaya sevk eden amıller bırbırınden farklıdır. Devrımın ılk yıllarında yapılan çalışmalar ıle daha sonradan yapılan çalışmalar birbirinden farklı içeriğe sahiptir. Suriyeli göçmen kadın romancılar, yeni teknikler kullanarak kadın meselesini irdelemişlerdir. Bütün bu hususlar savaş etkisinde olgunlaşan, yeni bir bilinç ve farklı bır bakış açısı kazanan Suriyeli kadınların yazdığı Suriye savaş romanlarının çerçevesini belirlemiştir.
Toponîmî di vegotinên gelêrî da (Li herêmên Hezex û Nisêbînê)
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2021) Benek, Cahit; Öztürk, Mustafa; Öztürk, Mustafa; 05.03. Department of Islamic History and Arts / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü; 05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
Onomastik, her açıdan özel isimler üzerinde duran bilimin adıdır. Toponimi de bu bilimin bir dalı olup aynı teknikler ile yer ve mekan isimlerini konu edinir. Şüphesiz her yer ve mekan için hatta her nokta için verilmiş bir isim vardır ki bu isimler yani bu isimlendirme olmadan insan ve doğa ilişkisi, hatta insanlar arasındaki ilişki felç olur. Bu kapsamda isim sahibi olan her yer toponimi bilimi için malzeme olurken bu çalışmanın konusu, hakkında bir sözlü anlatım biçimi olan yer ve mekan isimleri olmuştur. Bu sınırlandırma ile hem konu daraltılmış, dağılmanın önü alınmış hem de zaten birbirinden bağımsız olmayan folklor ve toponimi bilimleri arasındaki ilişki somutlaştırılmıştır. Bu çalışma, belirli bir sahadaki bazı yer ve mekanların nasıl isim aldığını ve bu isim almanın sözlü edebiyatta nasıl bir rol oynadığını açıklığa kavuşturuyor. Üç temel bölümden oluşan bu çalışmada ilk bölümde toponimi biliminin, diğer bölümde sözlü anlatım biçimlerinin teorik çerçevesi konu olmuştur. Son bölümde de toponimi ve folklor senkronize bir şekilde işletilmiş ve bu planlama neticesinde de bir yer ve mekan ismini ya da isimlendirme şeklini anlatan sözlü anlatımlar derlenip sunulmuştur.

Browse

Browsing Yaşayan Diller Enstitüsü by Author "05. Faculty of Islamic Sciences / İslami İlimleri Fakültesi"